Ο μόχθος και η αποστολή του Justin Vernon είχε εξ αρχής να κάνει με την Ομορφιά, νο μάτερ γουάτ. Είτε κλεισμένος σε μια καλύβα στα δάση του Wisconsin με μόνη συντροφιά την κιθάρα του, είτε κλειδαμπαρωμένος σε κάποιο στούντιο, μπουρδουκλωμένος με καλώδια και κουμπιά, ένα πράγμα πάλευε: την αποκρυστάλλωση του ανεμοδαρμένου από έξωθεν καταιγίδες έσω κόσμου του, τη μετατροπή του κάρβουνου σε διαμάντι.
Βάζοντας τα (3, πλέον) άλμπουμ που κυκλοφόρησε ως Bon Iver να παίξουν διαδοχικά, ξετυλίγεται γλαφυρά η σταδιακή μεταμόρφωση των εξωτερικών χαρακτηριστικών του ήχου του Vernon: από την «κουτσή» κιθάρα του For Emma, Forever Ago (2007) στα διακριτικά τρικ του Bon Iver (2011) και τώρα στη φουλ θορυβώδη επίθεση στις δομές. Αυτές οι τελευταίες, όμως, έμειναν σταθερές στην πορεία, πάντα πιστές στην υποφωτισμένη μελωδικότητα και στη φαλσέτο εκφορά.
Πανάθεμά με αν κατάλαβα για τι ακριβώς τραγουδάει στο 22, A Million ο Vernon. Οι στίχοι βέβαια υπάρχουν στο διαδίκτυο, αλλά ποιος, αλήθεια, τους έχει πραγματική ανάγκη; Συμβαίνει κάτι μαγικό με τα σπουδαία έργα της μουσικής τέχνης: το νόημα και η ουσία τους μπορεί να εντοπιστεί ακόμα κι αν δεν μπορείς να αποκωδικοποιήσεις και να εκτιμήσεις τα επιμέρους κομμάτια τους, μέσω της αμεσολάβητης είσπραξης του συνολικού αποτελέσματος –κάτι σαν αντιστροφή της θεωρίας των fractal. Έτσι και με τις μπαλάντες τούτου του δίσκου. Μπορείς να νιώσεις όλο τον πόνο, όλη την αβεβαιότητα και τη μοναξιά που κατατρέχουν τον δημιουργό τους, χωρίς απαραίτητα να σταθείς στις λέξεις με τον τρόπο που θα «έπρεπε»· απλώς συλλαμβάνεις τον συνιστάμενο ήχο, μέσω της ακοής, αλλά και της κρούσης των δονήσεων στο σώμα σου.
Μπορώ να καταλάβω γιατί τούτο το πόνημα χαρακτηρίστηκε «δύσκολο» και «πειραματικό», από μερίδα του τύπου. Υπάρχει πράγματι εδώ μια διάθεση για «λέρωμα» από τη μεριά του Justin Vernon, και μια εξέχουσα τάση για χρήση της μοντέρνας τεχνολογίας –vocoder, θόρυβοι και τα τοιαύτα. Και είναι η πρώτη φορά που ο Αμερικανός μοιάζει να υποχώρησε προς τη μεριά της υποβοηθούμενης δημιουργίας. Νομίζω πάντως ότι, τελικά, κάτω από τα εφέ λάμπει αψεγάδιαστος ο χαρακτήρας της τέχνης του, σε σημείο ώστε τα υπόλοιπα να απομένουν ως απλά συνοδευτικά. Ακριβώς όπως το μάτι γρήγορα προσπερνά τη χρήση ασυνήθιστων χαρακτήρων στην αποτύπωση των τίτλων των τραγουδιών στη συσκευασία.
“22 (OVER S∞∞N)”, “29 #Strafford APTS”, “8 (circle)”, “00000 Million” είναι κάποια από τα τραγούδια που λειτουργούν ως φάροι στο 22, A Million. Αποφέρουν όμως πολλά περισσότερα αν ακουστούν μέσα στο όλον του άλμπουμ. Όπως ακριβώς συνέβαινε και με τους προηγούμενους δίσκους του, τους οποίους κυκλοφορούσε όποτε γούσταρε, χωρίς να υπακούει στα κελεύσματα της αγοράς. Ένας καλλιτέχνης με την πραγματική έννοια της λέξης είναι ο Justin Vernon, πάντα αφουγκραζόμενος και υποτασσόμενος στη μέσα φωνή του.
Κι αν αυτή του μίλησε με κάμποσες σπασμένες και ακαταλαβίστικες λέξεις τούτη τη φορά, τουλάχιστον τον έβγαλε και πάλι στο γνώριμό του ξέφωτο της Ομορφιάς.
{youtube}pPsBFPX_yU4{/youtube}
