Η φιουζονάδικη λογική έχει χρόνια τώρα ξεφύγει από το αυστηρά τζαζ πλαίσιο αναφοράς στο οποίο ανδρώθηκε. Τόσο ως λέξη, όσο και ως έννοια, κατάσταση και μέθοδος, το fusion κατέστη σημαία μιας εποχής-χωνευτήρι, όπου λίγο οι παγκόσμιες οικονομικές σχέσεις, λίγο η επικοινωνιακή επανάσταση μας έφεραν όλους πιο κοντά – κατά περιστάσεις και πιο μακριά βέβαια. Έπαψε πια να έχει σημασία αν παίζεις jazz, electronica ή παραδοσιακή μουσική του τόπου σου: μπορούσες κάλλιστα να παίζεις και τα τρία. Όπως και έπαψε να έχει σημασία αν κατάγεσαι από το Κιότο της Ιαπωνίας, αλλά ζεις κι εργάζεσαι στη Νορβηγία. Όπως καλή ώρα η Sienna (προφέρεται Σιενά), το Essence της οποίας (τρίτη δουλειά μέσα σε μια πενταετία) ανεμίζει περήφανα τη σημαία του freestyle.
Η άλλη πλευρά του μουσικού πλανήτη-χωνευτήρι, όπου όλα μπορούν να «φιουζονοποιηθούν», είναι να καταλήξεις σαν εκείνον τον τύπο της γνωστής επιτυχίας που έχει λίγο Μόνικα στη ζωή του και λίγο Έρικα στο πλάι του – και δεν συμμαζεύεται. Και ναι μεν εκείνος τα καταφέρνει, ως καπάτσος Λατίνος εραστής και άσσος στο μπίρι-μπίρι, αλλά στα πλαίσια κουλτουρών πιο τακτοποιημένων και αυστηρά δομημένων – όπως είναι τόσο η ιαπωνική, όσο και η σκανδιναβική – το καρπούζι γλιστράει κάτω από τη μασχάλη. Στην περίπτωση της Sienna τα χειρότερα αποφεύγονται, καθότι το καρπούζι του Essence της γλιστράει μεν, κυλάει δε αντί να σκάσει. Αυτή της όμως η προσπάθεια να μπλέξει και την κλαμπ αίσθηση της electronica και τη nu jazz αισθητική και κάτι από τον παραδοσιακό κόσμο της πατρίδας της καταλήγει σε μέτρια αποτελέσματα.
Επίπεδο υπάρχει στο Essence, συμμετέχουν άλλωστε και σοβαροί μουσικοί όπως ο Nils Petter Molvaer (στην τρομπέτα) ή ο Abon (στις κιθάρες). Και ιδέες υπάρχουν – το “Zen” είναι ένα σημείο όπου το επιδιωκόμενο υβρίδιο αποβαίνει επιτυχές και βρίσκεσαι έτσι να παλαντζάρεις μεταξύ απωανατολίτικης σαγήνης και δυτικοευρωπαϊκού κλαμπ. Αυτό που δεν υπάρχει είναι το χάρισμα του ξεχωριστού, μια συνθετική γραφή βαρβάτη, σε θέση να χτίσει κάτι. Απουσία της, όσο πιο πολλά στοιχεία επιδιώκονται να πιαστούν, τόσο το freestyle καταλήγει κόλαφος. Μια ελευθερία χωρίς δεσμεύσεις, η οποία καταλήγει με τη σειρά της να μη δεσμεύει κανέναν στο ζητούμενό της. Διαβάζω για συγκρίσεις με Bjork και Ryuichi Sakamoto και για τη «μοντέρνα Yoko Ono»... Ελέγχει πια κανείς τι γράφεται κάτω από την ταμπέλα «μουσικοκριτική»;
