«Δίχως ταμπέλες και ανεξάρτητα από δισκογραφικές νόρμες συνεχίζουμε να φανταζόμαστε, να ζούμε, να ελπίζουμε»
Τα Χείλια Λουλούδια πρωτοφάνηκαν στη Θεσσαλονίκη εκεί μεταξύ 1998-2000· το διέλυσαν στη συνέχεια, το ξαναβρήκαν μετά. Το 2013 ήταν σίγουρα η χρονιά τους: αρχές του έτους βγήκε το ντεμπούτο τους (Η Μουσική Που Παίζουν Στο Βυθό) κι εκεί στην εκπνοή ο παρών δίσκος. Και τα δύο ανεξάρτητα από δισκογραφικές νόρμες και δίχως ταμπέλες: οι πόθοι του γκρουπ ακολουθούνε υπόγειες διαδρομές.
Το Δαιμονολόγιο, κατά έναν τρόπο, επεκτείνει σε ολόκληρο άλμπουμ ένα μικρό κομμάτι των όσων συνέβαιναν στη Μουσική Που Παίζουν Στο Βυθό. Ενώ δηλαδή εκείνη η δουλειά άνοιγε κι έκλεινε με δύο μελοποιημένα ποιήματα του Μίλτου Σαχτούρη ("Του Θηρίου" και "Τα Νησιά"), η παρούσα βουτάει εξ ολοκλήρου στην ποίησή του. Την είδα εξ αρχής με καλό μάτι την κίνηση, γιατί τη μοιραζόμαστε με τα Χείλια Λουλούδια αυτήν την εκτίμηση για τον Σαχτούρη. Είχα λοιπόν την περιέργεια να δω πώς θα έδεναν ορισμένα πολύ αγαπημένα ποιήματα με τον εκλεκτικό ηλεκτρικό ήχο που είχε λανσάρει το γκρουπ στο ντεμπούτο του –ένα ροκ πλούσιο σε λογικές και αναφορές, καλοπαιγμένο και με προσωπικότητα. Φανταζόμουν κάτι ωραίο.
Η πρώτη ακρόαση, ωστόσο, με άφησε πολύ απογοητευμένο. Αγκομάχησα για να μην σταματήσω το Δαιμονολόγιο κάπου στα μισά και μπουρδουκλώθηκα ως προς το γιατί μου έμεινε μια τέτοια αίσθηση. Ως εκ τούτου, μου πήρε αρκετό καιρό αυτή η κριτική, μέχρι επαναληπτικές επισκέψεις να διασαφηνίσουν στο μυαλό μου τι ακριβώς δεν μου καθόταν καλά.
Τα Χείλια Λουλούδια δεν έχουν κάνει προχειροδουλειές εδώ. Ίσα-ίσα. Η παραγωγή του δίσκου είναι καλή, τα παιξίματά τους λάμπουν καθ' όλη τη διάρκεια, αντανακλάται γενικά μια σοβαρή τριβή με τους στίχους του Σαχτούρη. Μουσικά μιλώντας, μένεις πολύ ευχαριστημένος: ξεδιπλώνουν και πάλι την ευχέρειά τους στις μελωδίες, ενώ συνεισφέρουν και κάμποσες συνθετικές ιδέες, με τις οποίες εμπλουτίζεται ένα κατά τ' άλλα δεδομένο ροκ πλαίσιο. Είναι ένα ροκ συγγενές με εκείνο που καθιέρωσε κάποτε τα Διάφανα Κρίνα ως ένα από τα σπουδαιότερα εγχώρια σχήματα, το οποίο διαθέτει όμως δική του χροιά.
Αλλά το πρώτο πρόβλημα εμφανίζεται ακριβώς εδώ: αυτόνομη, τούτη η μουσική ευχαριστεί· εμπλεκόμενη με την ποίηση του Σαχτούρη, προβληματίζει. Γιατί δεν πείθεσαι πάντα για την αγαστή τους σύμπλευση. Δεν πείθεσαι δηλαδή ότι μπόρεσαν οι εκφραστικές διαδρομές των Χείλια Λουλούδια να συναντήσουν τα ποιήματα σε κάθε περίπτωση. Συνέβη, δεν λέω πως δεν συνέβη –η "Αποκριά" λ.χ. είναι μια επιτυχημένη στιγμή, όπως είναι και το "Αστεροσκοπείο". Αλλά δεν μπορείς να πεις το ίδιο για το "Αεροπλάνο", για τη "Λησμονημένη" ή για αρκετά ακόμα από όσα ακούς. Επικρατεί μια ανισομέρεια στο Δαιμονολόγιο, ως προς το εγχείρημα της μελοποίησης. Μια αίσθηση δύο κόσμων που κοιτάχτηκαν, μα δεν συνομίλησαν επί της ουσίας.
Το κυριότερο εντούτοις πρόβλημα, αυτό που τελικά πλήττει ανεπανόρθωτα την προσπάθεια, είναι οι ερμηνείες. Γιατί ο βασικός τραγουδιστής των Χείλια Λουλούδια υιοθετεί μια μονότονα κλαψιάρικη προσέγγιση, οδηγώντας τον λόγο του Σαχτούρη σε ένα αντιαισθητικό αποτέλεσμα, ιδίως σε όσα τραγούδια τα φωνήεντα τραβιώνται σε κάτι που καταλήγει να ταλανίζει τ' αυτιά σου σαν βογγητό. Ακούστε λ.χ. πώς εκφέρει τη φράση «φτάνει ως τα κατάρτια μα δεν φτάνει ψηλά, στο φεγγάρι» ("Βυθός"), τα τραβήγματά του στις λέξεις «χαράματα», «νύχτα», «κόσμος» και «λαγός» στον "Τρελό Λαγό" ή τον τρόπο με τον οποίον τραγουδά τη "Μητέρα" και τις "Καμπάνες". Η ποίηση του Σαχτούρη μπορεί πράγματι να είναι πικρή και θλιμμένη, αλλά δεν κλαψουρίζει, ούτε μυξοκλαίει. Κι αυτές οι τόσο σημαντικές συνοριακές γραμμές χάνονται εντελώς στις εν λόγω ερμηνείες.
Παρά λοιπόν τις προσδοκίες, μένεις με τα ελάχιστα. Το Δαιμονολόγιο κρίνεται ως μια αποτυχημένη απόπειρα να συστηθεί ο Σαχτούρης με έναν τρόπο πιο ροκ από όσο τον έχουμε μάθει στη μέχρι τώρα δισκογραφία, η οποία, αν τελικά βρίσκει μια βαθμολογική ισορροπία τρόμου, το χρωστάει αποκλειστικά και μόνο στις μουσικές δεξιότητες των Χείλια Λουλούδια.
{youtube}OlCIRHx_WKs{/youtube}