Στη γνωστή εγχώρια διαφωνία, είμαι με τον ελληνικό στίχο. Η γλώσσα της μανούλας –λόγω εκ γενετής βιωματικής σχέσης– σου προσφέρει εκφραστικό εύρος, ακριβολογία, ροή και (κυρίως) το δυνατόν πιο καθαρή σύνδεση της ιδέας με τον λόγο, της αφηρημένης έννοιας με τις λέξεις. Σε τέτοιο βαθμό που δεν φτάνουν δυο ζωές απογευματινά φροντιστήρια με τη Μις Τζίνα ή\και ο πρώιμος παθολογικός έρωτας με τη ροκ μυθολογία ολάκερη για να αναπληρώσουν το κενό.
Με την προϋπόθεση, βέβαια, πως ο στίχος παίζει σημαντικό ρόλο στον τρόπο που επικοινωνείς το υλικό σου –οι τραγουδοποιοί αποτελούν το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα. Ίσως λοιπόν η πιο άμεσα αναγνωρίσιμη διαφοροποίηση του Αχινού απ' τον προκάτοχό του (υπάρχουν κι άλλες σημαντικότερες) είναι η χρήση ελληνικών. Προφανώς η εν λόγω μετάβαση, ως ένας νέος τρόπος γραφής, πέραν της θεωρίας βάζει στο τραπέζι τόσο πρακτικά, όσο και αισθητικά θέματα.
Λοιπόν, ο Αχινός του Λόλεκ μας επιφυλάσσει τις πιο ιδιαίτερες στιγμές του όταν ο ήχος υπερβαίνει τον στίχο. Ή, καλύτερα, όταν ο λόγος δεν ανάγεται σε κεντρικό ζητούμενο. Αλλά πριν ακουμπήσουμε εκεί...
Ευθύς εξ αρχής θαρρώ πως ακούω τον Λόλεκ ν' ανθίζει εμπρός μου. Ν' ανθίζει πέραν της τυπικής μπαλάντας του, η οποία μορφοποιείται στο ημίφως κάπου μεταξύ ρετρό, ρομάντζου και κατηραμένου άσματος. Τούτος ο ανθός διαθέτει αγκάθια, σκληράδα, κυνισμό, αλλά και περιπέτεια. Ο “Αχινός”, το εισαγωγικό κομμάτι, μαζεύει και τινάζεται: σε αφήνει συνεχώς με την αίσθηση πως σου κρύβει μυστικά. Λίγο μετά σε δικαιώνει γιατί στα προσφέρει, εξευμενίζοντας εκ των έσω τη φυσική του στρίνια. Οι λέξεις δεν ξοδεύονται, κρατιούνται στο ελάχιστο και προφέρονται με το φυσικό μπάσο της φωνής στο τέρμα. Άλλος Λόλεκ αυτός από εκείνον του Alone, άλλη κατηγορία. Εκφραστικά μέσα, γραφή, ενορχήστρωση, ηχητική τοποθέτηση, όλα (αναφορά και στο χέρι του παραγωγού). Έπειτα το ξεθάρρεμα με τις (ελληνικές) λέξεις. Τρόπος απλός, ευθύς, κυκλικός κι ο ήχος πλέον πιο πίσω, μα ακόμα με ιδέες πάνω στο καινούργιο κόλπο.
Έρχονται βέβαια, στιγμές που το πλαίσιο της μουσικής γίνεται γενικόλογο, υποτυπώδες. Κατ' επιλογή, με στόχο την ανάδειξη του λόγου, ή κατ' ανάγκη επειδή πολλαπλασιάζεται ο συντελεστής δυσκολίας της συνδυαστικής εξίσωσης; Δεν μπορώ να ξέρω, ούτε και με απασχολεί – αυτά είναι εικασίες περί προθέσεων. Ακριβώς σε τέτοιες περιπτώσεις, πάντως, οι στίχοι συνήθως δεν ανέρχονται στο ύψος των περιστάσεων. Η εκάστοτε θεματική (έρωτας, εθνικοπατριωτισμός, καλλιτέχνης) προσεγγίζεται μεν με ιδιαίτερο τρόπο (κυνικό ρομαντισμό;), ωστόσο κατά κύριο λόγο οι ιδέες σε θεωρητικό επίπεδο παραμένουν πιο ενδιαφέρουσες απ' τη λεκτική εφαρμογή τους.
Λεκτική εφαρμογή η οποία μεταξύ άλλων υπολείπεται και σε ρυθμό. Κι εδώ είναι που ακούγεται εντονότερα το πρόβλημα της ένταξης του λόγου στη μουσική και της μουσικής στο λόγο. Υπερθετική εξαίρεση η αυλαία του άλμπουμ με τη μελοποίηση στα “Κεριά” του Καβάφη. Ίσως καθόλου τυχαία.
{youtube}VBQD70HnxLc{/youtube}
