Natacha Atlas - Strange Days

Για αρκετά χρόνια κατά τη δεκαετία του 1990, η Natacha Atlas (πρώτα με τους Transglobal Underground, έπειτα σόλο) υπήρξε αγαπημένη φιγούρα του μουσικού Τύπου της Δύσης, που βρήκε ίσως στον βιωμένο της κοσμοπολιτισμό μια ιδανική world pop ντίβα για εκείνους τους ολοένα και πιο παγκόσμιους καιρούς. Η προβολή αυτή ποτέ δεν μεταφράστηκε βέβαια σε σοβαρές πωλήσεις σε Βρετανία και Αμερική. Ωστόσο η χαρισματική Αιγυπτο-αγγλο-βελγίδα τραγουδίστρια πέτυχε να γίνει όνομα τόσο στη Γαλλία, όσο και στη χώρα μας, η οποία δεν δυσκολεύτηκε φυσικά να κάνει επαφή με τον ανατολίτικο αέρα τραγουδιών σαν το "Amulet" (1997).

Μια εικοσαετία αργότερα, η Natacha Atlas δείχνει να έχει χαθεί από τα ραντάρ και να μην αντιμετωπίζεται ως «σχετική» από τους ασκούντες τα μουσικογραφικά. Κόντρα όμως στους υπαλλήλους των «τάσεων» και στη διάχυτη ασχετοσύνη που μας έχει πλημμυρίσει, εξακολουθεί να βγάζει αξιόλογα άλμπουμ. Στο φετινό Strange Days, λοιπόν, συνεχίζει και εν πολλοίς εμβαθύνει στην (πιο) τζαζ οδό που άνοιξε το 2015 με τον δίσκο Myriad Road.

Η απουσία του Ibrahim Maalouf, ο οποίος ήταν παραγωγός στο τελευταίο, δεν κλυδωνίζει το εγχείρημα, όπως ίσως περίμενε κανείς. Ναι μεν χάνεται από το κάδρο το κύρος και η εμπειρία του, όμως αυτό επιτρέπει στην Atlas και στον σύντροφό της (στην τέχνη και στη ζωή) Samy Bishai να αναζητήσουν νέες ισορροπίες, που να ταιριάζουν καλύτερα στη φωνή της· η οποία –ως νεοεισερχόμενη στην τζαζ– μάλλον τα βρήκε λίγο μπαστούνια στο Myriad Road. Εδώ λοιπόν τα πράγματα κρατιούνται σε ένα μετρημένο τόσο/όσο: μπορείς έτσι να έχεις απολαυστικές συνεισφορές από την τρομπέτα του Hayden Powell και το πιάνο της Alcyona Mick, κινούμενες σε καθαρόαιμα τζαζ μονοπάτια ("All The Madness"), με την Atlas να περπατά στο πλάι τους, κομίζοντας μια έντονη αίσθηση Μέσης Ανατολής ("Maktoub").

Τα παραπάνω αφήνουν βέβαια χώρο και για κριτική. Δεν γίνεται λ.χ. να μην παρατηρήσεις ότι η τζαζ που ακούμε στο Strange Days είναι χιλιοειπωμένη, με αποτέλεσμα να πάσχει από έναν κάποιον φορμαλισμό, παρά τα καλά παιξίματα. Η Atlas χάνει επίσης τον βηματισμό όταν προσπαθεί να δείξει ένα πιο Δυτικό προφίλ ως ερμηνεύτρια ("Sunshine Day", "Inherent Rhythm"), ενώ δεν αποφεύγει τις μανιέρες στα τραβήγματα και στις καταλήξεις των τραγουδιστικών φράσεων, στις πιο «αραβικές» στιγμές. Ντουέτα επίσης σαν το "Words Of A King", καταδεικνύουν και το πού βρίσκονται οι ορίζοντες για ένα εγχείρημα σαν το Strange Days: μπορεί να συμπεριλάβει αρκετά πράγματα, ναι· όχι όμως και την αλαφρή νεο-soul της καλεσμένης Joss Stone, η οποία και παράταιρα ηχεί, και κλισέ.

Παρά ταύτα, θα είναι άδικο να παραβλεφθεί η ικανότητα του Strange Days να ανθίζει στο οικείο. Δεν λέει άλλωστε πουθενά ότι η τζαζ πρέπει να είναι απαραίτητα free και εντόνως αυτοσχεδιαστική, για να είναι ωραία. Ούτε ότι μια φωνή τόσο καθάρια και εκφραστική σαν της Atlas παύει να συγκινεί, απλά επειδή ηχεί γνώριμα: η διασκευή στο "It's A Man's World" αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα κι ας μην φτάνει στην κλάση ανάλογων στιγμών του παρελθόντος, όπως το "Mon Amie La Rose" (1999) ή το "Ne Me Quitte Pas" (2001). Για όποιον τώρα ψάχνει ντε και καλά για μια υπέρβαση, υπάρχει και το "Lost Revolutions". Το οποίο βάζει στην εξίσωση μια πιο πολιτική διάσταση (αναφέρεται στο "Egypt: Rise Τo Freedom" του 2011, που αγκάλιαζε τη λαϊκή εξέγερση ενάντια στον Χόσνι Μουμπάρακ) και βασίζεται σε μια λιγότερο στάνταρ προσέγγιση· αφήνοντας έτσι χώρο για «παιχνίδι», τόσο στη λιτή ενορχήστρωση, όσο και στη φωνή της Atlas. Είναι ένας πιθανός οδηγός προς το μέλλον των νυν περιπετειών της.

Το Strange Days πάσχει λοιπόν εδώ κι εκεί από διάφορα ζητήματα και είναι συνολικά λιγότερο περιπετειώδες απ' ό,τι μάλλον αντιλαμβάνεται η ίδια η Atlas, καθώς εξερευνά αυτό το ξάνοιγμα προς τον τζαζ κόσμο. Δεν στερείται ωστόσο ομορφιάς και ουσίας, ενώ μας δίνει την ευκαιρία να απολαύσουμε ξανά τη θεσπέσια φωνή της, η οποία βρίσκεται σε αναντίρρητη φόρμα. Ξέρουμε ασφαλώς ότι μπορεί και καλύτερα. Αλλά ξέρει κι εκείνη ότι θα περιμένουμε.

{youtube}68sYEPWiOLs{/youtube}