Επίτηδες δεν βιάστηκα να γράψω τη συγκεκριμένη κριτική. Την είχα πάθει βλέπετε με το προηγούμενο άλμπουμ του Kanye West, το My Dark Beautiful Twisted Fantasy, το οποίο αδίκησα κατά μία μονάδα στην τότε αξιολόγησή μου, στις αρχές του 2011. –κι ακόμα μου το κοπανάει ο Άγγελος Γεωργιόπουλος... Αποφάσισα λοιπόν να αφήσω τον νέο του δίσκο να γίνει κτήμα μου, να την ψάξω λίγο περισσότερο τη δουλειά, να κατασταλάξω αν το Yeezus είναι τερατούργημα, όπως υποστηρίζουν οι πιο παραδοσιακοί μουσικόφιλοι (και δη οι οπαδοί του 1990s χιπ χοπ) ή το αριστούργημα που μας περιγράφουν οι περισσότεροι διεθνείς μουσικοί ιστότοποι.
Η συμμετοχή πολλών electronica παραγωγών προετοίμαζε για τη μουσική αναχώρηση του Kanye West προς τέτοια μονοπάτια, όμως το Yeezus δείχνει τελικά να τραβάει τη δική του ρότα. Ο ήχος συγκροτημάτων που προσεγγίζουν το χιπ χοπ με μια industrial αισθητική –όπως οι Death Grips, οι Clipping και οι Dälek– αναδεικνύεται ως κύρια επιρροή, επικουρούμενη από μερικές διαφορετικές αναφορές: π.χ. το "Beautiful People" του Marilyn Manson στο "Black Skinheads" ή ο trap ήχος και η σύγχρονη σκηνή του Σικάγο, με δύο μάλιστα από τους γνωστότερους εκπροσώπους της –τον Chief Keef και τον King Louie– να δίνουν το παρών. Εδώ βρίσκεται επίσης και το δίδυμο Hudson Mohawke & Lunice (ηχογραφούν κοινά υπό το όνομα TNGT) και όχι μόνο κατ’ όνομα: τα πνευστά που μπαίνουν με τσαγανό στο "Blood On The Leaves" είναι απευθείας δανεισμένα από το δικό τους “R U Ready”, ενώ και γενικότερα ο ήχος τους κάνει αισθητή την παρουσία του στο σύνολο του δίσκου.
Το Yeezus ξεκινά με το “On Sight” και τις acid αναμνήσεις των Daft Punk (συμμετέχουν παραγωγικά σε 4 τραγούδια), οι οποίες μπλέκονται με τα επιθετικά raps του Kanye δημιουργώντας μια εκρηκτική έναρξη, έστω κι αν το τραγούδι δεν κλιμακώνεται ποτέ όσο θα περίμενε ο πιο απαιτητικός μουσικόφιλος. Στη συνέχεια, τα στρατιωτικά τύμπανα και ο πομπώδης χαρακτήρας του "Black Skinhead" δίνουν στο άλμπουμ την πρώτη του ξεχωριστή στιγμή, αλλά στο “I Am A God”, ενώ τα woofers ανά την υφήλιο πάλλονται και τα επιβλητικά πλήκτρα στο παρασκήνιο δίνουν μια αίσθηση των επερχόμενων μουσικών εξελίξεων, ο Kanye μένει μετεξεταστέος στο θέμα των στίχων. Τόση αυτοαναφορικότητα καταντάει βαρετή: αυτός είναι ο καλύτερος, αυτός έχει ό,τι πιο ακριβό, αυτός είναι ο θεός, αυτός έφερε στο προσκήνιο την ανδρική μόδα...
Έστω κι αν στο αμέσως επόμενο τραγούδι κάνει από μόνος του κωλοτούμπα ολκής, αναφερόμενος στους σύγχρονους Αφροαμερικάνους ως “New Slaves”, ελεγχόμενους από την καταναλωτική τους μανία. Ο ίδιος άνθρωπος, σημειωτέον, ο οποίος λίγο μετά τραγουδάει για τη Louis Vuitton και τα κλειδιά της Maybach που του ανήκει... Στο ίδιο μάλιστα τραγούδι τον ακούμε να ραπάρει το «Fuck you and your corporation, y'all niggas can't control me», την ίδια στιγμή που βρίσκεται στο roster της Def Jam και δεσμεύεται με συμβόλαιο σε μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρίες της Αμερικής. Εντούτοις, από μουσικής πλευράς, οι Νέοι Σκλάβοι είναι από τα δυνατότερα χαρτιά του νέου του δίσκου.
