Ακομπλεξάριστη diva. Είναι η πρώτη φράση που μπορώ να σκεφτώ για να περιγράψω την τωρινή περσόνα του Sam Smith και τον τρόπο που πλασάρει την εικόνα του τους τελευταίους μήνες, στο πλαίσιο της καμπάνιας προώθησης του νέου του δίσκου Gloria, με πρόσφατο παράδειγμα τη φωτογράφισή του στο βρετανικό Rolling Stone αλλά και την εμφάνισή του στο αμερικανικό SNL (όπου εκτός από το smash hit του “Unholy” ερμήνευσε και το ομότιτλο του δίσκου, με τη βοήθεια μάλιστα της Sharon Stone). Δεν αναφέρομαι σε ζητήματα «ίματζ» -εξάλλου ήδη από το 2019 αυτοπροσδιορίζεται ως non-binary άτομο- για να μιλήσω για marketing (είναι σαφές ότι έχει από πίσω του μία στρατιά επαγγελματιών που θα φροντίσουν το άλμπουμ αυτό να βρει το κοινό του) όσο για να μιλήσω για την νέα ενέργεια που εκπέμπει πια το άστρο του: τώρα που μοιάζει να απελευθερώθηκε από όλα του τα δεσμά, τραύματα και κόμπλεξ, απολαμβάνει εαυτόν σε όλες του τις εκφάνσεις. Ενδεικτικά, μπορεί κανείς να δει ένα video από παλιότερή του εμφάνιση στο SNL, το 2014 (όταν έγινε το μεγάλο μπαμ και λίγο πριν αναλάβει το theme της νέας ταινίας James Bond “Spectre”, που λειτούργησε ως εισιτήριο για το παγκόσμιο μουσικό στερέωμα) όχι με ροζ τουαλέτα από πούπουλα όπως τώρα, αλλά στην πένα, με αυστηρό μαύρο κολαριστό κοστούμι, ασορτί με το βλέμμα της θλίψης. Μιλάμε για μετάλλαξη.
Μπορεί να είναι μόνο Γενάρης και ο δίσκος να κυκλοφόρησε μόλις σήμερα, την τελευταία Παρασκευή του μήνα, αλλά (καθώς είχα στα χέρια μου το άλμπουμ για προακρόαση και το replay πατήθηκε ουκ ολίγες φορές), θα εμπιστευτώ το ένστικτό μου και θα δηλώσω πως το Gloria είναι ένας από τους δίσκους που θα αφήσουν αποτύπωμα στο 2023. Γιατί; Γιατί καλλιτεχνικά φανερώνει αλλαγή και εξέλιξη, γιατί εμπορικά τικάρει όλα τα κουτάκια του industry και κυρίως γιατί είναι σημαντικός για την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα που στο πρόσωπο της ανανεωμένης, δυναμικής, fabulous βερσιόν του Sam Smith έχει βρει ένα νέο είδωλο, που από ό,τι φαίνεται θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του για να στηρίξει το community.
Η ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα λοιπόν πρωτίστως, και παράλληλα, φυσικά, οποιοσδήποτε αγαπά τη mainstream ραδιοφωνική pop/R’n’B, στο Gloria θα εντοπίσει τουλάχιστον μισή ντουζίνα πιασάρικα από την πρώτη τους ακρόαση anthems, από αυτά που τραγουδιούνται στο αυτοκίνητο, στο μπαρ, στο ντους, στον διάδρομο του γυμναστηρίου, στο σαλόνι με τις κουρτίνες τραβηγμένες, στον καθρέφτη με μικρόφωνο τη βούρτσα, στο Tik Tok με παρέα ή χωρίς. Το virality του “Unholy” ήταν μόνο η αρχή. Μιλώντας για το “Unholy”, τη συνεργασία του με την τρανς Γερμανίδα Kim Petras, που δόθηκε στη δημοσιότητα τον Σεπτέμβριο του 2022 και είναι υποψήφιο και για Grammy φέτος, τα νούμερα είναι εντυπωσιακά. Πάνω από ένα δισεκατομμύριο streams συνδυαστικά (σε όλες τις πλατφόρμες) σε όλον τον κόσμο, Νο1 του global Spotify chart, Νο1 σε Apple και Shazam, No1 στην Ελλάδα στο διεθνές airplay chart και φυσικά Νο1 σε UK & US chart, καθώς και σε δεκάδες άλλες χώρες. Η κατάκτηση μάλιστα της κορυφής του αμερικανικού chart είναι κάτι που πρώτη φορά επιτυγχάνεται τόσο από non-binary άτομο, όσο και από trans τραγουδίστρια (για να επιστρέψουμε στο «σημαντικό για την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα», που σχολιάζαμε νωρίτερα).
