Ο Jeff Tweedy, συνθέτης/τραγουδιστής/κιθαρίστας των Wilco, φαίνεται να είναι από εκείνους τους μουσικούς που κάθε δύσκολη στιγμή -σε προσωπικό και καλλιτεχνικό επίπεδο- τρέφει και ενδυναμώνει το δημιουργικό οίστρο τους.
Πριν πολλά χρόνια -στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας- ο Jeff υπήρξε βασικό μέλος των Uncle Tupelo, μιας μπάντας που όσο ήταν ενεργή ('90-'94) λίγοι την άκουσαν, για να αναγνωρισθεί "μετα-θανάτια" ως πρωτοπόρα της εναλλακτικής country-rock σκηνής των 90s. Μετά τη διάλυση των U.T., o Jeff δημιούργησε τους Wilco, το δεύτερο άλμπουμ των οποίων -το εξαιρετικό "Being There" ('97), ένας δίσκος-βωμός στην κλασική rock τραγουδοποιία- πήρε διθυραμβικές κριτικές καθιερώνοντάς τους ως από τους κορυφαίους της alt.country/folk rock σκηνής.
Και ενώ το μέλλον των Wilco φαινόταν εξασφαλισμένο (πράγμα που πιστοποιούσαν τόσο η δισκογραφική συνεργασία τους με τον Billy Bragg στο "Mermaid Avenue", όσο και το τρίτο τους LP "Summerteeth"), η εταιρία τους (η Reprise) απέρριπτε ως αντιεμπορικό το τέταρτο άλμπουμ τους (το "Yankee Hotel Foxtrot" του '02). Για να μην πολυλογούμε, το εν λόγω άλμπουμ κυκλοφόρησε τελικά από τη Nonesuch (παράρτημα της Warner, όπως και η Reprise!!?!), αποκαλύπτοντας μια μπάντα η οποία -ξεφεύγοντας από τα στενά πλαίσια της rock ορθοδοξίας- αξιζε να χαιρετισθεί από τις σημαντικότερες των τελευταίων ετών.
Έπρεπε να περάσουν δύο χρόνια για να ξαναβρεθούμε με τους Wilco. Και το πέμπτο, όμως, άλμπουμ, με τη σειρά του, έπρεπε να δοκιμαστεί από μία σοβαρή κρίση. Στη διάρκεια των ηχογραφήσεων ο Jeff Tweedy εισήχθη σε κλινική αποτοξίνωσης από τα παυσίπονα χάπια που έπαιρνε λόγω δυνατού πονοκεφάλου, αλλά και πιο ουσιαστικά για να αντιμετωπίσει ένα είδος νευρικού κλονισμού που ταλάνιζε αυτόν τον χρόνια καταθλιπτικό. Για μία ακόμη φορά, το αποτέλεσμα ήταν ευεργετικό στην εξέλιξη της μπάντας, στην πορεία της προς μία "άγνωστη γη".
Το "A Ghost Is Born" κάνει ένα βήμα παραπέρα από το "Yankee Hotel Foxtrot". Πρόκειται για ένα διπολικό δίσκο, του οποίου ο ένας πόλος βρίσκεται στην παράδοση της rock'n'roll τραγουδοποιίας (βλέπε Band, Stones, N. Young) και ο άλλος πόλος (υπό την επίδραση του post-rock μαέστρου Jim O' Rourke, ο οποίος όχι μόνο συμμετέχει ως οργανοπαίχτης αλλά είναι και συμπαραγωγός) βρίσκεται στην πρωτοπορία και τον πειραματισμό.
Και αυτός ο διπολισμός δε βρίσκεται σε αυτονομημένη μορφή, αλλά συνυπάρχουσα. Για παράδειγμα, το άλμπουμ ανοίγει με το "At Least That's What You Said", το οποίο ενώ ξεκινά σε μία αλά Alex Chilton τραυματική μπαλάντα, πολύ σύντομα αρχίζει να παραπαίει και να συσπάται από την αλά Neil Young feedback επίθεση του Tweedy. Λίγο παρακάτω, με το "Spiders (kidsmoke)" οι Wilco παντρεύουν το μετρονομικό beat των Neu! μ' ένα ατέλειωτο κιθαριστικό freak-out καψαλισμένων riffs -για δέκα ολόκληρα λεπτά!
Και τούτο το αναπάντεχο πάντρεμα συνεχίζεται, άλλοτε διακριτικά (στο "Handshake Drugs" o ζεστός -σχεδόν funky- ήχος των Band δίνει τη θέση του σ' ένα αλά Velvet υπνωτικό mantra, στο "I'm a wheel" το αλά Lemonheads power-punk drive συναντά το funky των Stones, λες όμως και είναι παιγμένο από κάποια αμερικάνικη no-wave μπάντα) και άλλοτε δίχως καμία κάλυψη, όπως στο "Less than you think", όπου το τρίλεπτο μονήρες σχεδίασμα στο πιάνο δίνει τη θέση του σε δώδεκα λεπτά στατικού βόμβου (λες και οι Tangerine Dream -εποχής 'Zeit'- βράθηκαν επί σκηνής με τον Alex Chilton του '3rd Album').
Αυτό είναι το κυρίαρχο ύφος στο "A Ghost Is Born", ένα ύφος που με επιτυχία εκφράζει μουσικά την ψυχική κατάσταση του Jeff Tweedy, που μοιάζει να κινείται ανάμεσα στην απόσυρση/παραίτηση από τη μια, αλλά και από την άλλη το εκρηκτικό συναίσθημα της απελευθέρωσης (από υπαρξιακά αδιέξοδα; δημιουργικά cul-de-sac; ποιος ξέρει...).
Το "A Ghost Is Born" μπορεί να είναι συνθετικά λίγο κατώτερο τόσο του "Being There", όσο και του "Yankee Hotel Foxtrot", είναι όμως ένα τολμηρό και συνάμα επιτυχημένο βήμα στη δισκογραφία του σπουδαίου αυτού συγκροτήματος!
