Το τελευταίο νέο από το μέτωπο του Kanye West, ο οποίος σημειωτέον έχει καταθέσει επίσημα αίτηση για να αλλάξει το όνομα του σε Ye, είναι το trailer του Netflix documentary για τη ζωή του, τα τελευταία 20 χρόνια. Ακόμα και αν έχουμε όλοι τις αμφιβολίες μας για το αν η τελική εκδοχή του φιλμ θα συναντήσει την επίσημη ημερομηνία, το μόνο σίγουρο είναι ότι θα περάσουμε το release date στο καλεντάρι μας και θα περιμένουμε καρτερικά - έτσι όπως οι πιτσιρικάδες συνήθιζαν να κοιμούνται έξω από τα εμπορικά περιμένοντας τα νέα μοντέλα Adidas - Yeezy και έτσι όπως οι περισσότεροι μουσικόφιλοι πατάμε το "pre-save" σε κάθε ανακοίνωση album του. Και μπορεί στο Avopolis να μην έχουμε ασχοληθεί όσο, ίσως, θα έπρεπε με το “icon” που μέχρι πρόσφατα άκουγε στο όνομα Kanye West, αλλά από το “I Am God” breakdown και μετά, ο αμερικανός ράπερ ξεκίνησε να γίνεται δημόσιο θέαμα -ένα θέαμα σχετικά ακριβό εισιτήριο, αν αναλογιστεί κανείς την αξία των όσων έχει δημιουργήσει σε επίπεδο μόδας, μουσικής και design αλλά και με εξίσου ακριβό αντίτιμο για τον ίδιο και την ψυχική του υγεία όπως -πάντα- θα μας υπενθυμίζει το ξέσπασμα στο live του TMZ.
Εν έτει 2021, αντιμετωπίζουμε τον πρωην κύριο West σαν διπολική προσωπικότητα και σαν celebrity που έχει σε κοινή θέα τα “θεματάκια” του. Από την υποψηφιότητα του για πρόεδρος των Η.Π.Α. (κάτι που όλοι είδαμε πόσο “καλά πήγε αυτό”) μέχρι τον πρόσφατο χωρισμό του (και επανασύνδεση;) με την Kim Kardashian, ο Kanye ήταν, είναι και θα είναι στο timeline όλων μας ακόμα και αν απλά “κάνυε ζέστ”. Πως όμως αντιμετωπίζεται μια ήδη θρυλική μουσική φιγούρα με διφορούμενες ημέρες αλλά έργα που έχουν αλλάξει την ροή της μουσικής;
Δεν είναι υπερβολή να ισχυριστεί κανείς ότι δίκαια η δισκογραφία του έχει περάσει εδώ και χρόνια σε κατηγορία τύπου Radiohead. Φέρει δηλαδή κάτι σαν το “αλάθητο του Πάπα” με κάθε δίσκο του να μετατρέπεται μοιραία σε “καυτή πατάτα” για τα παγκόσμια μουσικά μέσα. Μέχρι το Donda. Όλα τα ίχνη που μας οδηγούσαν στη φετινή πολυαναμενόμενη κυκλοφορία του Kanye West ήταν πολύ σοβαρές και καλά μελετημένες κινήσεις marketing και εντυπωσιασμού, δημιουργώντας αναμονή πολύ μεγαλύτερη του αντίπαλου ραπ δέους, που δεν ήταν άλλο από το Certified Lover Boy του Drake. Από τις απανωτές sold out παρουσιάσεις σε στάδια και τα live streaming μέχρι τον τζίρο 7+ εκατομμυρίων από την προπώληση merchandise και τις συνεργασίες με Balenciaga και Εlon Musk (Tesla), η κορύφωση της καμπάνιας προώθησης αυτού του δίσκου θα έπρεπε να διδάσκεται στα πανεπιστήμια μουσικού marketing.
Το ζουμί όμως, αργούσε. Και όταν ήρθε, επιτέλους, η ώρα να στριμάρουμε το Donda, πολλοί αναρωτηθήκαμε αν οι ίδιοι οι συντελεστές του δίσκου είχαν καταφέρει να ολοκληρώσουν μία συνεχόμενη ακρόαση του. Γιατί 27 νέα κομμάτια και διάρκεια μίας ώρα και 48 λεπτών αντιστοιχούν σε -σχεδόν- καλλιτεχνική αυτοκτονία, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς ότι διανύουμε την εποχή των 15 δευτερολέπτων του Tik Tok. Μπορώ να δεχτώ το “όραμα” που πάντα είχε ο Ye και που πιθανόν να “βλέπει / ακούει” κάτι άλλο από αυτό που καταλαβαίνουμε εμείς οι “κοινοί θνητοί”, όμως, παράλληλα, αδυνατώ να ξεχάσω όλες τις προηγούμενες φορές που η μουσική του, ξαφνικά και χωρίς καμία προειδοποίηση, ήρθε και μας βρήκε με τα σαγόνια στο πάτωμα.
Κανένας δεν ήξερε, ότι ο Kanye West τις Κυριακές του 2019 στις εκκλησιές, σκάρωνε το gospel αριστούργημα Jesus Is King, με τις κλασσικές κιθάρες του “Closed On A Sunday” να γεμίζουν ξαφνικά τα ηχεία, και όσους είχαν μάθει να αντιμετωπίζουν το έργο του χωριστά από την προκλητική περσόνα του να δακρύζουν. Ενώ έναν χρόνο πριν, το 2018, ελάχιστοι περίμεναν τη ροκ ψυχεδέλεια του “Freeeee” στο Kids See Ghosts project με τον Kid Cudi -και όμως, ξεπήδησε φανικά από μέσα του και έγινε internet viral ένα ακόμη “ελεύθερο” μουσικό κίνημα που έμελλε να ενώσει τα “πάντα cool” goth kids με τους indie fans και τους old school rap φίλους ονομάτων όπως ο Yasiin Bey a.k.a Mos Def.
