Με το προ διετίας TheSeer οι Swans πέτυχαν κάτι που προηγουμένως φαινόταν αδιανόητο: όχι μόνο κέρδισαν τους δισκοκριτικούς και κατέλαβαν την κορυφαία θέση σε πολλές λίστες με τα καλύτερα άλμπουμ του 2012 αλλά κατάφεραν να αυξήσουν κατά πολύ τον όγκο του κοινού τους. Κι όλα αυτά με έναν δίσκο δίωρης διάρκειας που απείχε παρασάγγας από το να είναι «ωραίος». Με τον αριθμό κυκλοφοριών και τα χρόνια πορείας τα οποία έχουν στην πλάτη τους, θα περίμενε κανείς ότι ο Michael Gira και η συμμορία του θα κοντοστέκονταν λιγάκι για να σκεφτούν προς τα πού πρέπει να κινήσουν στη συνέχεια. Ναι, καλά...
Το ToBeKind όχι μόνο έρχεται σε λιγότερο από δύο χρόνια, αλλά είναι και πάλι ένας κολοσσιαίων διαστάσεων δίσκος, που απλώνεται σε 2 CD (ή 3 LP), αγγίζοντας –και ξεπερνώντας– το ορόσημο των 120 λεπτών. Κάπου εκεί, πάντως, τελειώνουν οι παραλληλισμοί με το TheSeer, καθώς το νέο άλμπουμ αποτελεί μια κάπως πιο «προσιτή» πρόταση (χρησιμοποιώ μονά εισαγωγικά, εσείς προσθέστε καμιά ντουζίνα ακόμα), πράγμα που δηλώνεται όχι μόνο από τον τίτλο, αλλά και από την αντιπαραβολή των εξωφύλλων: εκεί που την προηγούμενη φορά είχες ένα άγριο ζώο απροσδιόριστης καταγωγής σε μαύρο φόντο, τώρα αντικρίζεις τη φάτσα ενός μωρού σε μουσταρδί καδράρισμα.
Η χρονική διάρκεια παρουσιάζει πάντως ένα φαινομενικά αξεπέραστο πρόβλημα: δεν είναι δυνατόν, ακόμα κι αν το θέλεις και φροντίσεις να μην έχεις κοντά σου περισπασμούς, να διατηρήσεις την προσοχή σου ακέραια για όλο αυτό το διάστημα. Με δεδομένες πάντως τις δηλώσεις του Gira ότι στόχος της μουσικής του είναι η έκσταση, οι μεγάλες διάρκειες των περισσότερων κομματιών (12:40 το “Just A Little Boy”, 17:01 το “She Loves Us”, 34:05(!) το “Bring The Sun/Toussaint L’ Ouverture”), καθώς και τα επαναλαμβανόμενα –μέχρι σχιζοφρένειας– μοτίβα αποκτούν μια διαφορετική σημασία, που παραπέμπει στα mantra της ινδουιστικής φιλοσοφίας και πρακτικής. Αν λοιπόν προσπαθήσεις να γραπωθείς από αυτά τα επίμονα οργανικά μέρη, θα νιώσεις τον ήχο να σου τρυπάει το κρανίο. Αν όμως αφεθείς, είναι ικανά να σε πάρουν για ένα μικρό ταξίδι.
Είναι άραγε καλύτερο άλμπουμ το ToBeKind από τον προκάτοχό του; Πρόκειται για ένα ερώτημα που νομίζω δύσκολα απαντιέται. Έχοντας φρέσκο στα αυτιά σου το TheSeer χάνεις σίγουρα αρκετά στον τομέα «έκπληξη». Από την άλλη, κοιτώντας το σύνολο της δισκογραφίας των Swans και τη θέση του νέου δίσκου μέσα σε αυτήν, γίνεται ξεκάθαρο ότι η νέα τους δουλειά όχι μόνο στέκεται άνετα δίπλα στις καλύτερες ηχογραφήσεις τους, αλλά προσθέτει πολλά στη δεύτερη περίοδο δράσης τους· τόσα, ώστε η ζυγαριά να παλαντζάρει επικίνδυνα υπέρ της.
Στην προσπάθειά τους να δείξουν το πραγματικό μέγεθος των κατορθωμάτων των Swans, πολλοί (καιρό τώρα) τους ανακηρύσσουν ως το καλύτερο ροκ γκρουπ επί της Γης. Στην κατάσταση βέβαια που βρισκόμαστε, είναι αλήθεια πως ο Gira θα έπαιρνε σπίτι του το βραβείο ακόμα κι αν έκανε τα μισά από όσα στριμώχνει στις τελευταίες κυκλοφορίες του. Εγώ θα έλεγα ωστόσο ότι το επίτευγμα των Αμερικανών –το οποίο δεν αφορά μόνο το ροκ– είναι πως πετυχαίνουν να αποτυπώσουν και να οριοθετήσουν (αφήνοντας συνάμα τελείως ανοιχτό) έναν συναισθηματικό καμβά που απλώνεται από τον απόλυτο τρόμο μέχρι τη φυγόκεντρο γαλήνη, χωρίς να χρησιμοποιήσουν κανένα από τα τρικ του (όποιου) συρμού.
Κάθε δευτερόλεπτο των ηχογραφήσεών τους δείχνει έτσι μεθοδευμένο, σχεδιασμένο, στρατηγικά τοποθετημένο· κάθε οργανική ανάπτυξη αναδύεται ανάγλυφη, σμιλεμένη, ζωντανή. Με τον τρόπο τους, οι Swans σε κάνουν να αναθεωρήσεις ακόμα και τη στάση σου απέναντι στην ακρόαση. Με τη στάση τους σκοτώνουν το απολειφάδι του σημερινού παρελθοντολάγνου ροκ, σέρνουν το κατακρεουργημένο πτώμα του μέσα στο σαλόνι σου κι όμως εσύ δεν θέλεις να κοιτάξεις αλλού. Αυτό μάλιστα! Αξίζει όλους τους διθυράμβους του κόσμου...
{youtube}vfmi0v5vIGo{/youtube}
