Στην παρούσα δουλειά μπορεί κάποιος να ακούσει τα έργα για πιάνο του Μάνου Χατζιδάκι και συγκεκριμένα τα “Για Μια Μικρή Λευκή Αχιβάδα” (1947-8), “Ρυθμολογία”(1969-1971), “6 Λαϊκές Ζωγραφιές” (1949-1950) και “Ιωνική Σουίτα” (1952-3). Ο Μάνος Χατζιδάκις, πέρα από γνωστός μελοποιός και τραγουδοποιός, έκανε και αρκετές προσπάθειες ως συνθέτης. Ένα μέρος αυτής της προσπάθειας βρίσκεται σε αυτό το CD. To “Για Μια Μικρή Λευκή Αχιβάδα” είναι ίσως το γνωστότερο κομμάτι του για πιάνο και από τα διασημότερες συνθέσεις του γενικότερα. Οι διασκευές που κάνει σε παραδοσιακές μελωδίες από όλη την Ελλάδα είναι αρκετά γοητευτικές και λιτές, θυμίζοντας περισσότερο κάποιες φορές την ατμόσφαιρα αντίστοιχων έργων του Γιάννη Κωνσταντινίδη παρά, για παράδειγμα, τον Νίκο Σκαλκώτα, ενώ η συνομιλία του με τον Προκόφιεφ αλλά και οι έμμεσες αναφορές στον Ερίκ Σατί είναι αρκούντως ερεθιστικές στιγμές του έργου. Οι “6 Λαϊκές Ζωγραφιές” δεν είναι τίποτε άλλο από τη συνεπή αποτύπωση για πιάνο έξι άγνωστων ρεμπέτικων τραγουδιών στα τέλη της δεκαετίας του 1940, που τις επόμενες δεκαετίες έγιναν πασίγνωστα, προωθώντας κατά αυτόν τον τρόπο και με το συνθετικό του έργο ο Χατζιδάκις (πέρα από την προσωπική του στάση), το καταφρονεμένο λαϊκό τραγούδι της εποχής του, καθιστώντας το «ιερό» πιάνο – αυτό το σύμβολο της λόγιας μουσικής – φορέα μελωδιών που παίζονταν σε καταγώγια από όργανα όπως το «παράνομο» και αταίριαστο για τα αστικά σαλόνια της εποχής μπουζούκι. Η “Ρυθμολογία”, γεμάτη από αστρονομικά σύμβολα, μας θυμίζει κατά αυτό και μόνο (και όχι για τη μουσική του συγγένεια), το έργο του Γκούσταφ Χολστ ”Οι Πλανήτες”, ενώ οι διαφορετικοί ρυθμοί μάς κάνουν να σκεφτούμε ενδεχόμενες αριθμητικές αναλογίες. Ο ίδιος ο συνθέτης όμως απορρίπτει αυτές τις αναφορές και αφιερώνει το έργο στον Σεφέρη. Η αόριστη ιδεαλιστική βέβαια επαφή του Χατζιδάκι με τον ουρανό και τα σώματά του βρίσκεται εν σπέρματι σε σχόλια και κείμενά του με μεταφορικό τρόπο, π.χ. «Και πρώτ’ απ’ όλα, τι εννοούμε λέγοντας παιδεία; Την πληροφορία, την τεχνική, το δίπλωμα εξειδίκευσης που εξασφαλίζει γάμο, αυτοκίνητο κι ακίνητο, με πληρωμή την πλήρη υποταγή του εξασφαλισθέντος, ή την πνευματική και ψυχική διάπλαση ενός ελευθέρου ανθρώπου, με τεχνική αναθεώρησης κι ονειρικής δομής, με αγωνία απελευθέρωσης και με διαθέσεις μιας ιπτάμενης φυγής προς τα άστρα;» και «οι νεκροί…μας κρατούν δέσμιους στη γη, δε μας αφήνουν να πετάμε…». Το καλύτερο όμως κομμάτι του CD είναι η “Ιωνική Σουίτα”. Και είναι το καλύτερο, γιατί είναι συγκεκριμένο. Ο Χατζιδάκις δεν κρύβεται πίσω από την παραδοσιακή, λαϊκή ελληνική μουσική ούτε επικαλείται σημαντικούς Ευρωπαίους συνθέτες, αλλά απαλλάσσεται από περιττά στολίδια και υπεκφυγές και διαμορφώνει με σοφό και λιτό τρόπο τη δική του συνθετική πρόταση. Ίσως το μόνο κομμάτι με αυτάρκεια στο παρόν σύνολο. Η Δανάη Καρά είναι συνεπής ερμηνεύτρια των έργων, με εξαίρεση νομίζω τις “6 Λαϊκές Ζωγραφιές” – τις οποίες και απογειώνει.
