Endless Summer! Πιο επίκαιρο τίτλο δεν θα μπορούσε να βρει ο κύριος Fennesz μια και η ζέστη ακόμα μας ταλαιπωρεί παρότι σχεδόν έφυγε και ο Σεπτέμβριος. Βέβαια στην πατρίδα του την Αυστρία φαντάζομαι δεν θα αντιμετωπίζει τέτοια προβλήματα, άλλωστε με την πρώτη ακρόαση του δίσκου καταλαβαίνουμε ότι αυτό που ακούμε ελάχιστη σχέση έχει με αυτό που θεωρούμε ως καλοκαιρινή μουσική.
Η electronica του Fennesz σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να χαρακτηριστεί «ζεστή». Δεν είναι αυτός ο στόχος της. Όλα τα ακουστικά περάσματα που θα μπορούσαν να γλυκάνουν τον ήχο, όπως η κιθάρα στο A year in a minute ή το vibraphone στο Caecilia, γρήγορα αποδομούνται και πνίγονται στην παραμόρφωση και τον θόρυβο. Με αυτόν τον τρόπο τα πράγματα γίνονται αρκετά περίπλοκα, οπότε αυτό που κάνεις σαν ακροατής είναι να αφήνεις τη μουσική να δρα κατευθείαν στο υποσυνείδητο σου, εγκαταλείποντας κάθε προσπάθεια προσεκτικής μελέτης της.
Συνεπώς μάλλον δεν έχουν νόημα πολλές τεχνικές αναλύσεις για τους ήχους του Endless Summer. Παρά μόνον το ότι πρόκειται για έναν ambient δίσκο, του οποίου όμως οι μελωδίες δεν αφήνονται να βγούν στην επιφάνεια αν πρώτα δεν περάσουν από μια σειρά αναλογικά και ψηφιακά εφέ, φτάνοντας σε τέτοια επίπεδα παραμόρφωσης που δυσκολεύεσαι να εντοπίσεις το σημείο εκκίνησης.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το track Before I leave. Η πρώτη σου αντίδραση είναι να ψάξεις να βρεις τι φταιει και κολλάει το cd. Και όμως δεν φταιει τίποτα. Μια απλή μελωδία εμποδίζεται από συνεχή κοψίματα και επαναλήψεις σαν να έχει γεμίσει το cd δακτυλιές. Αλλά δεν είναι και άσχημο εδώ που τα λέμε. (Μήπως θα ακούγονται καλύτερα τα cd αν τα γεμίσω δακτυλιές;)
Για τους ήδη γνώριμους με τη μουσική του Fennesz να πούμε ότι το Endless Summer είναι κοντύτερα στον ήχο του Hotel Paral.lel παρά στο Plus Forty Seven Degrees το οποίο πλησίαζε τους Pan Sonic (ή ακόμα και τους Merzbow) περισσότερο από ποτέ. Αν στις προηγούμενες κυκλοφορίες προσθέσουμε και τη συνεργασία του με τους Pita Rehberg και Jim O’ Rourke (στο The Magic Sound of Fenno’berg) βλέπουμε ότι τα τελευταία χρόνια έχει μια διόλου ευκαταφρόνητη παρουσία.
Είναι συχνό φαινόμενο να παρατηρείται μια μορφή ελιτισμού στην πειραματική μουσική. Είτε αυτή είναι η ηλεκτρονική μουσική (όπως στην προκειμένη περίπτωση), είτε είναι η free jazz, είτε ένας avant garde κλάδος του rock. Όλοι δείχνουν προσηλωμένοι στα τεκταινόμενα στον δίσκο (ή στην σκηνή), αναλύουν επί μακράν τις κινήσεις του συνθέτη και χαίρονται για κάθε νεωτερισμό που ανακαλύπτουν. Ο χλευασμός προς αυτούς που δυσκολεύονται να κατανοήσουν τη σπουδαιότητα του έργου είναι άμεσο επακόλουθο.
Κάτι όμως με κάνει να πιστεύω στην αγνότητα των προθέσεων του Fenessz. Ίσως οι αξιόλογες προηγούμενες κυκλοφορίες του. Ίσως η απόσταση του από τα μοδάτα μουσικά επίκεντρα. Ίσως το ότι το Endless Summer είναι αρκετά κολλητικό για να χαρακτηριστεί ως ένα αποστειρωμένο έκθεμα σ’ ένα φανταστικό μουσείο που περιλαμβάνει όλα τα παρακλάδια της σύγχρονης μουσικής. Ίσως και να μην έχω δίκιο τελικά, αλλά ποιος μπορεί να με πείσει για το αντίθετo;