Στα “Hold My Liquor”, “I’m In It” και “Send It Up” δεν πετυχαίνει πάντως και τίποτα το τρομερό ηχητικά –αν τα είχαν κυκλοφορήσει λιγότερο γνωστοί καλλιτέχνες δεν θα κάνανε κάποιον ιδιαίτερο ντόρο. Αυτό όμως που θα έλαμπε ασχέτως ονόματος στο εξώφυλλο είναι το “Blood On The Leaves”, όπου μπλέκονται ιδανικά ο autotune χαρακτήρας του 808s & Heartbreak με το υπέροχα σαμπλαρισμένο “Strange Fruit” της Billie Holiday και με τον trap ήχο των TNGT. Στη συνέχεια, το “Guilt Trip” δίνει έμφαση στη μελωδικότητα ρίχνοντας τους τόνους, με τη χρησιμοποίηση του ρεφρέν από το ιστορικό “Chief Rocka” των Lords Of The Underground να αποδεικνύεται σε έξυπνη πινελιά, μέσω της οποίας ο Kanye West κλείνει το μάτι στους παλιότερους ακροατές, όσους δυσκολεύονται να ακολουθήσουν τις σύγχρονες μεταλλάξεις του. Κάτι ανάλογο επιχειρεί και το “Bound 2”, μια ευθεία αναφορά στα δύο πρώτα άλμπουμ του, με τα soul samples και την πιο δουλεμένη στιχουργική να δείχνουν ότι ακόμα κατέχει τη συγκεκριμένη τέχνη. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως είναι και το μοναδικό track του Yeezus που συμπαθούν οι –μαινόμενοι, κατά τα άλλα– χιπ χοπ πιουρίστες.
Εν τέλει λοιπόν τι μένει σαν γενικότερη γεύση από το τελευταίο πόνημα του Kanye West; Είναι απογοήτευση ή ένα απόλυτο αριστούργημα; Τίποτα από τα δύο. Πρόκειται για δίσκο που κουβαλάει μαζί του πολλές φιλοδοξίες, εκ μέρους ενός σύγχρονου ποπ ειδώλου διακατεχόμενου από όλη την υπεροψία που μπορεί να συνοδεύει έναν τέτοιον τίτλο. Ο Kanye West είναι οπωσδήποτε άνθρωπος ικανός να βγάζει φράσεις προορισμένες να γίνουν σλόγκαν, έστω κι αν αυτές υπολείπονται σε στιχουργική αξία: τσεκάρετε τα «We get this bitch shaking like Parkinsons» ("On Sight"), «You see there's leaders and there's followers/But I'd rather be a dick than a swallower» ("New Slaves") ή «Put my fist in her like a civil rights sign» ("I'm In It"). Οι δε οπαδοί του βρίσκουν απίθανες αιτιολογήσεις για να τον δικαιολογήσουν, ακόμα και όταν προφανέστατα μπερδεύει τους Σπαρτιάτες με τους Ρωμαίους στο "Black Skinhead", γράφοντας το τσιτάτο «I keep it 300, like the Romans».
Ο Rick Rubin δήλωσε πως ο Kanye είχε πάει στο στούντιό του τρεις εβδομάδες πριν την κυκλοφορία του δίσκου, με τρεις ώρες ημιτελούς υλικού, το οποίο προφανώς ήθελε πολύ δουλειά ακόμα. Το ότι ο Yeezy κατάφερε να το κάνει δίσκο μέσα σε 20 ημέρες αποτελεί πειστήριο για την αφοσίωση μα και την ικανότητά του. Την ίδια όμως στιγμή το αποτέλεσμα πάσχει εξ αιτίας αυτής της τόσο σύντομης διαδικασίας, όντας άνισο, μη δουλεμένο αρκετά, και με μια αίσθηση του βεβιασμένου. Την αίσθηση δηλαδή μιας ισχυρής πρώτης ύλης στην οποία δεν δόθηκε αρκετός χρόνος ώστε να ωριμάσει σε κάτι πιο ξεχωριστό. Έστω κι έτσι, πάντως, το Yeezus διαθέτει ορισμένες πολύ δυνατές στιγμές και επιδεικνύει μια τολμηρή οπτική για τη μαύρη μουσική του 21ου αιώνα. Κρίμα που οι στίχοι δεν την ακολουθούν στο μεγαλύτερο κομμάτι του...
{youtube}YLx11xq6X7Q{/youtube}