Γιατί αυτό είναι που ξέρει να κάνει καλά ο κύριος West. Μαζεύει στιγμές από τα βιώματα του και επενδύει πάνω τους μουσικά αυτό που οι άλλοι θα ανακαλύψουν στο μέλλον, δημιουργώντας την επόμενη τάση και το επόμενο κίνημα ακριβώς εκείνη την απρόσμενη στιγμή που αποφασίζει να “ντροπάρει” το νέο του υλικό, ξαφνιάζοντας τους πάντες. Και αυτό είναι που λείπει από το Donda -και ο Ye το ξέρει. Το προφίλ του iconic τύπου που δεν καταφέρνει να είναι υποψήφιος πρόεδρος και δεν τα βρίσκει με την πληθωρική προσωπικότητα της γυναίκας του, είτε γιατί (δείχνει να) τα έχει “χαμένα”, είτε γιατί απλώς αυτό μπορεί να είναι το καλύτερο “κόλπο" του μέχρι σήμερα, προκειμένου να χαώσει την κοινή γνώμη. Από την άλλη -ας είμαστε ειλικρινείς- όλη αυτή η παράνοια μπορεί να είναι η αρχή τους τέλους.
Σε μουσικό επίπεδο πάντως, αυτός ο δίσκος στερείται αυτού που πάντα ήταν το αδιαφιλονίκητο ατού του Kanye West, δηλαδή καινοτομίας, μελωδιών και συνοχής, ενώ και το μαύρο εξώφυλλο, σίγουρα δεν είναι σε θέση να δικαιώσει την όλο και πιο επιδραστική θέση που κατακτά, σε επίπεδο αισθητικής, ο δημιουργός του. Σε ό, τι δε αφορά στο ερώτημα όλων, αν θα έβγαζε περισσότερο νόημα μια μικρότερη εκδοχή του δίσκου, η απάντηση είναι -και πάλι- όχι. Όπως και να έχεικ, είτε ο Kanye West κυκλοφόρησε το Donda χωρίς τη θελησή του (καθώς κυκλοφόρησε η φήμη ότι η Def Jam και η Universal "ανέβασαν" το έργο χωρίς την έγκρισή του), είτε δεν θέλει πια να συνεχίσει να δίνει ωραίους δίσκους.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο Kanye West είχε ανάγκη την επιβεβαίωση και την υποστήριξη από τους ισχυρούς φίλους του -αλλά και πάλι είναι πολύ λίγο, για τον θρύλο που ο ίδιος έχει χτίσει, το να "στήνει" άνευρα κομμάτια για να πάρει λίγη από την δόξα τους. Εννοείται, ότι κανείς δεν θα πει όχι, όταν χτυπάει το τηλέφωνο και είναι ο Kanye είναι στο τηλέφωνο -ειδικά όταν πρόκειται για το νέο του album. Μετά το Donda, ωστόσο, κάποιοι θα αρχίσουν να το ξανασκέφτονται. Ο λόγος για τον πολύ Jay-Z και τον υπερ-επιτυχημένο Weeknd, οι οποίοι έχουν μάλλον τις καλύτερες στιγμές του δίσκου, με τα "Jail" και “Hurricane” αντίστοιχα, όπου το πρώτο -μακάρι να-προλογίζει το επόμενο “Watch The Throne” και το δεύτερο παρα τρίχα γλιτώνει από τα streams δισεκατομμυρίων που θα του μία θέση στο album του Weeknd. Από εκεί και πέρα, συνειδητοποιώντας ότι και τα δύο αυτά tracks συνυπάρχουν στα πρώτα 15 λεπτά του δίσκου, ξεκινάει το άτυπο μαρτύριο της ακρόασης και της προσπάθειας να κατανοήσει κανείς την όποια συνοχή και το όραμα που κυνηγήσε αυτή την φορά ο Ye.
Η αφρόκρεμα της νέας εμπορικής ραπ σκηνής έχει βάλει, βέβαια, πλάτη, με τον Playboi Carti στο “Off The Grid”, τους Baby Keem και Travis Scott στο “Praise God, τον Lil Durk στο "Jonah", τον Young Thug στο “Remote Control”, τους Dan Toliver και Kid Cudi στο “Moon”, την Ariana Grande στο ομώνυμο "Donda" και τους Conway the Machine, KayCyy και Westside Gunn στο “Keep My Spirit Alive”. Το πρόβλημα είναι ότι η δισκάρα που έβγαλε, την ίδια εποχή, ο Westside Gunn της περίφημης Griselda κολεκτίβας, είναι πολύ πιο κοφτερή από το Donda που, τελικά, κάπου ανάμεσα στον ψεύτο goth φουτουρισμό και τoν electro trap μινιμαλισμό με την αναμενόμενη δόση χριστιανικότητας, που έτσι κι αλλιώς εμφανίζει τελευταία ο Ye, αφήνει ξεκρέμαστες ακόμη και κάποιες εν δυνάμει πιασάρικες μελωδίες, όπως το “No Child Left Behind” ή το “Moon”.
Μην αδικείτε λοιπόν όσους έχουν ακούσει αρκετή μουσική και γυρίζουν την πλάτη στο Donda. Και πιστέψτε έναν από τους αφοσιωμένους ακόλουθους του, όταν σας λέει ότ, αυτήν την εποχή, υπάρχουν πολλοί πιο εμπνευσμένοι ραπ δίσκοι για να ακούσετε.