Πάμε όμως να μιλήσουμε για την ίδια τη μουσική. Σε αντίθεση με τον έτερο Βρετανό chart-topper Ed Sheeran, εδώ δεν μιλάμε για ποπ κομμάτια που γράφονται στον αυτόματο, σαν από κάποιο μπλέντερ Τεχνητής Νοημοσύνης, όπου πετάς λίγα ooooh, λίγα nanana και δυο στιχάκια καψούρας για να βγει το μεροκάματο. Εδώ, πρόθεση του Sam Smith δεν είναι μόνο το να παράξει “music for the masses”, προκειμένου να έχει εμπορική απήχηση (που θα την έχει) αλλά και να περάσει μερικά μηνύματα, κάνοντας παράλληλα και την αυτο-ψυχοθεραπεία του. Ας τα δούμε, track-by-track.
Στο ραδιοφωνικό “Love Me More” (που είχε κυκλοφορήσει ως πρώτο single του δίσκου) παραδίδει μαθήματα αυτοβοήθειας σε όσους αισθάνονται πως «ο καθρέφτης δεν είναι καλός για την υγεία τους»: “maybe I am learning how to love me more”. Στο soulful “No God”, όπου το tempo δίνουν το πιάνο και τα πολυφωνικά back vocals, το R’n’B groove εκπέμπει αυτοπεποίθηση και από την αυτοβοήθεια περνά στην αντίσταση: “you’re no God, no teacher, no saint, no leader” ενίσταται στους πάσης φύσεως επικριτές.
«Το να πρέπει να λες ψέματα αισθάνομαι πως είναι το πιο θλιβερό, το πιο άσχημο κομμάτι του να είσαι ομοφιλόφυλος» ακούγεται στο “Hurting Interlude” που ακολουθεί. Σε ποιον ανήκει η φράση; Πρόκειται για ηχητικό απόσπασμα από το πρώτο Pride που διοργανώθηκε στην Νέα Υόρκη το 1970, από το ντοκιμαντέρ Gay and Proud. Σειρά έχει το 4ο track, με τίτλο “Lose You”. Absolute banger, ποντάρω όλα μου τα λεφτά στο ότι θα ρεμιξαριστεί με δέκα διαφορετικούς τρόπους και θα παίζει όλο το καλοκαίρι στα clubs και σε heavy rotation σε όλους τους mainstream ραδιοφωνικούς σταθμούς. Ακούει κανείς το ρεφρέν και αισθάνεται πως υπήρχε εκεί από πάντα: “Baby I’m not ready to lose you, you can try but you know I can’t forget... -oooh oooh”. Η γνωστή συνταγή της εμπορικής ραδιοφωνικής pop, εκτελεσμένη ολόσωστα.
