Μετά από δεκάχρονη απουσία και μία υποψηφιότητα για Grammy (με το Blauklang), o Αμερικανός συνθέτης, παραγωγός κι ενορχηστρωτής Vince Mendoza επιστρέφει με το El Viento σε γνώριμα μουσικά παντρέματα, αυτή τη φορά με έμπνευση τον Federico Garcia Lorca – ποιητή, θεατρικό συγγραφέα, ζωγράφο και πιανίστα (άγνωστη πτυχή για πολλούς). 16 χρόνια πριν, η συνάντηση του Mendoza με το λάτιν στοιχείο στον δίσκο Jazzpana του παρείχε τα καλύτερα εφόδια για να περιπλανηθεί, και τελικώς να παρασυρθεί, από τη γοητεία την οποία είχε ασκήσει το φλαμέγκο στον Ισπανό καλλιτέχνη (μαγεμένος από την παράδοση του τόπου του και δεινός συλλέκτης ισπανικής παραδοσιακής και λαϊκής μουσικής, ο Lorca είχε ηχογραφήσει στα 1931 τον δίσκο Coleccion Di Canciones Populares Espanolas, μαζί με τη χορεύτρια και τραγουδίστρια Encarnacion «L’ Argentinita» Lopez).
Στο El Viento ο Mendoza διευθύνει τη 57μελή, μοναδική συμφωνική τζαζ ορχήστρα πλήρους απασχόλησης στον κόσμο (Metropole Orchestra), συνοδεία πολυμελών ρυθμικών τμημάτων, χάλκινων κρουστών, ηλεκτρικών κιθάρων και κάποιων εξαιρετικών φωνών της ισπανικής folk (Rafael de Ultera, Eva de Dios). Στην περίπτωση βέβαια μιας τζαζ-φλαμέγκο αλχημείας πολλά μπορούν να ειπωθούν, ιδίως όταν κάποιος δεν είναι και τόσο μυημένος στο είδος, εδώ πάντως ο Mendoza καταφέρνει να προσδώσει το δικό του στίγμα μέσα από επικές εξάρσεις, nu flamengo-jazz περάσματα και αυτοσχεδιασμούς. Για τους πιο μυημένους, υπάρχουν έντονες αναφορές σε (αξεπέραστες) ερμηνείες του Camaron de la Isla ή σε συμπράξεις όπως εκείνης με τη Royal Philharmonic Orchestra στο Soy Gitano του 1989, ενώ στα πνευστά συχνά «ακούμε» τον γνωστό από το Paco de Lucia Sextet, Jorge Pardo. Από τις τέσσερις προσωπικές ενορχηστρώσεις του Mendoza αξίζει κατά τη γνώμη μου να σταθεί κανείς ιδιαίτερα στο “Angeles Negros”, ένα Ανδαλουσιανό μπολερό, το οποίο ισορροπεί πάνω σε ένα δυσδιάκριτο στρώμα ευαισθησίας και πόνου. Tα παθιασμένα πάλι λόγια και τα πύρινα σόλο μιας φλαμέγκο κιθάρας στο “La Tarara” δίνουν τη σκυτάλη στα τζαζ-βαλς γυρίσματα του “De Los Cuatros Muleros”, για να ακολουθήσουν τα ιδιοσυγκρασιακά “Historietas del Viento I, II, III”, που όμως σε πετάνε έξω από το υπόλοιπο μουσικό ταξίδι ή σε αφήνουν ολίγον μετέωρο αναλογικά με την υπόλοιπη διάθεση του άλμπουμ.
Το El Viento μοιάζει με τον πυρήνα ενός πληθωρικού, γεμάτου μεταμορφώσεις ήχου – ιδίως αν δεν έχεις ακούσει τις προαναφερόμενες δουλειές – ο οποίος διαπερνά είδη και στιλιστικά παιχνίδια: ακόμα και μετά από πολλαπλές ακροάσεις, νιώθεις στο τέλος ότι το δίπολο φλαμέγκο-τζαζ αποδεικνύεται χαρακτηρισμός λίγος και αδύναμος. Πάντως, θεωρώ πως μια «διπλή» ακρόαση, αφενός του Coleccion Di Canciones Populares Espanolas από το παρελθόν, αφετέρου του σημερινού El Viento, αποτελεί το πιο ενδιαφέρον δώρο γνωριμίας με τον μουσικό Federico Garcia Lorca που μπορείτε να κάνετε στον εαυτό σας. Και αυτό, όπως κι αν μεταφράζεται, έχει τη δική του γοητεία.
