Χρειάστηκε να περάσουν 5 χρόνια από την κυκλοφορία του ντεμπούτο της Melentini Explosions Around, The Desert Inside για να φτάσει στα χέρια μας η συνέχειά του. Η αλήθεια είναι, βέβαια, ότι η συνθέτρια κάθε άλλο παρά απούσα υπήρξε στο μεσοδιάστημα, αφού κυκλοφόρησε το EP Λεωφόρος Εφιαλτών (2016), έγραψε το soundtrack για την ταινία Άφτερλωβ του Στέργιου Πάσχου (2017) και πραγματοποίησε κάμποσες ζωντανές εμφανίσεις. Καλώς ή κακώς, όμως, έχουμε μάθει να μετράμε τον καλλιτεχνικό χρόνο με βάση κάθε «κανονική» (επαν)εμφάνιση –μάλλον ευθύνονται και οι καλλιτέχνες γι' αυτό– και να θεωρούμε τις υπόλοιπες δραστηριότητες ως «περιφερειακές».
Όπως και να 'χει, το ZRSHA; Fundus Uterus είναι εδώ και διεκδικεί την προσοχή μας, από τον κομματάκι ακαταλαβίστικο τίτλο του κιόλας. Αλλά και η έκδοση σε CD μοιάζει πρόκληση, καθώς για να την ξετυλίξεις κι έπειτα να την ξανακλείσεις χρειάζονται οδηγίες –εξού και το σχετικό (και πολύ χρήσιμο) βίντεο στο YouTube. Όσο για το περιεχόμενο, σύμφωνα και με το δελτίο τύπου, στοιχειοθετεί κι αυτό μια πολυπρισματική concept λογική: ο μυστηριώδης πλανήτης ZRSHA, τα παράλληλα σύμπαντα, η βίαιη αποκοπή από τον πλακούντα της μητέρας, η βιαιότητα της ύπαρξης, οι πληγές της αγάπης, όλα ειδωμένα υπό το πρίσμα μιας κατάθεσης με αναφορές στο έργο της Virginia Woolf.
Ομολογώ ότι, αν δεν εξηγούνταν όλα τα παραπάνω, μάλλον δεν θα πέρναγαν από το μυαλό μου κατά την ακρόαση του δίσκου. Εκείνο που θα σκεφτόμουν –και όντως σκέφτηκα– είναι ότι σε τούτο το άλμπουμ της η Melentini μοιάζει να πατά σε δύο βάρκες: από τη μία ο κόσμος της προηγούμενης κατάθεσής της, ένας σχεδόν πένθιμος αλλά μελωδικός και «αιτιοκρατικός» κόσμος, κι από την άλλη μια διαφορετική διάσταση, αφαιρετικών τοπίων και συνθετικών ήχων. Είναι μάλιστα σχεδόν ισόποσα μοιρασμένο το άλμπουμ ανάμεσα στις δύο αυτές ατμόσφαιρες, με το ενδιαφέρον, όμως, να μην ακολουθεί την ίδια ισορροπημένη κατανομή.
Το εναρκτήριο “Asana/Metamorphosis” ανοίγει ομολογουμένως εντυπωσιακά τον δίσκο, με τη Melentini να τραγουδά σε μια γλώσσα δικής της επινόησης και την όλη αίσθηση του track να είναι εκείνη της ανάστροφης κίνησης. Όμως τα περισσότερα από τα υπόλοιπα κομμάτια της νέας, ηλεκτρονικής λογικής που επέλεξε η δημιουργός ακούγονται σαν πελαγοδρομήσεις εντός μιας sci-fi δυστοπίας, όπου τα ηνία έχει αναλάβει πραξικοπηματικά μια κατατονική Björk. Όντως, στο ηχόχρωμα της Ισλανδής πήγαινε συνεχώς ο νους μου καθώς άκουγα, αλλά και στην ιδιοσυγκρασία των μελωδιών της. Νομίζω πως εκείνο που πολύ εύστοχα είχε παρατηρήσει ο Στυλιανός Τζιρίτας στην κριτική του για το Explosions Around, The Desert Inside (εδώ), ότι, δηλαδή, η Melentini κατάφερνε να ξεχωρίσει ως έχουσα προσωπικό στίγμα παρά τις προφανείς επιρροές της, τούτη τη φορά κάπως χάνεται.
Αντίθετα, στα τραγούδια όπου επικρατεί το πιάνο και διάφορα άλλα ακουστικά όργανα, επανέρχεται η ισχυρή στόφα της δημιουργού: στο έξοχο “Yellow Roses”, για παράδειγμα, όπου η εύθραυστη και θεατράλε ερμηνεία της αποδεικνύεται ακαταμάχητη· ή στο jazz λογικής “So Long”, που κλείνει τον δίσκο με χάρη. Αλλά και η συμμετοχή του Theodore, στο “The Years, The Days, The Hours”, προσφέρει μια αναγκαία ανάσα στη ροή του ακροάματος.
Δεν τολμώ εδώ να αμφισβητήσω την τεχνική επάρκεια τούτου του δίσκου, ούτε προσπαθώ να βρω τρύπες στο όραμα της Melentini. Υποστηρίζω, όμως, ότι αυτό το όραμα, όσο καλά ειδωμένο κι αν υπήρξε στο κεφάλι της δημιουργού του, δεν φτάνει προς τα έξω με τρόπο που να γίνεται κατανοητό ή/και θελκτικό: ακόμα και οι στίχοι, οι οποίοι θα μπορούσαν να προσφέρουν επιπλέον βαθμούς εμπλοκής με το «σενάριο», συνήθως αποδεικνύονται υπερβολικά φευγαλέοι. Τελικά, για όσες φορές έγινα κοινωνός των ιδεών που διέπουν το άλμπουμ, υπήρξαν άλλες τόσες που με άφησαν απέξω.
Από αυτήν την άποψη, και με δεδομένα τα πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία που βρήκα όχι μόνο στο Explosions Around, The Desert Inside, αλλά και στη Λεωφόρο Εφιαλτών, το ZRSHA: Fundus Uterus μου άφησε μια αίσθηση ανεκπλήρωτου. Αίσθηση, πάντως, που δεν είναι ικανή να με αποτρέψει από το να το συστήσω προς ακρόαση.
{youtube}AxFSWaVJNjs{/youtube}
