Λίγο αναφορά στο μαθηματικό θεώρημα του Frank Morley, λίγο στη δική τους κατάσταση – καθότι απέμειναν τρεις μετά την έξοδο του εμβληματικού σαξοφωνίστα David Jackson, ο οποίος έπαψε να βρίσκει λόγο και αιτία στο πρόσφατο reunion τους μετά την ηχογράφηση του Present (2005) – οι Van Der Graaf Generator είχαν πάντα τον (έξυπνο) τρόπο τους με τις λέξεις. Και ακόμα περισσότερο τον είχαν με τη δημιουργία progressive rock μελωδιών ή/και τραγουδιών ικανών να καταρρίψουν όλα τα καυστικά σλόγκαν των punks και των «παιδιών» τους για το (υποτιθέμενο) χάλι της μουσικής αυτής – γι’ αυτό και καταγράφηκαν ως η αγαπημένη progressive μπάντα του Johnny Rotten. Μισό λεπτό όμως, γιατί χρησιμοποιώ παρελθόντα χρόνο; Τον έχουν, θα έπρεπε να πω, κρίνοντας από τα όσα ακούω στο Trisector.
Το 14ο άλμπουμ των Van Der Graaf Generator (αν μετρήσετε και τα live) είναι συντηρητικό. Είναι ένα άλμπουμ βετεράνων δημιουργών, με παγιωμένο στιλ και ύφος, το οποίο, όπως είπα και πιο πάνω, υποφέρει την απώλεια ενός από τους κινητήριους μοχλούς του ήχου τους. Αν όμως δεν έχετε παγιδευτεί κι εσείς στο καταναλωτικό δόγκανο του αέναα «καινούργιου» και του επιτηδευμένα «φρέσκου», κάντε τον κόπο να ακούσετε γιατί μια μεγάλη μπάντα των 1970s, δίχως να αλλάζει τα κεκτημένα της, έχει ακόμα κάτι να πει – κατά τη γνώμη μου δε πολύ σημαντικότερο από διάφορους και διάφορες οι οποίοι κοσμούν τα εξώφυλλα του ΝΜΕ και του όποιου ΝΜΕ χωρίς πραγματικά εχέγγυα απέναντι στον χρόνο. Έστω και χωρίς τον David Jackson, ο Peter Hammill μπορεί ακόμα να τραγουδάει με αυτή τη δυναμική σαγήνη που λίγοι άντρες ερμηνευτές της γενιάς του μπορούσαν να συναγωνιστούν, όπως βέβαια και να συνεισφέρει μετρημένες εκκενώσεις κιθαριστικού ηλεκτρισμού – όντας πάντα η «ψυχή» των Van Der Graaf Generator. Δίπλα του, ο Guy Evans προσφέρει drumming τέτοιας ακρίβειας και καλαισθησίας ώστε να το ζηλέψουν ακόμα και ακριβοθώρητοι jazz drummers και ο Hugh Banton μπασογραμμές αλλά και ένα organ εντελώς μινιμαλιστικό, το οποίο αβίαστα και όμορφα δημιουργεί την απαραίτητη prog ατμόσφαιρα.
Το Trisector αρχίζει με μια οργανική σύνθεση ονόματι “The Hurlyburly”, που είναι ό,τι ακριβώς περιγράφει ο τίτλος του – πατιρντί, σε ελεύθερη μετάφραση. Και μάλλον κορυφώνεται λίγο πριν το φινάλε, με το έξοχο 12λεπτο “Over The Hill” («oh, but the clock was always counting...»), όπου πάντως γίνεται αισθητή η απουσία του Jackson, για πρώτη και μοναδική φορά στο άλμπουμ. Στο ενδιάμεσο διαδραματίζονται πλήθος από ενδιαφέροντα πράγματα, με highlights την παλλόμενη ένταση του “Interference Patterns”, τη σήμα κατατεθέν prog προσέγγιση του “All That Before” και βέβαια το “Lifetime”, όπου ο Hammill αφήνεται σε μια καθαρά φλοϋδική μελωδία, με αληθινά θαυμάσια αποτελέσματα. Η μαστοριά στο παίξιμο πάντα συναντούσε το συγκινητικό και την υψηλή αισθητική στη μουσική και τους στίχους των Van Der Graaf Generator – και χαίρομαι πραγματικά που τα πράγματα παραμένουν έτσι σχεδόν 40 χρόνια μετά από εκείνη τη Γκρίζα Αεροζόλ Μηχανή...
