Ποια είναι τα όρια της Δημιουργίας; Πολύ αδρά, αλλά και τόσο εύστοχα, μπορεί να απαντήσει κάποιος: η Αρχή και το Τέλος. Τι προηγείται όμως της Αρχής; Πόσο αφοριστικό είναι το Τέλος; Και πως εκτιμάται η πορεία που τα ενώνει; Το Birth (η αξιοπερίεργη φετινή ταινία με πρωταγωνίστρια την Nicole Kidman) θέλει να κάνει ένα σχόλιο για την εμπειρία της ζωής, την απώλεια και τη λαχτάρα, όχι τόσο για την αναβίωσή της τελικά, όσο για την ευκαιρία... The end is the beginning is the end is the beginning is the…. και θα μπορούσα να συνεχίζω τόσο όσο θα μου ‘παιρνε για να διαβάσω το άπειρο π.
Η ταινία δίχασε το λιγοστό κοινό που αναμετρήθηκε μαζί της. Ήταν ένα ιδιαίτερο κράμα μπουνιουελικού (λόγω σεναρίου) σουρεαλισμού και κιουμπρικού (λόγω σκηνοθεσίας) κυνισμού. Ο σκηνοθέτης Jonathan Glazer επέλεξε για τη μουσική σύνθεση του Birth τον Alexandre Desplat, γνωστό από την περσινή του επιτυχία Το κορίτσι με το μαργαριταρένιο σκουλαρίκι. Η έμπνευση του σκηνοθέτη ήταν εντυπωσιακή, μιας και ο Desplat δεν παρέδωσε απλά ένα συνοδευτικό score, αλλά την συναισθηματική ταυτότητα της ταινίας, χωρίς την οποία σκηνοθεσία, σενάριο, ερμηνείες, θα έμεναν μετέωρα, έρμαια θεωρητικών αναλύσεων, δίχως ψυχή.
Ο Desplat κατανοώντας τη συμβολική διάσταση της ιστορίας της ταινίας, δεν γράφει μουσική για μια ανατριχιαστική ιστορία μετενσάρκωσης. Απλοποιεί την προβληματική του και εκτιμά την ανάπτυξη της «μουσικής» θεματικής του. Η πρωταγωνίστρια της ταινίας έχει αριστοκρατική καταγωγή και φινέτσα. Η μουσική προαποφασίζεται ως κλασικίζουσα. Με ηχητική συνοδεία το μουσικό είδος που ιντριγκάρει τη βασική ηρωίδα, καταφέρνει να την περάσει σε ένα άλλο επίπεδο. Από πολύ νωρίς η μουσική που ακούμε οι θεατές του Birth δεν είναι αυτή που έγραψε μετά από παραγγελία ο Desplat(!), αλλά οι εκφράσεις, οι χειρονομίες, και πάνω απ’ όλα οι σκέψεις της ηρωίδας (Anna), που βρίσκει τρόπο και χώρο να τις επικοινωνήσει μ’ εμάς.
Ο συνθέτης πέρα από την αρμονία και την ενορχήστρωση, επικεντρώνεται στη δομή των θεμάτων του. Από την έναρξη με το απαράμιλλης γοητείας Prologue γίνεται σαφής. «Χτίζει» με απόλυτη μαεστρία, το κομμάτι θέμα-θέμα, με διαδοχικές επιστρώσεις. Αυτό δεν σημαίνει ότι καταφεύγει σε εύκολη λύση εντυπωσιασμού. Αν περιμένατε πως επαναλαμβανόμενα μουσικά μοτίβα εμφανίζονται και απλά διαφοροποιείται η ενορχήστρωση, γελιέστε! Σε όλη τη διάρκειά του, κάθε ομάδα οργάνων δίνει την αίσθηση πως αποτελεί τμήμα ενός διαφορετικού προλόγου! Η αρχή γίνεται με κοφτές νότες φλάουτου, σύντομα τρίγωνα προσδίδουν ένα ρυθμό, τα έγχορδα διστακτικά ολοκληρώνουν μια φράση, και τότε κοντραμπάσα μπαίνουν σε εντελώς διαφορετικό ρυθμό!! Στη συνέχεια πνευστά και μετά έγχορδα αναλαμβάνουν να «ντύσουν», μέχρι την ξαφνική και βίαιη παρεμβολή τυμπάνων.
Στο υπόλοιπο άλμπουμ κυριαρχεί η μελωδία του The Engagement. Πρόκειται για ένα ντελικάτο βαλς, που εξυπηρετεί την ανάπτυξη του χαρακτήρα της Anna και τη συνοδεύει μέχρι το τέλος της ταινίας (Birth Waltz). Οι «μετενσαρκώσεις» του θέματος κατά τη διάρκεια όλου του score υποστηρίζουν τις σεναριακές ιδέες με συνέπεια και αξιοθαύμαστη πρωτοτυπία. Το βαλς σε σόλο πιάνο (σόλο όργανο για μια μοναχική στιγμή), από την ορχήστρα (το ταξίδι ολοκληρώνεται και υποστηρίζεται από την ορχήστρα), επενδυμένο με νέα θέματα ή ενορχηστρωτικές παραλλαγές (εμφάνιση άλλων χαρακτήρων που επηρεάζουν τις διαθέσεις) μετουσιώνεται σε μουσική παραβολή της Anna. Αποκτά ξεχωριστή υπόσταση και γεφυρώνει τον χαρακτήρα με τους θεατές.
Το Birth είναι δύσκολο ηχητικό «ανάγνωσμα». Ο Desplat δεν επιδεικνύεται γιατί δεν καταφεύγει σε εντυπωσιακές ευκολίες και υπερβολές. Παραδίδει μια δουλειά που συνδυάζει τη βαθιά γνώση ενός οξυδερκή μαθητή-μύστη των κλασικών, την απαράμιλλη τεχνική ενός έμπειρου μουσικού με καλλιεργημένη την έννοια της κινηματογραφικής αφήγησης και την ποιότητα ενός ρομαντικού καλλιτέχνη. Η Γέννηση θέλει μήτρα (το αδιαμφισβήτητο ταλέντο του συνθέτη), σχετίζεται με ζωή (για 43 λεπτά η μουσική ουσιαστικά βιώνεται ηχητικά), μα πάνω απ’όλα προϋποθέτει την εξέλιξη (η κλασική αποτελεί τη βάση για μια φόρμα πρωτότυπη).
