Ναι ξέρω, η λογική επιβάλλει σε μια περίπτωση σαν και τη συγκεκριμένη να αφιερωθεί μια παράγραφος στον όλο μύθο που περιβάλλει έναν δίσκο όπως το Caustic Window. Ένα άλμπουμ που μέχρι και σήμερα, 20 χρόνια δηλαδή μετά την κανονισμένη χρονολογία κυκλοφορίας του, παρέμενε θαμμένο σε 5 μόνο δισκοθήκες ανά τον κόσμο. Για να ξεμπερδέψουμε λοιπόν με τα επιβεβλημένα, καθιερωμένα και ολίγον τι βαρετά, η παρούσα κριτική θα σας παραπέμψει απλώς στο σχετικό κείμενο το οποίο είχε ανέβει στα νέα του Avopolis (εδώ), άντε θα στριμώξει ύπουλα και το άρθρο που πρόσφατα γράφτηκε περί Aphex Twin (εδώ) και θα προχωρήσει αμέσως μετά στο πραγματικό «ψητό».
Το Caustic Window, λοιπόν, για να το τοποθετήσουμε και χρονικά στην όλη πορεία του Richard D. James, είναι ο δίσκος που θα έμπαινε σφήνα μεταξύ των δύο Selected Ambient Works και θα προλόγιζε το Classics, όπως άλλωστε και το γούρλωμα των ματιών και το τέντωμα των αυτιών που θα προκαλούσε το I Care Because You Do έναν χρόνο μετά. Κάπως έτσι, μπορούμε εύκολα να κατανοήσουμε γιατί εδώ εντοπίζονται αισθητικά στοιχεία από όλες τις παραπάνω κυκλοφορίες, από τον δίσκο του Aphex Twin ως Polygon Window, μα και από άλλες σημαντικές κυκλοφορίες εκείνης της εποχής –λ.χ. το Incunabula των Autechre και (περισσότερο) τα πρώτα άλμπουμ του μ-Ziq. Αν νομίζατε επομένως πως δεν θα ξανασυναντούσατε μπροστά σας μια IDM κυκλοφορία με την έννοια που κάποτε τη γνωρίσαμε, να που τελικά γελαστήκατε (βάζω και τον εαυτό μου μέσα).
Το όνομα και μόνο βέβαια του Richard D. James –ενός θρύλου, χωρίς καμία αμφιβολία, στον χώρο της ηλεκτρονικής μουσικής– σήμαινε πως θα γράφονταν και διθύραμβοι, αλλά και κριτικές οι οποίες θα εξέφραζαν το παράπονο πως το Caustic Window υλικό δεν στέκεται επάξια δίπλα στις υπόλοιπες κυκλοφορίες του. Η αλήθεια βρίσκεται κάπου στο ενδιάμεσο: πράγματι, το άλμπουμ δεν φτάνει στα ύψη των essential δισκογραφικών στιγμών του Ουαλού· καταφέρνει όμως να φέρει στο τραπέζι ένα μπουκέτο τραγουδιών που δεν γίνεται να προσπεράσεις με τη δικαιολογία της μετριότητας –ούτε καν μ' εκείνη του αρχαιολογικού ηχητικού ύφους. Όντως, μερικά ηχητικά τρικ και ορισμένες μελωδικές γαρνιτούρες φωνάζουν από χιλιόμετρα πως εδώ έχουμε να κάνουμε με μια 1990s κυκλοφορία. Αυτό όμως που πάντα ξεχώριζε τις δουλειές του Aphex Twin ήταν ο χαρακτήρας των συνθέσεών του, το πονηρό κλείσιμο του ματιού στον ακροατή, το σπάσιμο της νόρμας και η δίχως φόβο διαφοροποίηση από το αναμενόμενο και το τετριμμένο.
Γι' αυτό άλλωστε και δεν έχει κανένα πρόβλημα εδώ να ξεκινήσει με το αέρινο περπάτημα στα σύννεφα ενός ονειρικού κόσμου που παρέχει το “Flutey”, το οποίο διαδέχεται αμέσως κατόπιν το acid techno σφυροκόπημα του “Stomper 101mod Detunekik”. Το εφιαλτικό τοπίο του “Fingertrips” λίγο μετά θα μπλέξει με τον αγχώδη θόρυβο του “Revpok”· το “Airflow” και το “Mumbly” θα μας θυμίσουν γιατί το πρώτο Selected Ambient Works είχε εξοστρακίσει κάθε άλλο ηλεκτρονικό δίσκο από το rotation του στερεοφωνικού μας δύο δεκαετίες πίσω, ενώ το μελαγχολικό αρμόνιο του “Squidge In The Fridge” και ο μηχανικός οχετός του “Phlaps” θα μας επιβεβαιώσουν πως, όταν ο James βρισκόταν στη δημιουργική του φάση, ελάχιστοι μπορούσαν να ισχυριστούν πως κοντράρονται στα ίσια μαζί του.
Είναι λοιπόν αυτή η εκτός πεπατημένης οπτική του Aphex Twin που κρατάει το Caustic Window σχετικό ακόμα και σήμερα, καθώς διαθέτει μουσικές αξίες που διαχρονικά συνδέθηκαν με την άποψή του για την electronica: έντονη αίσθηση της μελωδίας, βασικές γνώσεις κατασκευής ενός αξιομνημόνευτου beat, αλλά και η απαιτούμενη ιδιαιτερότητα, η οποία αποτρέπει την κατηγοριοποίηση του άλμπουμ ως «ενός ακόμα» IDM έργου. Δεν είναι άλλωστε τυχαία η φήμη που ακολουθεί τον Ουαλό καλλιτέχνη. Μπορεί έτσι να μη μας κολλάει στο τοίχο το Caustic Window, όπως πιθανόν να είχε κάνει το 1994, όμως –διάολε!– όχι μόνο αξίζει, αλλά απαιτεί τις ακροάσεις του δύο ολόκληρες δεκαετίες μετά. +1 λιθαράκι λοιπόν στον μύθο του Aphex Twin, ο οποίος μπορεί να μη μας χαρίζει καινούργια του τραγούδια, μα συνεχίζει ακόμα να μας απασχολεί με τα περασμένα του μουσικά τέκνα.
{youtube}g8S-GdtXvzY{/youtube}
