Μετά από μεγάλη περίοδο απραξίας με τους Portishead, η τραγουδίστρία τους Beth Gibbons ενώνει τις δυνάμεις της (κι εδώ δεν έχουμε να κάνουμε μ’ ένα απλό σχήμα λόγου αλλά με μια πραγματικότητα που πονάει και συγκινεί και σε ρίχνει σε κώμα νοσταλγίας και αναμνήσεων και περισυλλογής) μ’ έναν μουσικό, τον Paul Webb, που παλιότερα είχε συμμετάσχει στους Talk Talk (και καλό είναι να θυμηθούμε ότι κάποια στιγμή στην καριέρα τους κι αφού δοκίμασαν την εμπορική αναγνώριση, βούτηξαν στα τρίσβαθα της ψυχής τους και συγκρούστηκαν κατακούτελα με τα σκοτεινότερα ανθρώπινα συναισθήματα), ενώ αργότερα είχε φτιάξει τους O’rang - με δύο εξαιρετικά άλμπουμ πίσω τους πολυρυθμικής και σκοτεινής, πνευματικής ποπ μουσικής - για να φτιάξουν ένα κλασικό αριστούργημα που θα συζητηθεί άμα την κυκλοφορία του και θα μείνει στην ιστορία της μουσικής (θέλετε πείτε την ροκ, ποπ, ή ότι άλλο θέλετε, αρκεί να μην με σκοτίζετε μ’ αυτό, σύμφωνοι;) ως ένα μνημείο εσωτερικά διαλογιζόμενης μουσικής, που οι λεπτομέρειές του είναι τόσο περίτεχνα δουλεμένες, ώστε σε συνδυασμό με τα τραγούδια και την ενδιαφέρουσα ενορχήστρωση να φέρνουν τον ακροατή για μια ακόμη φορά αντιμέτωπο με τον ψυχισμό του και όλα τα πράγματα που αγαπάει ή μισεί ή τον κάνουν να κλαίει ή τον κάνουν να κλαίει από χαρά ή να βλέπει τη ζωή του να γεμίζει από χρώματα ή πάλι από μυριάδες αποχρώσεις του γκρίζου. Δεν είναι κι άσχημη σαν ιδέα, δεν βρίσκετε;
Υποτίθεται ότι κάπου εδώ θα όφειλα να έχω ανοίξει το λεξικό και να το έχω φέρει τούμπα δέκα φορές, ψάχνοντας γι’ αυτή την λέξη που κανείς δεν έχει σκεφτεί να χρησιμοποιήσει σαν κοσμητικό επίθετο, στην ανάγκη να έχω εφεύρει μια δική μου καινούργια. Ναι, πρόκειται για τέτοιου είδους δίσκο! Ίσως να σας έχουν πάρει ήδη τα σκάγια του hype που απολαμβάνει ο δίσκος από τα έντυπα του εξωτερικού, μα κάτι σας λέει ότι δεν μπορεί να έχουν άδικο στη συγκεκριμένη περίπτωση. Δηλαδή τι λιγότερο περιμένατε από τη φωνή που μας είχε κάνει κάποτε και παραμιλούσαμε στη Φρεαττύδα; Το φοβερό είναι ότι μάλλον δεν περιμένατε αυτό που ακούτε ή θα ακούσετε στο “Out Of Season”, κι ο λόγος είναι ότι έχει ωριμάσει τόσο πολύ σαν ερμηνεύτρια η Gibbons (τι πάει να πει κι άλλο; Ναι, κι άλλο!) που μοιάζει με τον Δόκτορα Τζέκυλ που έχει μια στρατιά από διαφορετικούς Κυρίους Χάιντ να μας επιδείξει. Με την καλή έννοια!
Πραγματικά, σχεδόν σε κάθε κομμάτι του δίσκου η Beth Gibbons τραγουδάει με διαφορετικό τρόπο, προσαρμόζοντας τη φωνή της στις απαιτήσεις του (ή μήπως φέρνοντας τελικά τα μέτρα του κομματιού στις δικές της διαστάσεις;). Σίγουρα υπάρχουν εδώ στιγμές που θα σας θυμίσουν τις ερμηνείες της στους Portishead, αλλά δεν αποτελούν τον κανόνα, και καλύτερα τελικά, απ’ την άποψη ότι έτσι ξεδιπλώθηκε ακόμη περισσότερο το ταλέντο της – το οποίο αν το καλοσκεφτούμε δεν ξέρουμε μέχρι που ακριβώς φτάνει μα έχουμε όλο το χρόνο να περιμένουμε να δούμε το τελικό του σύνορο!
