Για να ξέρουμε τι λέμε, η PJ Harvey έχει ανοιχτό εισιτήριο με τη σπουδαιότητα. Το ζητούμενο είναι πότε αποφασίζει να το εξαργυρώνει. Είναι ο τελευταίος ζωντανός, θηλυκός, καλλιτεχνικός μύθος, έχοντας κατακτήσει το στάτους που της αναλογεί. Είναι η σπουδαιότερη rock storyteller της γενιάς της και η ικανότητα να ταρακουνήσει την πραγματικότητά σου ενυπάρχει στο κύτταρό της. Από τον ωμό punk ερωτισμό του Rid Of Me (1993) και την τραχιά αστική ποίηση του Stories From The City, Stories From The Sea (2000), στις έντεχνες και άσφαιρες συνεργασίες με τον John Parish και στην αδικαίωτη εξιδανίκευση των διδαγμάτων της βρετανικής ιστορίας στο Let England Shake (2011).
To 9ο άλμπουμ της κυλάει ήπια και πολιτισμένα, όχι πολύ τσαντισμένο και ελαφρώς μισόκαρδο. Ο δίσκος λειτουργεί σε περιβάλλον επικαιρότητας, με φόντο τις θηριωδίες της εξουσίας και τους κοινωνικούς κραδασμούς που σταδιακά έγιναν σεισμοί στην ιστορία που γράφεται σήμερα. Η Polly Jean είναι λοιπόν σε θέση να οργίζεται από την απόσταση ασφαλείας που έρχεται με την ηλικία (η οποία σημαίνει νηφαλιότητα στην παρατήρηση, αλλά μαζί και κούραση), ξορκίζοντας την προσφυγική καταστροφή και τους ξεριζωμούς. Το καύσιμο της διαδρομής είναι ο θόρυβος των εξελίξεων και της γεωπολιτικής σκακιέρας της Ευρώπης.
Όμως αυτά δεν μεταβολίζονται ποτέ σε λυτρωτική εκτόνωση και σε τραγούδια με σοβαρή υπόσταση. Στο The Hope Six Demolition Project η PJ Harvey μιλάει για εμπόλεμες συγκρούσεις χωρίς κάποιον σφοδρό συναισθηματισμό, ικανό να αφήσει αποτύπωμα. Είναι βέβαιο ότι δεν ήθελε να υπογράψει το δικό της ανθεμικό "People Have The Power" για να αφυπνίσει τις μάζες. Μοιάζει όμως να θέλει να λειτουργήσει ως συνεκτικός κρίκος ανάμεσα σε ανήσυχους ακροατές που στοχάζονται σχετικά με μια Ευρώπη σε ελεύθερη πτώση, εξαιτίας της κερδοσκοπίας και της διατήρησης της εξουσίας.
Αναρωτιέμαι, ωστόσο. Ποιον έχει στόχο αυτό το concept album, πέρα από ορισμένους «Αντιπολεμίστας», οι οποίοι συνδιαλέγονται σε κουβέντες πλήρεις σε πολιτισμικές αναφορές; Τους 40άρηδες που την ακολουθούν ακόμα και ενημερώνονται από editorial απόψεων; Τους 50άρηδες που ψάχνουν ξανά την άκρη του νήματος μέσα από «ψαγμένους» δίσκους, για να κάνουν γαργάρα τα χαμένα «ενεργά» χρόνια; Τους μορφωμένους μεγαλοαστούς που ψάχνουν για rock άλλοθι; Τους φοιτητές ανθρωπιστικών σπουδών που έχουν ανάγκη να νιώθουν μέρος κάποιας κοινωνικής ομάδας; Τους hipsters με τις γκουγκλαρισμένες γνώσεις; Τους punks αμφισβητίες, οι οποίοι ανακάλυψαν τα κοινωνικά δίκτυα; Τις φεμινίστριες που ψάχνουν για ιέρειες;
Νομίζω τελικά ότι δεν απευθύνεται πουθενά, παρά μόνο σε όσους έχουν υπομονή να χαριστούν σε ένα μέτριο άλμπουμ. Τελικά, δηλαδή, αυτή η ωρίμανση μέσω ώριμου και «διαβασμένου» ακτιβισμού είχε επίπτωση στην ανισότητα του νέου δίσκου της Polly Jean.
Για κάθε υπέροχο και εθιστικό "The Orange Monkey", έρχεται έτσι ένα έντεχνο και ανοργασμικό “A Line Ιn The Sand” και σε πετάει έξω. Η ίδια δείχνει μάλιστα να αντιμετωπίζει τις ιδέες πίσω από τα νέα της τραγούδια ως αποκυήματα του πολιτικού περιβάλλοντος: o άνθρωπος στα γρανάζια της μοίρας και έρμαιο προαποφασισμένων πολιτικών από κέντρα αποφάσεων όπως το Ministry Of Social Affairs ή το Ministry Of Defence. Στα τραγούδια της περιγράφει εικόνες και ιστορίες από το Αφγανιστάν και το Κόσοβο, την Ουάσιγκτον, τον παραπόταμό του Ανακόστια και τα μνημεία του Βιετνάμ, με εμβόλιμες αναφορές στους Ινδιάνους και στους κατατρεγμένους του αραβικού κόσμου. Όμως οι μελωδίες αλλοτριώνονται και τα τραγούδια δεν ακούγονται ποτέ ολοκληρωμένα: λείπει εκείνη η ισορροπία νοητικής και μελωδικής διαύγειας, η οποία δένει τα σημαντικά καλλιτεχνικά έργα. Η PJ Harvey δεν ξέρει αν γράφει δοκίμια ή παραβολές. Δεν καταλαβαίνουμε αν κάνει μελοποιημένα ρεπορτάζ ή απευθύνεται στο ποίμνιο.
Το πράγμα άρχισε βέβαια να διαφαίνεται από την εποχή που ηχογραφούσε το άλμπουμ στο Λονδίνο, σε δεδομένο χρονικό πλαίσιο και με εκλεκτούς καλεσμένους σε ρόλο παρατηρητή της διαδικασίας, έξω από το τζάμι του στούντιο. Ένα μόρφωμα installation και DYI μεθοδολογίας –κάτι σαν τις new age μητέρες που αποφεύγουν το μαιευτήριο και γεννούν στο σπίτι, για να έρθει το έμβρυο σε επαφή με τους χτυποκάρδι της μητέρας που κοιλοπόνεσε και όχι με θερμοκοιτίδα. Σαν η ίδια να αποξενώθηκε από τις παραδοσιακές μεθόδους ηχογράφησης, που θα την απομάκρυναν από τα πρωτογενή αισθήματα απέναντι στα παγκόσμια ζητήματα για τα οποία θα τραγουδούσε.
Το The Hope Six Demolition Project πίστευε ότι διέθετε τη στόφα που έχει δώσει σπουδαία πολιτικά άλμπουμ στη μουσική ιστορία, αλλά θεωρήθηκε από τον μέσο όρο της παγκόσμιας κριτικής ως ένα μετριότατο σύνολο. Δίκαια. Αυτή τη φορά, το εισιτήριο της PJ Harvey για τη σπουδαιότητα έμεινε στο συρτάρι.
{youtube}qsLqsqbObyg{/youtube}
