Μια εβδομάδα στα ακουστικά και σχεδόν καθημερινή έρευνα άρθρων, podcast και συνεντεύξεων σχετικά με τ@ Karen Dreijer δεν ήταν αρκετά για να βάλουν μπροστά αυτή την κριτική στο ιδανικό timing ώστε να μοστράρουμε μια ακόμη προακρόαση. Γιατί έτσι όπως ψαρώνεις στα πρώτα δευτερόλεπτα κάθε κομματιού τους και σκέφτεσαι τι είδους φρικιό σκαρφίστηκε αυτό το μουσικό κόνσεπτ, έτσι ακριβώς, μερικά λεπτά Google έρευνας ή λίγος χρόνος σκρολάροντας φωτογραφίες από τις διάφορες φάσεις τους, συνειδητοποιείς ότι έχεις να κάνεις με μια από τις σπουδαίες περιπτώσεις εικονοκλαστών της ευρωπαϊκής κουλτούρας.
Α fucking icon, αν μου επιτρέπεται. Μια εκδοχή σύγχρονου μουσικού προφήτη που τόλμησε να φέρει την ίδια τη ζωή του πάνω-κάτω προκειμένου να χωρέσει σε έναν κόσμο χωρίς κουτιά και να υπηρετήσει με τον πιο ουσιαστικό τρόπο την τέχνη. Όχι πολύ μακριά από τις ιστορίες, το μύθο και σε μερικές περιπτώσεις την «παπάτζα» που μπορεί να πουλήσει ένας μέταλ μουσικός, η απροσδιόριστη φύση των Fever Ray (δεν είναι συγκρότημα αλλά έτσι έχει απαιτήσει να καταγράφεται ως αλλόκοτα απροσδιόριστο, δηλαδή queer undefined), έχει πολλά κοινά με τους ανθρώπους που υπηρετούν μασκαρεμένοι το καλλιτέχνικό τους όραμα, με την διαφορά πως όταν φεύγει το make up, μένει μια ψυχή και μια προσωπικότητα που αγχώνεται και πασχίζει να βρει την ισσοροπία της με τα κοινά.
«Ανησυχώ για τη βιογραφία που θα παραδώσουν τα παιδιά μου, βάσει όσων έχουν βιώσει δίπλα μου» εξομολογείται με την πιο σουηδική ωμή προφορά της σε αυτό το podcast του Fader και ξαφνικά η καθυστέρηση παράδοσης αυτής της προακρόασης βγάζει νόημα. Στο Youtube κανάλι της 55 άτομα, μαζί και εγώ περιμένουμε να περάσουν 5 ώρες για να κάνει πρεμιέρα το 3ο επίσημο promo video από το Radical Romantics. Κομμάτι-κλειδί για το άλμπουμ και για το πως συμπληρώνεται η νέα εκδοχή των Fever Ray. Ο λόγος για το πιο industrial pop κομμάτι του album με τίτλο "Even It Out", στο οποίο οι Trent Reznor και Atticus Ross έχουν βάλει το χεράκι τους. Μία ακόμη, ίσως η πιο ενδιαφέρουσα στιγμή παραφροσύνης αυτού του δίσκου. Γυρίζοντας στο πρόσφατο παρελθόν των βιωμάτων των Fever Ray απογόνων, τ@ Karen Dreijer βρέθηκαν σε μια χαοτική λούπα ασυνεννοησίας στον σύλλογο γονέων και κηδεμόνων του σχολείου των εφήβων παιδιών προκειμένου να αντιμετωπιστούν φαινόμενα bullying. Το αποτέλεσμα … “This is for Zacharias bullying my kid in high school, there is no room for you and we know where you live, we might come after you, taking back what’s ours and then we cut, cut, cut…” , αν μόνο είχαν τη δύναμη να κάνει πραγματικότητα αυτόν τον εφιάλτη για να πατσίσoυν τον εφιάλτη των παιδιών τους, τ@ Fever Ray ίσως έβρισκαν λίγη δικαιοσύνη σε μια χώρα υποθετικά προοδευτική, που όμως μετά τη τελευταία διετία η κυβέρνηση της έχει έντονη ακροδεξία στοιχεία και έχει φροντίσει να τροφοδοτήσει το δημιουργικό μυαλό τους ήδη με την άρρωστη γραφειοκρατία του “What They Call Us”, το πρώτο single που κάνει σχεδόν πολιτικό το θέμα του «τι λέει ο κόσμος για εμάς».
Στη πραγματική ζωή, η περσόνα Karen Dreijer κάθε άλλο παρά συμβατή είναι με το σουηδικό μοντέλο. Έμαθε αρχικά να είναι μητέρα, σύζυγος, αδερφή και συνδημιουργός της πιο πρόσφατης electro cult δυάδας που έβγαλε τελευταία η Σουηδία, τους περίφημους Knife, αλλά λίγο πριν τα '10s έψαξε και βρήκε το φως. Το Fever Ray ντεμπούτο του 2009 ξεκίνησε να αποδομεί την synth electro pop όπως την ξέραμε από το δημοκρατικό project των Knife που είχε με τον Olof Dreijer και μέχρι το Plunge του 2017 είχε αλλάξει οτιδήποτε έδειχνε του κουτιού. Η αναζήτηση πραγματικής ταυτότητας οδήγησε στα άκρα και εγένετο μία από τις πιο ανώμαλες dark rave φιγούρες που έχει δει η μουσική βιομηχανία. Και να ήθελες, δεν έμπλεκες με τον Fever Ray μαζοχισμό του Plunge. Βλέποντας ξανά τις Plunge πράξεις (από το part 3 μέχρι το part 5) σήμερα και σκεπτόμενος τη γενικότερη ιδέα της αγάπης, έτσι όπως καταγράφεται στο βιβλίο All About Love της Bell Hooks και έτσι όπως μεταφράζεται από τ@ Fever Ray στο Radical Romantics, καταλαβαίνεις ότι είναι δίκαιη κάθε αποθέωση της δημιουργικότητας τους.
