Έχω την εντύπωση ότι καθόλου δεν ευδοκιμεί στα αυτιά του ακροατή αυτό το μόσχευμα ηλεκτρονικών στοιχείων και ελαφρών new age ατμοσφαιρών στη νέα δουλειά της Εστουδιαντίνας Νέας Ιωνίας (Βόλου). Και όχι λόγω κάποιας λουδίτικης λογικής για το πώς «πρέπει» να ακούγεται το συγκεκριμένο σύνολο, αλλά επειδή τέτοιες προσθήκες εφαρμόστηκαν –κατά τη γνώμη μου– με λάθος τρόπο από τον Ανδρέα Κατσιγιάννη.
Στο επίκεντρο του Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης: Εικόνα Αχειροποίητη υπάρχουν μερικές θαυμάσιες συνθέσεις: "Νοσταλγός", "Φεγγάρι" και "Περιστεράκι", με ερμηνευτές (αντίστοιχα) τον Γιώργο Νταλάρα, τη Γλυκερία και τη Νένα Βενετσάνου. Αλλά ο υπόλοιπος δίσκος πελαγοδρομεί· μπλέκονται διαρκώς τα πόδια των εκτελέσεων των οργάνων, έτσι όπως έρχονται από διαφορετικούς λειμώνες ήχου. Και ναι μεν θα μπορούσαν να συνδυαστούν ώστε να δώσουν μια ενδιαφέρουσα πρόταση μελοποίησης, μου δόθηκε όμως η εντύπωση μιας προσθετικής λογικής –και όχι συνδυαστικής.
Και είναι περίεργο, καθώς ο άξονας υπήρχε. Γιατί τα κείμενα του Παπαδιαμάντη που λειτουργούν ως στιχουργική βάση του κυρίως σώματος του άλμπουμ (το οποίο συμπληρώνεται από δύο ορχηστρικά κι ένα τραγούδι σε στίχους Ηλία Κατσούλη) αποδεικνύονται αρκούντως δυνατά και γεμάτα εικόνες, ώστε να αποτελούν κι από μόνα τους δυναμικούς κόμβους ελλιμενισμού. Ο Ανδρέας Κατσιγιάννης έχει βέβαια γράψει πολλές φορές τα τελευταία χρόνια μουσική πάνω σε διηγήματα του κορυφαίου Σκιαθινού λογοτέχνη, καθώς όμως αυτή προοριζόταν για θεατρικές παραστάσεις ενδέχεται να επηρέασε την οπτική του πάνω στη συγκεκριμένη δουλειά –θέλησε ίσως να ξεφύγει από φόρμες που εφάρμοσε κατά το παρελθόν; Εκ του αποτελέσματος, πάντως, προέκυψαν ατμόσφαιρες και ήχοι οι οποίοι δεν ταιριάζουν στον Παπαδιαμάντη.
Στο τραγούδι "Ήλιε Μου", για παράδειγμα, πέρα από τη φωνή της Αρετής Κετιμέ, ακούγεται συνεχώς ήχος από νερό –ένα κόλπο παλαιότερων εποχών, ήδη πεπαλαιωμένο και (θεωρώ) αποτυχημένο. Το κύμα επίσης με το οποίο κλείνει το ορχηστρικό "Όνειρο" στο φινάλε του άλμπουμ μας παραπέμπει σε τηλεοπτικές σειρές της δεκαετίας του 1980 και σε new age προσεγγίσεις του Γιάννη Μαρκόπουλου εκείνης της εποχής, με τη διαφορά ότι το τότε πλαίσιο σήκωνε τέτοια πράγματα, χώρια που ο τελευταίος ξόδεψε 10 περίπου χρόνια προκειμένου να αφομοιώσει σωστά στις ενορχηστρώσεις του τα ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά όργανα· εδώ, απεναντίας, δεν σου δημιουργείται κάποια ανάλογη εντύπωση.
Κάμποσοι λοιπόν οι ύφαλοι σε μια δουλειά που από μόνη της πάει διαρκώς δεξιά κι αριστερά, πότε ανιχνεύοντας πιο λαϊκούς δρόμους ["Τη Νύχτα (Η Μετανάστις)", "Αστεφάνωτη"], πότε λοξοδρομώντας προς τη σμυρνέικη παράδοση, πότε οδεύοντας προς τον Μάνο Χατζιδάκι (στο προαναφερθέν "Περιστεράκι"). Ίσως τόσες κατευθύνσεις να ήταν τελικά πολλές, ακόμα και για μια πολυσυλλεκτική ορχήστρα σαν την Εστουδιαντίνα. Μπορεί η βάρκα της να μην τσακίστηκε –σαν κι εκείνη στο εξώφυλλο– αλλά η πορεία της με άφησε προσωπικά με αίσθηση αμηχανίας, πέρα από την παράθεση μεμονωμένων όμορφων τραγουδιών.
Τέλος, ατυχέστατο βρήκα το μακροσκελές συνοδευτικό κείμενο του Ισαάκ Σούση στο ένθετο του CD: υποτίθεται πως ψηλαφεί τη στιχουργική πλευρά του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, εντούτοις δεν σημειολογεί ουσιαστικά επί αυτής, ενώ την ίδια στιγμή αναλώνεται σε ευκολίες για τη σημερινή πολιτικοκοινωνική κατάσταση και για την αμετροέπεια των ιθυνόντων της εξουσίας.
{youtube}FoCLuHw8YaM{/youtube}
