Σκοτάδια, (προσωπικά) δαιμόνια/τριβόλια, μεταφυσική και μια μουσική αρχιτεκτονική που κλιμακώνει το ηχητικό σασπένς με μεθόδους ταινιών τρόμου. Με δυο πινελιές, αυτός είναι ο τόνος στο Excavation και ο δημιουργός του –ο Λονδρέζος Bobby Krlic, ο νους πίσω από το όχημα Haxan Cloak– κάνει ό,τι μπορεί για να στο καταστήσει σαφές: προικίζει τη νέα του δουλειά με μια θηλιά να αιωρείται σε ένα κατάμαυρο εξώφυλλο, λες και ο Χάροντας έχει πετάξει λάσο• και δίνει συνεντεύξεις σε νεκροταφεία, μιλώντας για την κάθαρση που του προσφέρει το σκότος. Όχι, δεν είναι goth δίσκος το Excavation (αν και θα αρέσει στους ανοιχτόμυαλους γκοθάδες). Και σίγουρα δεν λογίζεται ως «καλοκαιρινό» άκουσμα.
Αντιστρέφοντας τη λογική με την οποία έχει γραφτεί η Θιβετιανή Βίβλος των Νεκρών, ο Krlic έρχεται εδώ να προσφέρει τον οδικό χάρτη της μεταθανάτιας ζωής –καθώς και το sequel του ντεμπούτο του στη δισκογραφία (2011). Εκεί, ο πρωταγωνιστής του όδευε στο τέλος της βιολογικής του ύπαρξης• εδώ, έχει πια πληρώσει τον Βαρκάρη κι έχει περάσει στην αντίπερα όχθη. Αλλά στο μυαλό του Haxan Cloak η μεταθανάτια ζωή δεν είναι ένα διαφορετικό στάδιο ύπαρξης: ούτε κάποια υπερβατική κρίση εκφέρεται, για να προσεγγίσει η όλη κοσμοθεωρία στον Χριστιανισμό, ούτε η όλη διαδικασία νοείται ως προορισμός, ώστε να έρθουμε εγγύτερα στη φιλοσοφία του Θιβέτ.
Αντίθετα, τα ηλεκτρονικά του Krlic και ό,τι άλλο μουσικό στοιχείο μετέρχεται εδώ σε φυσική ή σαμπλαρισμένη μορφή (κυρίως το απίστευτο μπάσο, αλλά κι εκείνο το μουγκρητό του τσέλου, το σκριιιιτς των βιολιών ή τα καταπληκτικά τύμπανα στο "Mirror Reflecting") χτίζουν έναν Άδη με την ομηρική έννοια: έναν σκοτεινό κόσμο που βήμα-βήμα γίνεται ολοένα και πιο τρομακτικός. Όσο προχωράς προς τα έγκατά του, τόσο αρχίζεις να χάνεις την ελπίδα σου, με την απώλεια της επίγειας υπόστασής σου να αναδεικνύεται σε αδιέξοδο που σε συνθλίβει, οδηγώντας σε στην απελπισία ("Mara"). Κι αν το σφυροκόπημα δείχνει να κατακάθεται στο "The Drop", λίγες αμφιβολίες σου μένουν: δεν είδες κάποιο φως στο τούνελ, μάλλον συμβιβάστηκες με την κολασμένη σου μοίρα κι έμαθες να επιβιώνεις, αναμένοντας το παράλογο κάθε που νόμισες πως βρήκες επιτέλους έναν μπούσουλα.
Τις παραπάνω εντυπώσεις ο Haxan Cloak τις αρθρώνει με το πιο εντυπωσιακό του μουσικό έργο μέχρι σήμερα, εκείνο που –σε έναν δίκαιο κόσμο– θα τον βγάλει από τη λίστα με τους «ενδιαφέροντες» και θα τον στείλει σ' αυτήν των «σημαντικών». Δεν παίζει βέβαια dubstep κι έτσι δεν έχει την πολυτέλεια να ανήκει σε μια προβεβλημένη στον τύπο σκηνή. Βρίσκεται μεν σε επαφή με τις εξελίξεις, τις φιλτράρει ωστόσο διαφορετικά από το μετερίζι της μοναχικής του καλλιτεχνικής ύπαρξης, οδηγώντας τη μπασοκουλτούρα της ηλεκτρονικής Βρετανίας σε ένα αλλιώτικο μονοπάτι, το οποίο καμία σχέση δεν διεκδικεί με τον κόσμο των κλαμπ και της νυχτερινής διασκέδασης –αν και, όπως επισημάνθηκε σε μια άλλη κριτική, το μπάσο του Excavation μπορεί ενίοτε να σε χτυπήσει με τη δύναμη του Skrillex (λ.χ. στο "Miste"). Αυτή και μόνο η οπτική, σε συνδυασμό ασφαλώς με την ποιότητα της μουσικής του κατάθεσης, στοιχειοθετούν έναν σημαντικό δημιουργό.
Συχνά, έχω δώσει οκτάρια στη βαθμολογία με βάση το πόσο σε πείθει ένας δίσκος να πατήσεις το πλήκτρο του repeat, επαναλαμβάνοντας την εμπειρία –και βέβαια την απόλαυση. Στην περίπτωση όμως του Excavation δεν θα πατήσεις το repeat, όχι πρόθυμα τουλάχιστον. Θα βιαστείς να το τακτοποιήσεις κάπου στη δισκοθήκη σου, αν και ταυτόχρονα θα μείνεις με την ενδόμυχη βεβαιότητα ότι τις μέρες εκείνες που θα κάνεις παρέα με τα δικά σου σκοτάδια θα τον αναζητήσεις και πάλι.
Ποτέ άλλωστε η σημαντική τέχνη δεν κρινόταν από το αν μας ευχαριστεί. Αντιθέτως, συχνά η αξία της έγκειται στην ικανότητά της να σου γαμάει το μυαλό. Ο Λαρς Φον Τρίερ, ο Ιερώνυμος Μπος, ο Λάβκραφτ, ο Χανς Γκίγκερ, η Diamanda Galas του ανυπέρβλητου Divine Punishment αποτελούν απτά παραδείγματα για κάτι τέτοιο. Συνοδοιπόρος τους είναι λοιπόν και ο Haxan Cloak. Κι εδώ φανερώνει δημιουργικές δυνάμεις που, ίσως, τον φέρουν μια μέρα να στέκεται επάξια στο πλάι τους.
{youtube}EFkLHlDRoNk{/youtube}