Τα δεινά για το καλιφορνέζικο κουαρτέτο που αποτελεί και μία εκ των κορωνίδων της μεταλλικής μουσικής και της εξέλιξής της, δεν ήταν και λίγα τα τελευταία χρόνια. Πρώτα με τις αντιδράσεις του κοινού για την κάnπως άγαρμπη στάση τους εναντίον της παράνομης διακίνησης μουσικής μέσω internet (λες και η εκτός δεν ήταν τότε και εξακολουθεί να είναι πολύ πιο μαζική και μάλιστα αποφέρουσα κέρδη σε παρα-οικονομικούς παράγοντες, εν αντιθέσει με τα προγράμματα ανταλλαγής αρχείων, από τα οποία και να κέρδιζε μπορούσε η μουσική βιομηχανία), έπειτα με την αποχώρηση του μπασίστα Jason Newsted στις αρχές του 2001, για "ιδιωτικούς και προσωπικούς λόγους", και τέλος με τη μάχη του Hetfield ενάντια στον αλκοολισμό, αλλά και άλλες "κακιές συνήθειες", σε ειδικό ίδρυμα. Φαντάζει λοιπόν φυσιολογική, υπό τις προαναφερθείσες συνθήκες, η καθυστέρηση αυτή, μιας και ένα άλμπουμ από τους Metallica δεν είναι μια τυπική υπόθεση: Ξεκινώντας από τους ίδιους που κάθε φορά διαμορφώνουν και ακολουθούν μία συγκεκριμένη ηχητική στρατηγική, λιγότερο ή περισσότερο ελαφρά εξέλιξη της προηγούμενες, αλλά πάντως πάντα ικανή να προκαλέσει και να διχάσει. Και το St. Anger δεν θα μπορούσε να αποτελέσει την εξαίρεση.
Και αυτή τη φορά, και παρά τις "προγραμματικές δηλώσεις" για δύναμη που μας "γυρίζει στα παλιά" κτλ., οι προθέσεις είναι λίγο δύσκολο να ξεκαθαριστούν, καθώς από τη μία διακρίνεις μία νοσταλγία για τη δύναμη του παρελθόντος, από την άλλη μία - απολύτως κατ'εμέ δικαιολογημένη - αποστροφή μιας επανάληψης ενός Ride the Lightening. Κι έτσι ο νέος τους δίσκος φτάνει κάπου στη μέση, να διχάζει τους πάντες και σίγουρα να προσελκύει ένα πιο νεανικό κοινό από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Ο νέος δίσκος των Metallica ξεκινά με αρχαίες speed-metal μηχανές που ξαναλαδώθηκαν μετά από 20 χρόνια και περνώντας από το ομώνυμο - μάλλον συρραφή διαφορετικών ιδεών με τις ρυθμικές εναλλαγές του - μας αποκαλύπτει τον ιδιαίτερο κόσμο του: Από τη μία τα φωνητικά του Hetfield έχουν μία πιο nu-metal χροιά, από ό,τι μας έχει δείξει μέχρι τώρα, από την άλλη είναι ξεκάθαρη η λατρεία για rock'n'roll στα όρια του hardcore ήχο.
Stop-start στακάτο εκρήξεις κυριαρχούν, υπάρχει απουσία συμβατικών μελωδιών και sing-along ρεφρέν. Αντιθέτως τα γκάζια είναι ψηλά - και ίσως κάπου εκεί τους διαφεύγει και η ανάγκη να προσέξουν το υλικό τους -, οι ίδιοι μοιάζουν με ηφαίστειο που εκρήγνυται, όλο το άλμπουμ είναι γρήγορο σε ρυθμούς και ακούγεται καλύτερα όσο το volume είναι μεγαλύτερο και οι στίχοι (αναφερόμενοι στους προσωπικούς δαίμονες) είναι τις περισσότερες φορές κάτι περισσότερο από συρραφή λέξεων και νοημάτων που υποβοηθούν το πορωτικό συναίσθημα.
