Είναι λοιπόν γεγονός. Ένα από τα άλμπουμ που είχαν καταντήσει να ηχούν σαν ανέκδοτο στους οπαδούς του hip hop, λόγω των απανωτών καθυστερήσεων και αναβολών στην ημερομηνία κυκλοφορίας, τελικά κατάφερε να βρει τον δρόμο του για τα ράφια των δισκοπωλείων, για το iTunes και εν τέλει για τα ηχεία μας. Ο λόγος για το The Greatest Story Never Told του Saigon, το οποίο είχε αρχίσει να συζητιέται έντονα ήδη από το 2006, με πρώτη επίσημη ημερομηνία κυκλοφορίας το 2007. Οι διαφωνίες (και έπειτα διαμάχες) του rapper με το πρώην πλέον label του, την Atlantic, έχουν μείνει στη μνήμη των περισσοτέρων φίλων του είδους, με το άλμπουμ να καταλήγει μύθος με το πέρας των χρόνων. Και μιας και έπεσε το πρώτο οχυρό των άλμπουμ-ανεκδότων, με το δεύτερο να βρίσκεται κι αυτό προ των πυλών (περί Detox και Dr.Dre ο λόγος), είναι να αναρωτιέται κανείς: μήπως τελικά έχει έρθει η ώρα να φανταστούμε την ημέρα που θα δούμε να εμφανίζεται και το τρίτο μέλος τούτης της παρέας, το Nacirema Dream του Papoose;
Πίσω στον Saigon, όμως, ο οποίος δεν είχε μείνει με τα χέρια σταυρωμένα όλα αυτά τα χρόνια. Έτσι, με mixtapes και με το πρώτο EP της σειράς All In A Day’s Work του Statik Selektah (κατασκευάζονταν μέσα σε μία μέρα), ο Saigon είχε καταφέρει να χτίσει όνομα στις τάξεις του hip hop, ως ένας MC που μπορούσε να συνδυάσει τους συνειδητοποιημένους στίχους με την ικανότητα να ακούγεται και από πιο mainstream αυτιά. Βοήθησε λίγο βέβαια και ο ρόλος του στη σειρά Entourage, όπου έπαιζε μια παραλλαγή του εαυτού του, κυρίως όμως ήταν η σκληρή δουλειά που είχε ρίξει σ’ όλα αυτά τα χρόνια.
Υπήρχαν ασφαλώς και αυτοί που ανησυχούσαν, άμα το άκουσμα περί επιβεβαίωσης της επίσημης κυκλοφορίας του The Greatest Story Never Told, πως τα κομμάτια θα ηχούσαν ξεπερασμένα, μιας και πρόκειται για beats ετών πίσω. Με το πρώτο άκουσμα του άλμπουμ, πάντως, το μόνο που επιβεβαιώνεται είναι η μεγαλοφυία του Just Blaze –μόνιμου συνεργάτη του Saigon από τις αρχές και ενός από τους καλύτερους παραγωγούς/beatmakers του χώρου. Έτσι, με τις παραγωγές να ανήκουν σχεδόν εξ’ολοκλήρου σε αυτόν (αλλά και πολύτιμες συνδρομές από τους εξίσου σημαντικούς Buckwild και Kanye West), ο δίσκος δεν περιέχει ούτε ένα κομμάτι που θα μπορούσε να ανήκει στον κάδο ανακύκλωσης, παρόλο που το άλμπουμ έχει 18 ολόκληρα τραγούδια και φτάνει σε διάρκεια σχεδόν τα 80 λεπτά. Όταν όμως έχεις την πολυτέλεια να συμπεριλαμβάνεις στη δουλειά σου τέτοια beats, δεν υπάρχει περιθώριο για να μείνουν απέξω κάποια από αυτά.
