[Kυκλοφόρησε πλέον στην Ελλάδα από τη Hitch-Hyke. Κριτική έχει δημοσιευτεί ξανά μέσα στο 2006]
Παρά τις διθυραμβικές κριτικές που γράφτηκαν από τον ροκ μουσικό Tύπο γι' αυτό το δεύτερο άλπουμ της J. Newsom, η αλήθεια είναι πως τούτο έχει πολύ μικρή σχέση με τη σύγχρονη rock/indie/πείτε την-όπως-θέλετε μουσική, ακόμη-ακόμη και με αυτήν την επονομαζόμενη νέο-φόλκ σκηνή, η οποία, με αφορμή το πρώτο της άλπουμ (“The Milk-Eyed Mender”), έσπευσε να την εγκολπωθεί.
Τα πάντα σε σχέση με την τραγουδοποιό αυτή (η τονικότητα της φωνής της και ο τρόπος της ερμηνείας της, ο ήχος της άρπας που παίζει, η αλληγορία του ποιητικού λόγου της, οι ενορχηστρώσεις των εγχόρδων) παραπέμπουν ευθέως σε καιρούς περασμένους και σε καλλιτέχνιδες όπως η Judee Sill και η Karen Dalton, οι οποίες συνδύαζαν το αρχαικό με το ρομαντικό στοιχείο, την ενδοσκόπηση με τη έμμεση εξομολόγηση, τη μουσική λιτότητα με τη βιωματική ένταση της έκφρασης, το τραγικό με το ερωτικό, το γήινο με το πνευματικό. Το ίδιο παραπέμπουν και στη Μπαρόκ-ποπ του πρώτου άλπουμ του ενορχηστρωτή / συνθέτη Van Dyke Parks ( “Song Cycle”), ο οποίος και προσκαλείται εδώ για να χειριστεί τις συνοδευτικές ενορχηστρώσεις των εγχόρδων και πνευστών.
Αυτός, μαζί με τους περιώνυμους ηχο-γλύπτες Steve Albini και Jim O’Rourke (στην ηχογράφηση της φωνής και της άρπας ο πρώτος, στη μίξη ο δεύτερος) συντελούν στη δημιουργία ενός εξαίρετου καμβά, πάνω στον οποίο η Newsom κεντάει με τον απόκοσμο καο ονειρικό ήχο της άρπας της, με τη φωνή της (κάπου μεταξύ Bjork, Kate Bush και Dagmar Krause) και τους στίχους της (ένα λόγο-ποταμό, περισσότερο ποιητικές εκφράσεις παρά στίχοι για τραγούδια).
Ας ξεκαθαρίσουμε, λοιπόν, τι πρόκειται να ακούσει ο υποψήφιος ακροατής: πέντε συνθέσεις – τραγούδια δεν τα λες – που διαρκούν το συντομότερο επτά λεπτά και το εκτενέστερο 17!! Για πενήντα λεπτά της ώρας ακούς μια ιδιόμορφη φωνή, την οποία συνοδεύουν ο ήχος της άρπας (που και που καμιά κιθάρα ή κάποιο μπάντζο) και η ορχήστρα. Τώρα, εάν αυτό που άκουσες θέλεις να το ονοματοδοτήσεις, μπορείς να το πείς και Classical / Pastoral / Baroque – Pop.
Μια τέτοια προσέγγιση, όπως η παραπάνω, δεν είναι παρά σχηματική, επιφανειακή και αδιέξοδα περιγραφική. Το Ys είναι από εκείνα τα μουσικά έργα, των οποίων η δύναμη και η ομορφιά, η αισθητική τους αξία, είναι εσωτερική πρώτιστα και δευτερευόντως έντεχνη.Που σημαίνει, έτσι θαρρώ, πως το Ys είναι στην πραγματικότητα ένα έργο που θα αρέσει λιγότερο απ’ ότι σε έκαναν να πιστεύσεις.
