“Μαντέψτε ποιος επέστρεψε, ο Shady επέστρεψε, πείτε το σ’ ένα φίλο σας. Όλοι δώστε αναφορά στην πίστα”. Ή αλλιώς «το σόου πρέπει να συνεχιστεί» όπως έλεγαν και οι Queen πριν από κάμποσα χρόνια. Μιλάμε για το “Eminem Show”, που έχει φτάσει πλέον στο “Encore” του και ο Marshall Mathers δείχνει να συνεχίζει απτόητος, φτύνοντας ακόμη τις ρίμες του και εξακολουθώντας να μιλάει ακατάπαυστα για τους πάντες και τα πάντα. Έχει καταφέρει να χτίσει έναν ολόκληρο κόσμο γύρω του και παίρνοντας στα χέρια σου αυτό το cd, έχεις πια λίγο ή πολύ υπόψη σου τι πρόκειται να ακούσεις. Όχι ότι δεν υπάρχουν κάποιες εκπλήξεις στο άλμπουμ, καλώς ή κακώς όμως αυτές είναι λίγες, ενώ πολύ περισσότερες είναι οι στιγμές όπου το αίσθημα του déjà vu θα σας επισκεφτεί.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει το εξώφυλλο, με τον Eminem να καταθέτει ένα ταπεινό ευχαριστώ στο ακροατήριό του με μια υπόκλιση, αρκεί να ανοίξετε τη θήκη του δίσκου όμως για να αποκαλυφθεί ότι στο χέρι που διπλώνει πίσω από την πλάτη του κρύβει ένα πιστόλι, με το οποίο αρχίζει να βάλλει στη συνέχεια στους θεατές απέναντί του. Όλοι τους είναι μεσόκοποι και μοιάζουν με τους φτασμένους επιχειρηματίες και ανθρώπους των «Τεχνών» που συχνάζουν σε όσες εμφανίσεις έχει «πέσει σύρμα» ότι ΠΡΕΠΕΙ να πας. Εικόνες πανικού ακολουθούν στις υπόλοιπες φωτογραφίες, με αρκετούς από τους θεατές να έχουν φιλοδωρηθεί με τρύπες στο σώμα τους από τις σφαίρες. Είναι άραγε ένας φόρος τιμής στο κλασικό βίντεο του “My Way” από τον Sid Vicious; Όχι, είναι κάτι περισσότερο απ’ αυτό, κάτι με το οποίο ασχολείται εκτενέστερα ο Eminem στους στίχους των καινούργιων του τραγουδιών, και μάλιστα όχι για πρώτη φορά.
Δεν ξέρω πώς θα σας φανεί, αλλά το “Encore” είναι το δικό του “The Wall”. Όχι ότι πρόκειται για κάποιο concept δίσκο με ενιαία θεματική, αλλά ουκ ολίγες φορές μιλάει μέσα για τη φήμη και τα υπέρ και κατά της. Το δίχως άλλο, ο Eminem έχει αποκτήσει μια συγκεκριμένη οπτική κάτω απ’ την οποία αντιλαμβάνεται πια τη σχέση του με τους οπαδούς του, φυσικό επακόλουθο βέβαια του ύψους που του έχει χαρίσει η παγκόσμια επιτυχία και αναγνώριση. Την αρχή είχε κάνει με το “Stan” στο “The Marshall Mathers Lp”, συνέχισε με το “Sayin’ Goodbye Hollywood” στο “The Eminem Show” κι εδώ μιλάει πολύ περισσότερο γι’ αυτό. Στο “Evil Deeds” που ανοίγει το άλμπουμ ειρωνεύεται τον εαυτό του μέσα από τα λόγια ενός υποτιθέμενου ακροατή: «Νάτος πάλι ο καημένος ο Marshall, γκρινιάζει για τα εκατομμύριά του, τη βίλα του και τη θλίψη του στην οποία πνίγεται / και για τον πατέρα που ποτέ δεν είχε και για το πώς η παιδική του ηλικία ήταν τόσο κακή / και το πώς η μητέρα του ήταν χρήστρια ναρκωτικών και το πώς κατάντησε με την πρώην γυναίκα του / Μάγκα μου θα σιχαινόμουν να ήταν όλα τόσο χάλια όσο για εκείνον τον Κύριο Mathers / ισχυρίζεται ότι έτσι έχουν τα πράγματα, δεν μπορώ να το φανταστώ / αυτός ο μικρός πλούσιος κακόμοιρος λευκός μπάσταρδος χρειάζεται να βγάλει λίγα απ’ τα μετρητά του απ’ την τράπεζα και να κάνει ένα μπάνιο μέσα σ’ αυτά / Μάγκα μου αν είχα μόνο τα μισά απ’ αυτά, αν ήξερες μόνο τα μισά απ’ αυτά…».
