Στα 1992 κυκλοφόρησε το 'Automatic For the People', το τελευταίο πραγματικά σπουδαίο άλμπουμ των REM. Στα δώδεκα χρόνια, που μεσολάβησαν από τότε μέχει σήμερα, ακολούθησαν πέντε ακόμη άλμπουμ (τα "Monster", "New Adventures In Hi-Fi", "Up", "Reveal" και το ολόφρεσκο "Around the Sun") μειωμένου αγοραστικού ενδιαφέροντος και καλλιτεχνικής αξίας. Από τη στιγμή λοιπόν που μεσολαβούν δύο χρόνια μεταξύ κάθε κυκλοφορίας, και εφ' όσον η μπάντα σου έχει πάνω από είκοσι χρόνια ζωής [γνωρίζετε, άραγε, πολλές rock μπάντες με έναν τόσο μακρόχρονο βίο, οι οποίες να διατηρούν ταυτόχρονα και ένα υψηλό δημιουργικό επίπεδο; Εγώ, καμία] είναι απολύτως λογικό να συμπεράνουμε πως η μπάντα αυτή βρίσκεται -εδώ και καιρό- σε ύφεση, αν όχι σε παρακμή. Οι REM βεβαίως μπορεί και να συνεχίζουν να βγάζουν δίσκους -όπως π.χ. κάνουν οι Rolling Stones ή οι Fall- όμως μετά πάσης βεβαιότητος δεν θα είναι αντάξιοι του μεγέθους (η απόλυτη stadium μπάντα του εναλλακτικού ροκ), της αξίας (η Byrd-ική acid-folk και η garage-pop μέσα από το πρίσμα του μετα-πανκ) και της φήμης (η αρχετυπική πλέον φυσιογνωμία του Michael Stipe, τα κλασικά "Losing My Religion", "The One I Love") τους. Με άλλα λόγια -και λακωνικά- οι REM είναι ΤΕΛΕΙΩΜΕΝΗ υπόθεση. ΓΕΓΟΝΟΣ!
Αυτός ο αφορισμός (καταδίκη; πραγματικότητα;) δεν αποκλείει την υπόθεση οι REM να κυκλοφορήσουν και ένα καλό δίσκο όπως το "Around the Sun".
Έρχεται λοιπόν το 13ο άλμπουμ των REM και να πως το χαρακτήρισαν δύο από τους καλύτερους Βρετανούς ροκ κριτικούς: "Το πρώτο άλμπουμ των REM που πραγματικά απογοητεύει... Ο πλέον συντηρητικός δίσκος της μπάντας" (o John Hulvey στο NME) και "το πρώτο πέρα για πέρα ανιαρό άλμπουμ των REM (Keith Cameron στο Mojo). Δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω: Βαρετά ορθόδοξος, εν τούτοις όμως ένας καλός δίσκος. Σα σύνολο, καλύτερος από τα "Monster" (που μάλλον τελικά πρόκειται για το ναδίρ μέχρι τώρα των REM), "Up" και "Reveal". Γνωρίζετε όμως πόσοι καλοί δίσκοι κυκλοφορούν κάθε έτος;
Καταρχήν, σε όλο το "Around the Sun" -με εξαίρεση κανά δύο περιπτώσεις- πουθενά δεν θα ακούσεις το χαρακτηριστικό ήχο και τη λυτρωτική παρουσία του μεγάλου αυτού κιθαρίστα που ακούει στο όνομα Peter Buck. Κάλλιστα θα μπορούσε να είναι κάποιος άλλος στη θέση του, τόσο υποβαθμισμένος και περιορισμένος είναι ο ρόλος του. Εκεί που κάποτε η κιθάρα του Buck φώτιζε σαν ολόγιομο φεγγάρι ή σαν αστραπή, τώρα είναι σαν ένας μικρός φακός σ' ένα κακά φωτισμένο δωμάτιο. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό μείον στην υπόθεση του "Around the Sun".
Όμως και αυτή η ερμηνεία του M. Stipe -αυτού του όντως μεγάλου, μυστηριακού ερμηνευτή- αν κι έχει ένα ξεκάθαρο για μας τους ακροατές υλικό να τραγουδήσει, είναι φοβισμένη, συγκρατημένη, αυστηρά ελεγχόμενη, φαντάσματα δε φαίνεται πια να κατοικούν εδώ (αν κι έχει στα χέρια του το προκλητικό δίπολο του πολιτικού / ερωτικού διλήμματος), και τούτο το πρότερο "άγγιγμα των άλλων κόσμων" -κατά Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι- μοιάζει απών τόσο από την ερμηνεία του, όσο και από τη μουσική των REM.
Έτσι ερχόμαστε στις συνθέσεις, που δεν είναι τίποτε άλλο από απλές mid-tempo rock μπαλλάντες που κατοικούν κάτω από ένα ουρανό με αυτό το ξεπλυμένο γκρίζο χρώμα -και όχι το δυσοίωνο, πυχτό μολυβί μπλέ. Οι διακριτικές ενορχηστρώσεις (πιάνο, όργανο, έγχορδα) και η προσεγμένη παραγωγή (echo, ηλεκτρονικοί ήχοι) έχουν τον πρώτο λόγο. Δεν ωφελούν, ομως, γιατί απουσιάζει το μυστήριο, η ένταση, η έκπληξη. Και στη θέση τους; Μια ευγενική και μουδιασμένη μελαγχολική διάθεση που μοιάζει ανίκανη να προκαλέσει κάποιου είδους συγκίνηση.
Μετά από όλα αυτά -και αν μπορείς να τα σβήσεις μεμιάς- αυτό που απομένει είναι ένα καλό άλμπουμ από τους REM. Με μια πολύ δυνατή στιγμή (το "Boy in the Well") που αξίζει να μπει στον κανόνα των REM και μερικές ακόμη ενδιαφέρουσες περιπτώσεις ("Leaving New York", "Electron Blue", "Final Straw", "High Speed Train"). Ίσως κάποιοι άλλοι προτιμούσαν κάποια άλλα τραγούδια από το "Around the Sun", όπως π.χ. το με-το-ζόρι catchy "Wanderlust", το με-το-ζόρι σκυθρωπό αλά Harry Nilson "I Wanted To Be Wrong" ή το αλά Lenny Kravitz (πως;) "The Ascent of Man".
Μικρή σημασία, όμως, έχουν όλα αυτά. Γιατί όπως έγραψε ο Keith Cameron στο Mojo: "το 1984 οι REM κυκλοφόρησαν το Reckoning, ένα σπουδαίο άλμπουμ ηχογραφημένο μέσα σε δύο εβδομάδες. Για το Around the Sun χρειάστηκαν δύο χρόνια. Θέλετε να στοιχηματίσετε ποιο από τα δύο θα αντέξει δύο δεκαετίες από τώρα;"
