Οι Sunn O))), το δίδυμο δηλαδή των Greg Anderson & Stephen O' Malley, επιστρέφουν με το Kannon έπειτα από το Monoliths & Dimensions του 2009, την τελευταία δηλαδή φορά που βρέθηκαν μονάχοι τους. Ενδιάμεσα, βέβαια, παίχτηκαν διάφορα, τα σημαντικότερα από τα οποία εντοπίζονται σε δύο ιδιαίτερα γόνιμες συνεργασίες που καρποφόρησαν μέσα στο 2014 –μία με τους Ulver και μία με τον Scott Walker.
Και επιστρέφουν εκεί όπου τους αφήσαμε. Σ' εκείνη δηλαδή τη μονολιθικότητα που είναι τόσο δομική, τόσο απόλυτη και ολοκληρωτική, ώστε αποκτά διαστάσεις δικού της είδους και μεγέθους. Σ' εκείνη την αναπόδραστη μαυρομεταλλική ερημιά, στην οποία ούτε καν οι ρυθμοί δεν είναι αναγκαίοι για να σηματοδοτήσουν τα σκοτάδια, πόσο μάλλον οι μελωδίες και οι λοιπές καλλωπιστικές ανοησίες. Στο σύμπαν των Sunn O))), βλέπετε, δεν υπήρχαν ποτέ πολλές επιλογές: ή το αποδεχόσουν και βυθιζόσουν μαζί του ή το απόρριπτες και πήγαινες στα παρακάτω. Η μέση λύση (η αφού-το-είπε-το-Pitchfork επιλογή) μοιάζει αστεία και σε λιγότερο δύσβατα ακούσματα.
Συγχωρήστε μου τους μανιχαϊσμούς, αλλά πραγματικά δεν βλέπω διαφορετικό τρόπο ανάγνωσης. Δεν μπορώ δηλαδή να αντιληφθώ πώς μπορεί ετούτη η μουσική να ακουστεί στο ελαφρό, τύπου «βάλε κάτι να παίζει». Γιατί, ας το δούμε ψυχρά: τι έχουν να προσφέρουν οι Sunn O))) από… μουσικολογικής άποψης; Μια τρύπα στο νερό, όχι πολλά παραπάνω. Δυσκίνητα ακόρντα, χωρίς ρυθμό και ειρμό, κακόηχα και γεμάτα με την έπαρση του ψευτοσπουδαίου. Και μια ατμόσφαιρα ασήκωτη και αγέλαστη, λες και τα όσα συμβαίνουν τριγύρω δεν αρκούν για να καταρρακώσουν την ψυχολογία του ελαχίστως συμπονούντα.
Επιζητεί λοιπόν (ή επιβάλλει, κατά μία πιο αυστηρή εκδοχή) μια κάποια ταύτιση η μουσική των Sunn O)))· και η ταύτιση στη συγκεκριμένη περίπτωση σημαίνει βουτιά. Για να αποκτήσουμε την πλήρη εικόνα δεν αρκεί να εξετάσουμε μόνο τα ζητήματα που άπτονται της αισθητικής –αν και οι Sunn O))) δεν τα παραμελούν ούτε αυτά– άρα να κρίνουμε διατηρώντας μια κάποια απόσταση από το υπό κρίση αντικείμενο. Χρειάζεται να προχωρήσουμε στα ενδότερα: να πάρουμε τους κύκλους αυτών των άρρυθμων και θαρρείς άχρονων ακόρντων και να αφήσουμε τη δίνη τους να πει την ιστορία της. Με άλλα λόγια, χρειάζεται το ζήτημα να γίνει λίγο ή πολύ προσωπικό. Και τότε οι Sunn O))) αποκαλύπτονται σαν έκπτωτοι προφήτες μιας δυστοπίας, η οποία δεν αφήνει εκείνο το «τριγύρω» στην απ’ έξω.
Στο Kannon, οι Anderson & O' Malley συνεργάζονται με διάφορους, χωρίς να αλλάζει κάτι ουσιαστικό στα παραπάνω. Κατά πρώτον, «επισημοποιούν» τη χρόνια συνεργασία τους με τον Attila Csihar, τον Ούγγρο τραγουδιστή που έγινε γνωστός στις αρχές των 1990s μέσω των Mayhem, αναγνωρίζοντάς τον ως τρίτο μέλος. Παράλληλα υπάρχουν και άλλοι, λιγότερο ή περισσότερο περιφερειακοί: όπως ο Oren Ambarchi, ο οποίος έχει εμφανιστεί σε διάφορες περιστάσεις μαζί με το ντουέτο, κυρίως δε με τον O' Malley ή ο Randall Dunn –συμπαραγωγός του Monoliths & Dimensions και ιδρυτικό μέλος των Master Musicians of Bukkake.
Αν ψάχνουμε από τον νέο δίσκο του x συγκροτήματος κάτι το «καινούργιο», το Kannon δεν προσφέρεται για κάτι τέτοιο: «απλώς» επιβεβαιώνει την ταυτότητα των Sunn O))), δεν της προσθέτει κάτι το ουσιαστικό. Έτσι κι αλλιώς, όμως, έννοιες όπως η πρωτοτυπία ή ο νεωτερισμός είναι πολύ σχετικές και μέσα σ’ ένα τόσο ολιστικό ηχητικό περιβάλλον μοιάζουν επίσης λιγάκι δευτερότριτης σημασίας. Το σημαίνον είναι εκείνο το μπλέξιμο στο στομάχι που ακόμα προκαλούν τα ακόρντα του διδύμου, όπως επίσης και το γεγονός ότι το Kannon είναι ο πιο πρόσφατος σταθμός σε μια πορεία που επιδιώκει –και επιτυγχάνει– την εμβάθυνση. Από το Black One του 2005 και δώθε, οι Sunn O))) μοιάζουν με κάθε τους βήμα να στοχεύουν όλο και βαθύτερα. Και τα καταφέρνουν περίφημα, μέχρι και σήμερα.
Έτσι, πρωταγωνιστής είναι και πάλι ετούτη η stone-cold ηχητική τους, με όλη της την αδιαλλαξία, μα και με όλη της την πληρότητα. Συν, βεβαίως, τη φωνή του Csihar, η οποία χτυπάει το δικό της κέντρο, είτε όταν βουλιάζει σε αργοκίνητους βόρβορους, είτε όταν το ρίχνει στη ψαλτική.
Το Kannon είναι, εν κατακλείδι, ένας δίσκος βαρύς κι ασήκωτος, απ’ αυτούς που ξέρουν να φτιάχνουν οι Sunn O))). Το τούνελ που ανοίγουν οι ριπές του είναι, εννοείται, βυθισμένο στο πηχτό σκοτάδι. Κι αν παρ’ ελπίδα βρείτε κάποιο φως να τρεμοπαίζει στο βάθος, μη μασήσετε· είναι το τρένο που έρχεται με φόρα από την άλλη άκρη.
Ακούστε εδώ:
https://sunn.bandcamp.com/album/kannon
