Τι είδος μουσικής περιέχει το Everyday Robots του δαιμόνιου Damon; Δεν είναι ξεκάθαρο· δες και τη Wikipedia: την έβγαλε με εκείνο το εντελώς κατασκευασμένο folktronica, που –ας είμαστε ειλικρινείς– δεν σημαίνει τίποτα. Είναι καλό το Everyday Robots; Ναι... Με έμφαση στα αποσιωπητικά, όμως· γιατί πρόκειται για μια δουλειά με εσκεμμένα φευγαλέο χαρακτήρα. Πάνω εκεί που νομίζεις δηλαδή ότι το έχεις πιάσει, τσουπ! ωσάν σουπιά, σου θολώνει την εικόνα. Προσωπικά, βέβαια, τρελαίνομαι. Είμαι ο ακροατής που τσιμπάει πάντα με κάτι τέτοια, που θα απαντήσει μ' ένα ενθουσιώδες «ναι!» αν κληθεί σε επανειλημμένες ακροάσεις, αρκεί να έχει πειστεί ότι υπάρχει ζουμί. Και ο Damon Albarn πείθει για το ζουμερό της νέας του δουλειάς, που, παρεμπιμπτόντως, είναι και η πρώτη του σόλο περιπέτεια.
Σόλο βέβαια, τρόπος του λέγειν. Διότι δίπλα του στέκεται o Richard Russell –το αφεντικό της XL Recordings– ο οποίος έχει κομβικό ρόλο στο Everyday Robots: υπογράφει μια καταπληκτική παραγωγή, βάζει το χεράκι του σ' όλα τα τραγούδια και συμβάλλει στο κάπως νεφελώδες στίγμα του δίσκου, φροντίζοντας (από το δικό του πόστο) ώστε να μη χαθεί σε υπερβολικά εξεζητημένες ή εκκεντρικές αναζητήσεις. Κι αυτή η ισορροπία του συνόλου ίσως τελικά να είναι ακόμα πιο σημαντική και από τα ίδια τα τραγούδια, ένα προς ένα: γιατί διατηρεί την αμεσότητα του Albarn, την ταυτότητά του ως ποπ καλλιτέχνη ικανού να μαγνητίζει τα πλήθη και να στήνει συναυλίες σε στάδια, ενώ ταυτόχρονα περιφρουρεί ως κόρη οφθαλμού την αρτίστικη ελευθερία του και το δικαίωμά του να απευθύνει σε εκείνες τις χιλιάδες ακροατών/οπαδών έναν «περίεργο» δίσκο. Μια δουλειά που, ενώ είναι άμεση, την ίδια στιγμή δεν είναι εύληπτη.
Από την άλλη, η ισορροπία δεν μοιράζεται 50-50. Και καλώς, γιατί έτσι ο Albarn θα εμφανιζόταν μεσοβέζικος. Αντιθέτως, παίρνει θέση με το Everyday Robots και καθιστά ξεκάθαρο πως δεν τάσσεται με το μέρος του ακροατή που επικοινωνεί μόνο με δυνατά singles. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι το άλμπουμ έχει μεν βγάλει 5 singles ήδη, κανένα όμως δεν τα κατάφερε στα βρετανικά charts... Ο ακροατής αυτός –ο βιαστικός, ο ολίγον τσαπατσούλης, ο «αντιλαμβάνομαι τη μουσική μόνο ως τραγούδι με ραδιοφωνική δυναμική»– θα πρέπει λοιπόν να παλουκωθεί στη θέση του και να δώσει βάση στη λεπτομέρεια μα και στους στίχους, να πατήσει το play πολλές φορές, να ξαναγυρίσει και να ξανακούσει. Γνώμη μου είναι πως δεν θα τα καταφέρει. Όχι στην εποχή του YouTube post στον Facebook τοίχο και του εμμονικού πατήματος του refresh button για τη μέτρηση των likes. Είναι ασύμβατες οι ταχύτητες, ασύμβατες και οι λογικές.
Αντιθέτως, ο ακροατής που έχει συμπεριλάβει στην οπτική του για την ποπ και τους Van Den Graaf Generator με τον David Sylvian –κι έχει έτσι μάθει να είναι υπομονετικός, περίεργος, πιο σφαιρικά διαβασμένος– θα αισθανθεί οικεία με τραγούδια σαν το "You & Me", το "Photographs (You Are Taking Now)", το "Selfish Giant", το "Everyday Robots" και το "Heavy Seas Of Love", για το οποίο έρχονται αρωγοί ο Brian Eno με τους Leytonstone City Mission Choir. Ακόμα κι αν δεν βρει κάθε στιγμή ενδιαφέρουσα (μερικά κομμάτια είναι πράγματι υποδεέστερα άλλων), θα απολαύσει το Everyday Robots· ως έναν δίσκο που στα βασικά του επιμένει να ποιεί ποπ τραγούδια, αναζητώντας όμως –επιτυχώς– τη μη καθιερωμένη διαδρομή, την πιο υπόγεια μέθεξη, την κουβέντα για τα όρια της επικρατούσας φόρμας. Άντε βέβαια να γίνει μια τέτοια κουβέντα με τους χειροκροτητές των αναβιώσεων, οι οποίοι δεν ζήτησαν ποτέ από τους καλλιτέχνες που θαυμάζουν να κάνουν κάτι πιο ιδιαίτερο με όσες φόρμες πήραν έτοιμες από το ηλεκτρικό παρελθόν...
Θα μπορούσε λοιπόν και η κριτική να ντυθεί Πόντιος Πιλάτος και να νίψει τας χείρας της με εκείνο το αμίμητα ηλίθιο «αν είστε από αυτούς δώστε βάση, αν είστε από τους άλλους προσπεράστε» (που ωστόσο όλους σχεδόν μας έχει παρασύρει ανά καιρούς, δεν βγάζω την ουρά μου απόξω). Να γίνεσαι όμως μεσοβέζικος, όταν ο Δαίμων ο ίδιος το απορρίπτει τόσο εμφατικά; Δεν πάει...
Όχι, να κάτσεις ν' ακούσεις, είτε στους μεν ανήκεις, είτε στους δε. Ν' ακούσεις όπως παλιά. Να κλείσεις το Facebook, το Twitter και τα άλλα πέντε Windows που έχεις ανοιχτά, ν' αφήσεις στην άκρη το smartphone και να περάσεις ένα απόγευμα/βραδάκι με το Everyday Robots, αφού αιτεί κι εκείνο (στο ομώνυμο track) ν' αναγνωρίσεις ότι η τεχνολογική πρόοδος των ημερών μας στέκει συχνά στον αντίποδα των όσων νιώθεις εκεί μέσα βαθιά. Ξεψαχνίζοντάς το, αφήνοντάς το να μπει έτσι για λίγο στη ζωή σου, θα βρεις πιστεύω πως άξιζε τον κόπο. Ακόμα κι αν διαφωνήσεις με τη δική μου γνώμη, ότι είναι ένας από τους δίσκους «της χρονιάς» για το ευρύτερο ποπ/ροκ στερέωμα.
{youtube}CCUfitpIsW8{/youtube}