Όπως αντιλαμβάνεστε, λείπουν τα ιδιαίτερα, δεύτερα φωνητικά από τον αποχωρήσαντα Jason Newsted, παρατηρήσαμε όμως ότι λείπουν και τα κιθαριστικά σόλο του Kirk Hammet. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι παρά την απουσία των περιττών και τη rock'n'roll φύση των κομματιών, τα tracks κρατούν πολύ σε διάρκεια, με αποτέλεσμα ένα εξουθενωτικό 75λεπτο που χωρίζεται σε 11 μόνο τραγούδια. Όλο το St.Anger είναι αρκούντως επιθετικό, ίσως το πιο heavy και σφικτοδεμένο άλμπουμ τους την τελευταία δεκαετία, μόνο που από κάποιο σημείο και μετά νιώθεις ότι τους πνίγει αυτή η μονομανία για κάτι μεγάλο. Άγχος που π.χ. δεν το είχαν ποτέ οι System of a Down όταν γράφουν κομμάτια παρόμοια με κάποια του άλμπουμ που εξετάζουμε, γι' αυτό και είναι περισσότερο δημιουργικοί και άμεσοι σ' αυτά που εκπέμπουν.
Το αν είναι καλό ή κακό που σε κάποια κομμάτια ενστερνίζονται ένα κομμάτι της αμερικανικής nu-metal μανίας είναι μεγάλη υπόθεση, και δεν θα μας πείραζε διόλου αν το έκαναν ως SOAD και όχι ως ...Slipknot. Έτσι κι αλλιώς υπάρχουν στοιχεία που δεν τους ξεκόβουν από το παρελθόν τους ή που υποδηλώνουν τον αμέριστο σεβασμό τους για το αγνό rock'n'roll.
Επιπρόσθετα, η παραγωγή του Bob Rock μοιάζει λίγο χαμένη ανάμεσα σ' εκείνο που ενδεχομένως θα ήθελε να επιτύχει με ή χωρίς τη βοήθεια του Pro Tools, κι αυτό που τελικά της βγήκε. Αυτή η εναλλακτική χροιά των drums, με τον ήχο των κονσερβόκουτων, που βρίσκουμε σε στυλάτες indie pop παραγωγές (και όχι μόνο) μοιάζει ώρες ώρες ξεκρέμαστη, αφού δεν ακολουθείται από κάποια άλλη συνοδευτική, πειραματική προσθήκη. Ίσως λοιπόν το όλο εγχείρημα να έπρεπε να περιοριστεί σε ένα μικρό μέρος του άλμπουμ, με καλύτερη υποστήριξη, ώστε να μη μοιάζει ως ξεκρέμαστη στο τραχύ σύνολο. Και πέρα από το γεγονός ότι στο συγκεκριμένο δίσκο η ποιότητα των κομματιών δεν διατηρείται στο ίδιο επίπεδο, φαίνεται ότι και η παραγωγή βάζει το λιθαράκι της ώστε να μένουμε με το αίσθημα του ανικανοποίητου.
Όπως και να 'χει πάντως, δεν πρόκειται για ένα απλό άλμπουμ, στη δημιουργία και την κρίση του (είναι από τις κλασικές περιπτώσεις "love it or hate it"), μόνο που ο υποφαινόμενος εξακολουθεί να πιστεύει ότι ακόμη και στην πρώτη - πολύ πιθανή - περίπτωση, το σύνολο του υλικού δεν αρκεί για να στηρίξει τη δουλειά ποιοτικά (γιατί εμπορικά έχουν τόσους οπαδούς που δεν έχουν να φοβηθούν τίποτα).
Να σημειώσουμε ότι η limited έκδοση του CD συνοδεύεται από ένα δωρεάν DVD της μπάντας να ηχογραφεί τα κομμάτια του St. Anger. Μάλιστα παρουσιάζονται με τη σειρά του άλμπουμ, όσο η μπάντα (με τον Rudy Trujillo πλέον στο μπάσο, ex-Suicidal Tendencies) φαίνεται σε διάφορες παλιότερες στιγμές της, αλλά και στην τελευταία περιοδεία της. Το DVD είναι πραγματικά απολαυστικό και ίσως πιο ενδιαφέρον και του άλμπουμ, τόσο οπτικά, όσο και ηχητικά, παρά τις μικρές αποκλίσεις στη δομή των κομματιών.
