Άντε να την πιάσεις τη Δήμητρα Γαλάνη. Είναι σαν αυτό που είχε πει ο τρομερός μπατερίστας Biily Higgins, για τη σχέση των λευκών με την τζαζ: όταν έρχονται εδώ που είμαστε, εμείς έχουμε φύγει ήδη.
Η Γαλάνη είναι σπάνια περίπτωση στην εγχώρια δισκογραφία. Δεν χρειάζεται να αναφέρω τη σάγκα των επιτυχιών και της καριέρας της, ούτε καν την ιδιότυπη ρούγα στην οποία έχει σταθεί στο ελληνικό πεντάγραμμο –ευρισκόμενη σε ένα μεταιχμιακό πεδίο, που ορίστηκε εξίσου από το λόγιο τραγούδι και από τις ισχυρές δονήσεις που αυτό δέχτηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1960, από τα οδοφράγματα τα οποία έστησε παγκοσμίως η ποπ/ροκ κοινότητα. Τα ξέρετε, όπως και το ότι αρνήθηκε επιμόνως να ακολουθήσει «δεύτερες» επιλογές και ενορχηστρωτικές ευκολίες. Μιλάω λοιπόν εδώ για την τάση της να τραβάει εαυτόν μπροστά από τις εξελίξεις, που ενίοτε καθιστούν το ελληνικό τραγούδι κινούμενη άμμο, είτε σε καλλιτεχνικό, είτε σε τεχνικό, είτε σε εμπορικό επίπεδο.
Επίσης, η Γαλάνη είναι ανήσυχη. Την έχω και ο ίδιος πετύχει τόσο σε σεμινάρια του Σουηδικού Επιμελητηρίου περί Μουσικών Τεχνολογικών Εξελίξεων στο Χίλτον (σε ανύποπτο χρόνο στα μέσα των '00s), όσο και σε συναυλίες στις οποίες δεν θα περιμένατε να τη δείτε. Πάντα προσβάσιμη, μα δίχως ποτέ να κάνει δουλοπρεπή επίκυψη προς το κοινό. Κι εδώ βρίσκεται πιστεύω το μυστικό: αρνείται να μπει σε καλούπι· εφορμά προς το ένστικτο και προς τις προσωπικές της διερευνήσεις στη μουσική πραγματικότητα. Όπως κάνει δηλαδή και στη φετινή της δουλειά.
Αργείς βέβαια λίγο να καταλάβεις το κόνσεπτ που ενοποιεί το σμάρι των συνθέσεων του Αλλιώς, συγκινείσαι όμως όταν το αντιληφθείς. Γιατί, μαζί με τον Παρασκευά Καρασούλο, η Γαλάνη κατασκεύσασε έναν παλικαρίσιο δίσκο, ο οποίος διατρέχει τον ψυχισμό μιας γυναίκας που εμβαθύνει στο τώρα και στο χθες, έχοντας ωστόσο σαφείς βλέψεις προς το παρελθόν. Ακούγεται μεγαλόπνοο –και είναι– αλλά σε καμία περίπτωση δεν προκύπτει βαρύγδουπο. Η Γαλάνη απέφυγε λ.χ. τις στομφώδεις ερμηνείες, που θα άφηναν εκτεθειμένους τους στίχους του Καρασούλου: ως γνωστόν, με διαφορετικές προσεγγίσεις, ακόμα και η λέξη «αυγό» μπορεί να ακουστεί είτε επιθετική, είτε τρυφερή, είτε δεκτική συμβιβασμού. Τουτέστιν, η ερμηνεία της ηχεί εδώ φρέσκια, μακριά από πατερναλιστικές οδούς και απόπειρες να κερδηθούν εύκολες εντυπώσεις.
Το καπέλο το βγάζουμε όμως όταν έρχεται η ώρα να μιλήσουμε για την ηχοπλασία. Και ας μην κερδίζονται όλα τα στοιχήματα. Θεωρώ λ.χ. ότι ανά σημεία επιλέχθηκαν πολύπλοκες ενορχηστρώσεις και μίξεις, οι οποίες έδωσαν μεγαλύτερη βάση στην ανάπτυξη των ήχων και όχι της μελωδίας. Όπως για παράδειγμα συμβαίνει στην κεκαλυμμένη ζεϊμπεκιά της "Περιουσίας" ή στις ασθμαίνοντες νεωτερικότητες του "Ένα Κόκκινο Μαντήλι" (δηλαδή το διασκευασμένο "Lilies Of The Valley" του Jun Miyake), που σου αφήνουν την εντύπωση μιας έλλειψης προσανατολισμού· κι ας φέρνει στα μέτρα της η ερμηνεύτρια το α-λα-Χατζηνάσιος ρεφρέν/γέφυρα.
Της βγάζουμε όμως το καπέλο της Δήμητρας Γαλάνη διότι, παρέα με τον Χρυσόστομο Μουράτογλου και με μια (πολλάκις αποδεδειγμένη) άξια μπάντα, προχώρησαν εδώ –χωρίς άγχος– στη χάραξη ενός χάρτη απόλυτα σύγχρονου. Προσπαθώντας να κατασκευάσουν fusion στην αρχική του έννοια, ενδιαφερόμενοι για την ουσία και όχι για τη φόρμα. Δείτε ας πούμε το "Μες Στης Δροσιάς Τις Χάντρες», όπου δένεται αρμονικά το wah-wah με το λυρικό και παράλληλα παραδοσιακό πνευστό. Ή το αμερικάνικης AOR λογικής "Το Καινούργιο Εμείς", με τον καλπασμό των τυμπάνων και την ανάταση του 1980s λογικής ρεφρέν, όπου το (φαινομενικά) ανοίκειο ξέσπασμα της Ανατολής στα έγχορδα του exodus δίνει μια ωραία αίσθηση, κάνοντάς σε να κουνήσεις επιδοκιμαστικά το κεφάλι. Και βέβαια το "Αλλιώς", στο οποίο μια «κλασίκ» Γαλάνη ερμηνεία, με αποχρώσεις που θυμίζουν παλιότερες ελαφρές/ποπ στιγμών της, τοποθετήθηκε πάνω σε μια έξυπνα εκσυγχρονισμένη οπτική στους Radiohead των ύστερων 1990s/πρώιμων '00s. Πιστεύω ότι το συγκεκριμένο τραγούδι θα μείνει στη μνήμη του κοινού και ως αυτόνομη παρουσία, ξέχωρα δηλαδή από τη συνολική εικόνα του δίσκου.
Το πήρατε ως διθύραμβο το παραπάνω για την αγαπητή κυρία Γαλάνη; Σωστά αναγνώσατε…
{youtube}1S07YbeFJ_4{/youtube}