Τι να πρωτοξεχωρίσεις εδώ; Το “Invitation” που, εκτός από το feat του Q-Tip, περιέχει την υπογραφή του Just Blaze με τα κλασικά κοφτά φωνητικά και τα πλήκτρα που «γεμίζουν» στο παρασκήνιο τον ήχο; Το “Come On Baby”, ένα ήδη κλασικό τραγούδι το οποίο δέχεται εδώ ένα παραγωγικό lifting μαζί με τις συμμετοχές του Swizz Beatz και Jay Z –αναδεικνυόμενο σε ένα από τα πιο αξιομνημόνευτα bangers της τελευταίας πενταετίας; Το “The Greatest Story Never Told”, με τις funky πινελιές και τα scratches να σου επιτίθενται από εκεί που δεν τα περιμένεις; Το “Clap”, με την Faith Evans να το μεταμορφώνει σε ένα σύγχρονο soul anthem από τη μέση και μετά; Το περιλουσμένο μια αίσθηση προηγούμενων δεκαετιών “Give It To Me”, με τη θεσπέσια φωνή ενός από τους πιο αξιόλογους νεοφερμένους της μαύρης μουσικής τα τελευταία χρόνια, του Raheem Devaugn; Ή τη δυάδα των “Better Way” και “Oh Yeah”, τα οποία σου σηκώνουν την τρίχα κάγκελο με τη μελαγχολία και μελωδικότητά τους, καθώς και με το ξεγύμνωμα του ίδιου του Saigon μπροστά από το μικρόφωνο;
Με αφορμή αυτό το τελευταίο, αξίζει να γίνει μια αναφορά και στη στιχουργική πλευρά του όλου εγχειρήματος, η οποία πολλές φορές περνάει σε δεύτερη μοίρα, αλλά καλό είναι να αναγνωρίζεται –ειδικά όταν ένας καλλιτέχνης λάμπει εκεί. Και ο Saigon κάνει ακριβώς αυτό στο The Greatest Story Never Told, πραγματευόμενος θέματα γνώριμα μεν, με φινέτσα και μια σκεπτόμενη στάση δε, σε αντίθεση με αρκετούς συνοδοιπόρους του, οι οποίοι αναλώνονται σε ποζεριλίκια με όπλα, γκόμενες και δήθεν μαγκιές. Κατηγορεί λοιπόν τους ανθρώπους της φυλής του εκεί που φταίνε –είτε αυτό είναι η κουτοπονηριά και η οκνηρία, είτε ο τρόπος που συμπεριφέρονται στις γυναίκες– αλλά μιλάει και για την ανάγκη εξεύρεσης ηγετών μέσα στη σύγχρονη μαύρη κοινότητα, ώστε να καταφέρει να πάει μπροστά όπως της αξίζει. Δίνει έτσι μπόλικο υλικό για να δράσει ως τροφή για σκέψη, ενώ ξεχωρίζει τον εαυτό του από την επιφανειακή αντιμετώπιση των προβλημάτων η οποία, δυστυχώς, μαστίζει τον χώρο του σύγχρονου μαύρου ήχου.
Προκειμένου πάντως να εισχωρήσεις στην ουσία του άλμπουμ, χρειάζεται να συναισθανθείς τη νοοτροπία του δημιουργού του. Γιατί με το The Greatest Story Never Told ο Saigon προσπαθεί να τα πει όλα, λες και θα είναι ο τελευταίος του δίσκος. Συγκεντρώνει τις εμπειρίες και τη σοφία που συνέλεξε με τα mixtapes του και μοιάζει να θέλει να απευθυνθεί σε όλη τη μαύρη κοινότητα, με μια αίσθηση ευθύνης για την πορεία της φυλής του. Γι’ αυτό κοιτάει να μιλήσει τόσο στον βολεμένο νέο, που δεν αισθάνεται ότι πρέπει να αλλάξει τίποτα, όσο και στον μικροκακοποιό, ο οποίος φέρεται σα να μην έχει στον ήλιο μοίρα και επομένως τίποτα να χάσει.
Είναι εν τέλει αυτή η βιωματικότητα του Saigon αλλά και η δύναμη των λεγομένων του, καθώς και η απόπειρά του να δώσει λύσεις αντί να κάνει ακόμα μία απλή καταγραφή προβλημάτων, που ξεχωρίζουν το The Greatest Story Never Told, καθιστώντας το μια σημαντική δουλειά έξω από τα hip hop στεγανά. Και κυρίως το ότι ακούμε σ’ αυτό έναν άνθρωπο που, εκτός από το να βγάλει έναν δίσκο και να πιάσει τη καλή, θέλει να καλυτερέψει τη ζωή των ακροατών του διαμέσου ενός εναλλακτικού και πιο ωφέλιμου τρόπου σκέψης.
Τα πολλά λόγια είναι λοιπόν περιττά. Αν θεωρείτε ότι η μαύρη μουσική σας αφορά, τότε είναι επιβεβλημένο να ακούσετε έστω και μια φορά το The Greatest Story Never Told. Με παραγωγές-διαμάντια, στίχους με περιεχόμενο και υπόσταση και με μια έντιμη και ειλικρινή διάθεση καθ’ όλη τη διάρκεια του άλμπουμ, ο Saigon μας δίνει μία από τις καλύτερες κυκλοφορίες του 2011.