Το πρώτο σκαμπίλι έρχεται με το ξεκίνημα του άλμπουμ, μια μελαγχολική, θρηνητική καλύτερα μπαλάντα με τίτλο “Mysteries”. Αν όμως υφίσταται ένα μυστήριο στην όλη ιστορία, αυτό είναι πώς από μια τόσο χαμηλόφωνη ερμηνεία γίνεται να ανατέλλει μια τόσο γαλήνια και ανυψωτική αίσθηση. «Ο Θεός ξέρει πόσο λατρεύω τη ζωή» μας λέει εδώ και το μίνιμαλ υπόβαθρο σε συνδυασμό με μια απόκοσμη γυναικεία χορωδία που κρύβεται στο ορατό βάθος, κάνει τη μουσική το μέσον για να σε εξυψώσει πάνω απ’ τα σύννεφα. Την αίσθηση αυτή θα γευτείτε πολλές φορές κατά τη διάρκεια της ακρόασης, το πιθανότερο μάλλον είναι μετά απ’ την πρώτη πτήση να μην κατεβείτε στα της γης μας πριν το τέλος του δίσκου.
Απ’ την πρώτη φορά λοιπόν αντιλαμβάνεσαι ότι πρόκειται για κάτι σπουδαίο, και η παρθενική δοκιμή των ήχων τούτων, έφεραν αυθόρμητα στο μυαλό μου το “OK Computer” των Radiohead (μην φρικάρει ακόμη κανείς, περιμένετε να ολοκληρώσω!), το οποίο είχε γεννήσει κι εκείνο παρόμοια συναισθήματα και σκέψεις και εικόνες και αναμνήσεις και μυρωδιές και δάκρυα και χαμόγελα από την πρώτη φορά που έφτανε στ’ αυτιά μου. Καθώς ο δίσκος κυλούσε, ανακάλυπτα διαρκώς κοινά σημεία μεταξύ των δύο δίσκων, με αποκορύφωμα το “Drake”, όπου αν εξαιρέσει κανείς το τζαζ βηματισμό του, θα λέγαμε ότι μοιάζει πολύ με το “The Tourist”. Ακόμη, και τα δύο έχουν δώσει μεγάλη σημασία στην παραγωγή – αν και τη βλέπουν από διαφορετική οπτική γωνία, μ’ αυτή του “Out Of Season” να είναι περισσότερο «γήινη» και ζεστή – είναι αμφότεροι δίσκοι που λειτουργούν είτε τους ακούς από το ραδιόφωνο είτε με ακουστικά – επειδή η αληθινά συγκλονιστική μουσική δεν χρειάζεται ιδανικές συνθήκες για να λειτουργήσει, αν και τη βοηθούν πολύ. Kαι ασφαλώς, τα μεγάλα τους ατού είναι οι φωνές που οδηγούν τα τεκταινόμενα σε άλλες σφαίρες, άλλους πλανήτες, άλλες διαστάσεις.
Λέγαμε, αν δεν με απατάει η μνήμη μου, για τη φωνή της Beth Gibbons και την ερμηνεία της που αποτείνει φόρο τιμής στο “Romance” στην Billie Holiday, που θυμίζει έναν θηλυκό Brian Ferry στο “Tom The Model”, όπως έγραψε το περιοδικό Mojo (να προσθέσουμε πως πρόκειται για μια σύνθεση που προικοδοτείται από φοβερά πνευστά και έγχορδα που θα σας θυμίσουν μέχρι και Tindersticks) που ακολουθεί τις πατημασιές του Nick Drake στο “Resolve”, έτσι όπως τραγουδάει μονάχα με τη συνοδεία μιας ακουστικής κιθάρας και μόνο, που…που…που… Λυπάμαι, ας σταματήσω εδώ αφού το “Out Of Season” είναι από τους δίσκους εκείνους που οφείλεις να ακούσεις για να κατανοήσεις πλήρως τη δυναμική τους. Kαμία περιγραφή δεν είναι σε θέση να αντικαταστήσει την εμπειρία της κατά πρόσωπο επαφής μαζί του.
Σπάνια κόβονται δίσκοι από τέτοια στόφα, δίσκοι που να σε αφήνουν άναυδο και να σε κάνουν την ίδια στιγμή να μιλάς γι’ αυτούς και να μην θέλεις να σταματήσεις, επειδή σπάνια έχεις την ευκαιρία να σκοντάφτεις επάνω σε δίσκους που να λένε αυτά που ήθελες καιρό να πεις αλλά δεν είχες τη δύναμη να το κάνεις, και τώρα να, ήρθε μια μουσική που δεν την περίμενα να έρθει και μια φωνή ξεπηδάει από μέσα της και μου έφτιαξε τη μέρα, το χρόνο, τις ασυναρτησίες και τις εύθραυστες ισορροπίες μιας ζωής που κυλάει πάντα εν αναμονή τέτοιων δίσκων. Δεν έχω τίποτε άλλο να προσθέσω και να αφαιρέσω και γράμματα γνωρίζω.
Α, κάτι τελευταίο. Κατέστησα σαφές ότι πρέπει να το ακούσετε οπωσδήποτε ή να σας πω δύο λόγια ακόμη για να σας πείσω;