Στο πρόσφατο single “Kandy” ο χαρακτήρας Romance, προστίθεται σε αυτό το σοβαρά άρρωστο τσίρκο που στόχο έχει (υπό τις οδηγίες του creative director Martin Flack) να αφυπνίσει με τον πιο αλληγορικό τρόπο γενιές ανθρώπων που πριν κουραστούν για να φτάσουν στην αγάπη, πρέπει να έχουν κυνηγήσει «όλα τα κακά πράγματα που παραγματικά θέλουν» αλλά η κοινωνία δεν τους επιτρέπει να γευτούν.
Το ξαναγράφω, το κονσεπτ Fever Ray, ain’t nothin’ to fuck wit. Και ακριβώς για αυτό περιμένουμε με ανυπομονησία τις εικόνες από το video του “Even It Out”. Πόσες περιπτώσεις Ευρωπαίων μουσικών ξέρετε άλλωστε που δεν μιλάνε και τόσο άνετα την αγγλική αλλά πλάθουν ιδιαίτερες, βαθιές και προπάντων διεστραμμένες ιστορίες για να αφυπνίσουν και να εξαγνιστούν. Επιπλέον, πόσους ξέρετε να έρχονται από μια ήσυχη γωνιά της Ευρώπης και να χειραγωγούν με τέτοια άνεση τον διεθνή μουσικό τύπο, να περιοδεύουν με τον ιδανικό from punk to pop τρόπο την ίδια στιγμή που διατηρούν ένα από τα πιο χαρακτηριστικά wall of sound του πλανήτη. Ο ήχος των Fever Ray, κάτι σαν (αλλά όχι και ακριβώς) προέκταση του ήχου των Knife, έχει λίγη από την απόκοσμη γοητεία και τα sound design που σε προκαλεί να κλειστείς στα ακουστικά σου για να το ζήσεις, την ίδια στιγμή που σπρώχνει μπροστά την ατζέντα της νέας ηλεκτρονικής μουσικής, ειδικά με τον τρόπο που φιλτράρουν την φωνή τους. Στο “What They Call Us” είναι η φωνή του εκδικητή που συνδέει το τώρα με το queer παρελθόν και τα παρελκόμενα του, ενώ πριν αρχίσει να εξιστορεί το νέο όραμα ρωτάει με την πιο ψηλά πιτσαρισμένή φωνή στο “Shiver” αν μπορεί να σε εμπιστευτεί. “Lips , fists, a mouthful of words” και οι ψεύδο acid παλέτες του "New Utensils" είναι εδώ για να ευαγγελίσουν τα νέα φετίχ της ερωτικής πράξης. Υπάρχει τόσος ερωτισμός, σεξισμός και σαδομαζοχισμός στη δημιουργία των Fever Ray που κάνει το “Kandy” να φαντάζει μια ακόμη ιστορία από strip club. Το μουσικό background των Knife με την συμμετοχή του αδερφού Olof αναβιώνει στο “Looking For A Ghost” ενώ η επιλογή και μόνο του avant garde παραγωγού Vessel από το Bristol να συνυπογράψει το "Carbon Dioxide", με τα κοφτερά έγχορδα στη βάση του και το ανεβαστικό house beat είναι τρανή αποδείξη ότι το ένστικτο και η ανάγκη για μουσική καινοτομία θα αργήσει να αφήσει τ@ Fever Ray. Στη τελική τριάδα, “North”, “Tapping Fingers” και “Bottom Of The Ocean” το album και συνάμα το δημιουργικό όραμα τους παιρνεί βαθιές ανάσες και υποκλίνεται στη τέχνη που έχει πραγματικά ταχθεί. Moody είναι ο μόνος επιφανειακός πλην τίμιος χαρακτηρισμός αυτού του ήχου. Ένα μικροσύμπαν που σε κάθε κομμάτι έχει τον δικό του τρόπο να σε διεγείρει, να σε εμπνεύσει, να σου ξυπνήσει συναισθήματα και όλα αυτά αφού πρώτα σε μυήσει στη κλειστοφοβία.
Αν δεν είναι απάτη αυτό που σκαρώνει εδώ και σχεδόν 20 χρόνια αυτό το αντικομφορμιστικό και μοναχικό μυαλό, με τη τελευταία πράξη «ασυμβίβαστης αγάπης» να κάνει τον πιο ώριμο κύκλο της, τότε είναι hands down ένα από τα πιο ειλικρινή έργα τέχνης (ένα πείραμα ζωής και μουσικής in the making) που έχει να επιδείξει η Ευρώπη σε αυτόν τον αιώνα.
