Δεν θα μπορούσα να αμφιβάλλω για την ποιότητα της συνέχειας του Road Salt One καθώς οι Pain Of Salvation μας έχουν καλομάθει σε άψογες παραγωγές και συνθέσεις. Αντίθετα, υπήρξα από τις πρώτες ακροάτριες του «sequel». Kατά τη γνώμη μου, οι Σουηδοί έχουν ξεπεράσει φραγμούς και ταμπέλες κι έχουν πλέον μπει στο hall of fame όσων καλλιτεχνών δεν ακολουθούν την εύκολη λύση, όπως οι περισσότεροι συνάδελφοί τους στις μέρες μας. Επιβεβαιώνοντας λοιπόν τις αρχικές μου θετικές υποψίες και με ένα και μοναδικό ίσως αδύναμο σημείο, το Road Salt Two κρατά μια θέση ανάμεσα στις –έτσι κι αλλιώς λίγες– καλές κυκλοφορίες του 2011.
H παραγωγή του Road Salt Two είναι μια συνέχεια των μοτίβων που ακολούθησε η μπάντα και στο Road Salt One, με τη διαφορά ότι στα φυσικά όργανα προστίθενται τώρα περισσότερα ψυχεδελικά και ατμοσφαιρικά στοιχεία, κυρίως με τη συχνότερη παρουσία theremin, hammond και άλλων πληκτροφόρων της εποχής. H ηχητική μάζα που προκύπτει είναι συμπαγής και αψεγάδιαστη. Ξεκινώντας (όπως και στο προηγούμενο άλμπουμ) με ορχηστρικό κομμάτι, το “Road Salt Theme”, οι Pain Of Salvation επιβάλλουν μια ρετρό ατμόσφαιρα, όπως και την εντύπωση ότι ηχογράφησαν αναλογικά –με ελάχιστες αλλαγές και παρεμβολές από τεχνολογικά μέσα. Αυτή η «ψευδαίσθηση» ότι βρισκόμαστε 40 χρόνια πίσω ήταν η συνταγή επιτυχίας του πρώτου Road Salt και εκτελείται κι εδώ πιστά και με ακρίβεια. Ο Daniel Gildenlow ομολογεί άλλωστε σε συνέντευξή του ότι oυκ λίγες φορές έχει επιστρέψει στο στούντιο για να γράψει και να ξαναγράψει κάποια parts, μέχρι να μείνει απόλυτα ικανοποιημένος με το αποτέλεσμα. Η επιμονή λοιπόν για την τελειότητα αποδίδει κι εδώ καρπούς.
Ακολούθως, το “Softly She Cries” με τα βαριά α-λα-Black Sabbath riffs, δημιουργεί ιδανικό σκηνικό για όσους αγαπούν το παλιό progressive rock, όπως ορίστηκε στη δεκαετία του 1970, ενώ παράλληλα οι ίδιοι οι Pain Of Salvation δηλώνουν τη συνειδητή αποστασιοποίησή τους από το σήμερα. H συνέχεια αποδεικνύεται ομαλή, χωρίς παρεκβάσεις από τη heavy rock ατμόσφαιρα που επιμένει στην τεχνική αρτιότητα και στη συναισθηματική της βαρύτητα. “Conditioned”, “Healing Now”, “Eleven” και “1979” είναι κομμάτια τα οποία εναλλάσσονται με ευκολία ροής και με ονειρική ταξιδιάρικη ατμόσφαιρα, ενώ στο “Healing Time” η χρήση φυσικού μαντολίνου τελειοποιεί το folk τοπίο που τόσο φαίνεται να γοητεύει τους Pain Of Salvation, δίνοντας ώθηση στη λυρικότητα της ερμηνείας του Gildenlow. Τραγούδια επίσης όπως το “Through The Distance” και “To The Shoreline” προχωρούν το Road Salt Two ένα βήμα παρακάτω, προσθέτοντάς του την πολυπόθητη πολύπλοκη χροιά –ειδικά το “To The Shoreline” θυμίζει Camel εποχής Mirage. Tο “Physics Of Gridlock” πάλι μας αποκαλύπτει την πιο μελαγχολική και μυστηριώδη πτυχή του άλμπουμ, με τις κιθάρες να βαραίνουν και να δείχνουν την πιο metal πλευρά τους. Ο Gilderow ερμηνεύει σε ένα μυστικοπαθές τρίλεπτο μιλώντας στα γαλλικά, στα οποία μπορεί να τον βοήθησε κάμποσο ο Leo Margarit, αφήνοντας για λίγο τα ντραμς...
Ωστόσο, στο Road Salt Two οι Pain Of Salvation δεν απέχουν όσο θα έπρεπε από το πρώτο μέρος. Με την αίσθηση της καθαρής, κλασικής ροκ φόρμας που ενσαρκώνεται από την αρχή μέχρι το τέλος σε άριστη μορφή, το “Mortar Grind” ή το “Conditioned” θα μπορούσαν άνετα να βρίσκονται στον προηγούμενο δίσκο: αναβιώνουν επαναληπτικά –και ίσως μηχανικά– την εμμονή των Σουηδών για τις δεκαετίες 1960 και 1970, παράγοντας όμως πιο επίπεδο αποτέλεσμα από αυτό που θα περιμέναμε. Για μερικούς αυτή η vintage ορχηστρική αισθητική ίσως, εκ του αποτελέσματος, να ακούγεται κουραστική ή υπερβολική. Αμφιταλαντεύομαι κι εγώ, έστω κι αν πιστεύω ότι η υπερβολή μπορεί και να ακούγεται ιδανική όταν περνά από τα χέρια τόσο ταλαντούχων μουσικών.
Συνδυάζοντας πάντως ψυχεδελικές καταβολές του 1960 με τη γνώριμή τους progressive ατμόσφαιρα, οι Pain Of Salvation του Road Salt Two αναβιώνουν αλλά και ενισχύουν το progressive rock. Με υπερ-συναισθηματικές στιγμές μα και με ευκρινή στοιχεία από funk jam sessions, το σύνολο έχει το θετικό ότι πείθει από αρχή μέχρι τέλους. Κι αυτό που μέχρι τους Pain Of Salvation πολλοί μπορεί να θεωρούσαν ακατόρθωτο, εδώ κατά τη γνώμη μου έχει επιτευχθεί: μισός αιώνας μουσικής και μια ματιά στο μέλλον της, συγχωνεύονται σε 14 κομμάτια (με 2 bonus track), ενώνοντας το χτες και το σήμερα σε ένα άλμπουμ ικανό να κρατάει το ενδιαφέρον του ακροατή. Μένει όμως αναπάντητο τo βασικό ερώτημα: αν θέλω κάποια στιγμή να ακούσω αυθεντικό 1970s ήχο να πάρω τους Pain Οf Salvation; Ή μήπως να προτιμήσω τα αυθεντικά κειμήλια των Βlack Sabbath, των Led Zeppelin και των υπόλοιπων μεγάλων της εποχής;