Κι αυτό είναι μόνο η αρχή. Διάσπαρτα μέσα στους χειμαρρώδεις στίχους του υπάρχουν αναφορές σε όλα όσα του προσάπτουν και ασφαλώς σε όλες τις εμμονές του που έχουμε γνωρίσει και συνηθίσει. Κι από την άποψη αυτή, θα πρέπει να αναρωτηθούμε αν ο Eminem πηγαίνει καθόλου μπροστά αυτό που κάνει ή επαναλαμβάνει επ’ άπειρον εκείνο που ξέρει να κάνει – είναι η αλήθεια – πολύ καλά. Θέλουμε να πούμε, εντάξει, το ξέρουμε ότι έχει χωρίσει όσο άσχημα μπορεί να χωρίσει κανείς από τη σύζυγό του (και να μη θέλαμε να το ξέρουμε, το είδαμε στις ειδήσεις!), αλλά είναι ανάγκη να μας το πει ξανά με ένα καινούργιο κομμάτι του; Το είχαμε μάθει στο “Kim”, μας το επανέλαβε στο “Cleanin Out My Closet” και τώρα το κάνει ακόμη περισσότερο σαφές στο “Puke” – με τη συνοδεία αρκετών απόλυτα περιγραφικών ήχων.
Και η υπόλοιπη θεματική είναι γνωστή και επαναλαμβανόμενη: οι δύο του κόρες, οι γυναίκες που θέλει να ρίξει στο κρεβάτι, οι μάχες με τις συμμορίες, οι υπόλοιποι ράπερς και μια ιδέα μόνο από πολιτική. Δεν διαφέρει ως εκ τούτου από τους συναγωνιστές του στο μετερίζι, και λογικά απ’ τη στιγμή που θέλει να παίζει το ίδιο παιχνίδι στο ίδιο γήπεδο.
Αν οι στίχοι του στέκονται σε όμοιο επίπεδο με τους προηγούμενους και βγάζουν ανάλογο γέλιο και ψήγματα προβληματισμού (αλλά και μια αμηχανία κάποιες φορές, δεν ακούγεται πάντα εμπνευσμένος ο φίλος μας), μουσικά τον βρίσκουμε λίγο πεσμένο, τόσο εκείνον όσο και τον παραγωγό του Dr. Dre. Τουλάχιστον, έκαναν ακόμη μια φορά διάνα επιλέγοντας να μετασκευάσουν – κατά τα πρότυπα του “Stan” και της Dido – ένα περίφημο τραγούδι από τα τέλη των ‘80s, το “Toy Soldiers” της Martika, ένα σπουδαίο one-hit wonder που μας φέρνει στο νου όμορφες αναμνήσεις. Οι πωλήσεις είναι εξασφαλισμένες όταν η συνταγή είναι πετυχημένη, και στο “Encore” όλα δείχνουν να είναι φτιαγμένα σύμφωνα με τα πρότυπά του, με εξυπνάδα και απόλυτη συναίσθηση της καλλιτεχνικής αποστολής του. Το άλμπουμ κλείνει και ηχητικά με την επίθεση ενάντια στο ακροατήριό του, όπως το απεικόνισε και στο βιβλιαράκι που το συνοδεύει, πριν στρέψει το όπλο στον εαυτό του, το βάλει στο στόμα του και τραβήξει τη σκανδάλη. Είναι το τέλος του Eminem όπως τον ξέραμε; Είναι το τέλος του Eminem γενικώς; Τι ακριβώς έχει στο νου του; Βαρέθηκε να είναι διασκεδαστής, θέλει να κάνει κάτι άλλο, θέλει να τα παρατήσει εντελώς; Θέλει να γίνει ο οικογενειάρχης που ποτέ δεν γνώρισε απ’ την πλευρά του πατέρα του; Ποιος να ξέρει;
Το μοναδικό δεδομένο που έχουμε αυτή τη στιγμή είναι ότι παρουσίασε ένα καλό έως πολύ καλό άλμπουμ (η αληθινή του αξία τοποθετείται κάπου στη μέση, με τη ζυγαριά να γέρνει ελαφρά προς την μια μεριά, λόγω του ότι αυτά τα πράγματα τα έχει κάνει ξανά και με την ίδια επιτυχία και στο παρελθόν, οπότε χάνουν τη γοητεία της πρώτης ακρόασης), καθώς και ότι πρόκειται για μια ελκυστική όσο και κατά τα φαινόμενα ειλικρινή περσόνα που δίνει μια διαφορετική διάσταση στον όρο «αστέρας» - πείτε τον ραπ, ποπ ή ό,τι άλλο θέλετε. Σαν τέτοιος, αξίζει να λυμαίνεται τις ειδήσεις και, εδώ που τα λέμε, και τα ραδιόφωνά μας…