Επιτυγχάνοντας την ιδανική αλλαγή, στο tracklist σειρά έχει μια μπαλάντα, η συνεργασία του με την Καναδή Jessie Reyez με τίτλο “Perfect”. Σε περίπτωση που δείτε το “I’m not perfect, but I’m worth it” να γράφεται εδώ κι εκεί στα social, από εδώ θα προέρχεται. Έχω έντονο προαίσθημα πως, λόγω της «κατασκευής» του κομματιού (ντουέτο-μπαλάντα που τελειώνει με κιθαριστικό σόλο) θα διασκευαστεί ουκ ολίγες φορές στα ελληνικά μουσικά talent shows, ενώ μπορώ άνετα να οραματιστώ να ερμηνεύεται και από opening act σε νυχτερινές πίστες. Μετά το τεράστιο hit “Unholy” που ακολουθεί, γύρω από έναν μπαμπά που συχνάζει κρυφά σε gay στριπτιτζάδικο -"Mummy don't know daddy's getting hot at the body shop, doing something unholy" (και του οποίου την απήχηση συζητήσαμε παραπάνω), οι τόνοι πέφτουν στο “How To Cry”, μια μπαλάντα με ακουστική κιθάρα και φωνή μόνο -εδώ οι φωνητικές ικανότητες του Sam Smith αναδεικνύονται. Κι άλλος στίχος για θυμωμένο texting σε πρώην: “nobody told you how to cry, but somebody showed you how to lie”.
Στο “Six Shots”, η ατμόσφαιρα γίνεται sexy. Στο δικό μου το κεφάλι ακούγεται όπως κάθε άλλο R’n’B track εκεί έξω, αυτό ωστόσο δεν το κάνει λιγότερο ιδανικό για pole dancing ή σύγχρονο χορό στα πατώματα. Στο “Gimme”, απότομη αλλαγή vibe. Με την Jessie Reyez ξανά, αλλά και την Τζαμαϊκανή Koffee στα φωνητικά, η διάθεση γίνεται έθνικ, χορευτική, καλοκαιρινή και “Gimme, gimme, gimme, gimme, gimme, gimme what I want, what I want”, στο repeat.
Σε αυτό το σημείο παρεμβάλεται άλλο ένα filler, το “Dorothy’s Interlude”. Αν δεν εστιάσει ο ακροατής θα ακούσει μόνο «παράσιτα». Στα λίγα δευτερόλεπτα όμως που διαρκεί, ακούγεται ατάκα της drag queen Divine (από το Pink Flamingos του John Waters), η Judy Garland να τραγουδά το “Over the Rainbow”, ομιλία της τρανς ακτιβίστριας Sylvia Rivera καθώς και απόσπασμα από την ταινία Paris is Burning, γύρω από την κολτούρα του voguing. Από εκεί παίρνει πάσα το “I’m Not Here to Make Friends”, άλλο ένα βέβαιο hit του δίσκου, ένα disco tune με 70s αισθητική, το οποίο ξεκινά με τη φράση της Ru Paul «Αν δεν αγαπάς τον εαυτό σου, πώς στο καλό θα μπορέσεις να αγαπήσεις τους άλλους;» To video κάνει πρεμιέρα το βράδυ της 27ης Ιανουαρίου, ανήμερα της κυκλοφορίας του δίσκου. “I need a lalalalalalalalala, I need a lover”- Παρακολουθήστε τι θα συμβεί στα views.
Κι εδώ, στο φινάλε, φτάνουμε στη μεγαλύτερη παρατυπία του άλμπουμ. Το “Gloria”, αυτή η γκράντε, στομφώδης «εκκλησιαστική» πολυφωνική άρια θα έκλεινε ιδανικά το αφήγημα της αποδοχής του εαυτού που βρίσκεται στον πυρήνα του άλμπουμ και θα μιλούσαμε για έναν εξαιρετικό εμπορικό δίσκο. Αντ’αυτού, προτιμήθηκε να ολοκληρωθεί το tracklist με το “Who We Love”, μια άνοστη και άγευστη σούπα, στην οποία -μαντέψτε!- έχει βάλει το χέρι του ο Ed Sheeran και η οποία ακούγεται σαν να γράφτηκε σε generator για Disney μπαλάντες.
Σαφές στις προθέσεις του και συντονισμένο απόλυτα με την εμπορική αισθητική του σήμερα, το “Gloria” είναι ένα εμψυχωτικό queer μανιφέστο, που θα κυριαρχήσει στο ραδιοφωνικό airplay, θα χορευτεί στα κλαμπ, θα αναπαραχθεί στα social και θα σκίσει στα charts.
