Από την πρώτη νότα του, το Europe, Your Rope των Fos αποτελεί μία ευχάριστη έκπληξη. Γιατί πραγματικά δεν θα πιστεύετε στ’ αυτιά σας όταν θα αρχίσετε να ακούτε το “Αργοσβήνεις Μόνη” του Βασίλη Τσιτσάνη σε μια tango (!) εκδοχή με αγγλικούς στίχους (!) και τίτλο “Old Friend, New Car”! Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι σας κίνησα την περιέργεια και σας άνοιξα την όρεξη, πριν όμως συνεχίσω να περιγράφω τα όσα περίεργα αλλά γοητευτικά συμβαίνουν σε αυτό το άλμπουμ, ας προχωρήσω με τις συστάσεις: στιχουργός, παραγωγός, ιδρυτής, ιθύνων νους των Further Off Sight ή αλλιώς FOS, της ιδιόμορφης αυτής jazz κολεκτίβας, είναι ο Τάσος Σαμαρτζής. Μαζί του ο Γιώργος Παπαδογιάννης –κιθάρα/σύνθεση/ενορχήστρωση– ο Βαγγέλης Λούλης –τραγούδι/στίχος– η Έφη Σαράντη –κιθάρα– η Στέλλα Μακρή – τραγούδι– ο Σωκράτης Γιάνναρης –ντραμς/κρουστά– και ο Jeki Sulkuqi –βιολί. Όλοι οι παραπάνω διαθέτουν μεγάλη έμπνευση, δημιουργικότητα, ταλέντο, δεξιοτεχνία, αλλά και πολύ τρέλα για να τολμήσουν κάτι τέτοιο. Nα διασκευάσουν δηλαδή γνωστά παλιά λαϊκά, ρεμπέτικα και παραδοσιακά τραγούδια, σε jazz, swing, tango και rock ’n’ roll εκτελέσεις, και μάλιστα με αγγλικό στίχο. Ενδιαφέρουσα κίνηση ο αγγλικός στίχος, καθώς έτσι όχι μόνο τα τραγούδια αποκτούν μια δεύτερη προσωπικότητα αυτόφωτη και ολοκληρωμένη, αλλά αποδεικνύεται και ότι δεν χρησιμοποιήθηκαν για μια εύκολη και αγοραία κίνηση εντυπωσιασμού, μα μελετήθηκαν σε βάθος με μεράκι, ειλικρίνεια και γνώση πριν διασκευαστούν. Το αποτέλεσμα είναι σε κάθε περίπτωση όχι μόνο ενδιαφέρον, αλλά ξεχωριστό και ευφάνταστο. Ανάμεσα στις διασκευές θα βρείτε, εκτός από το “Αργοσβήνεις Μόνη”, τη “Σεράχ” του Τσιτσάνη, το “Στα Σκαλοπάτια Σου” του Γιώργου Ζαμπέτα, το “Μοιάζεις Σαν Θάλασσα” του Μανώλη Χιώτη, με τους νέους τίτλους “Next Revolution”, “The Dawn Of Times” και “From Lands Of Silence” αντίστοιχα, σαν πιο «αναμενόμενα». Ενώ το παραδοσιακό “Μανταλιώ”, το νησιώτικο του Γιώργου Κονιτόπουλου “Ωραία Που ’Ναι Την Αυγή” και το “Πέντε Μάγκες Του Περαία” του Γιοβάν Τσαούς, αποτελούν μία πολύ καλή ευκαιρία για πολλούς να θυμηθούν και για ακόμα περισσότερους να μάθουν τρεις ξεχωριστές στιγμές από το μουσικό μας παρελθόν –αφού φυσικά απολαύσουν τη νέα ιδιαίτερη μορφή τους, που ακούει αντίστοιχα στα ονόματα “Oh Magdalene”, “As The City Awakens” και “Johnny Brown”. Εξάλλου, πρόκειται για πολύ σημαντικές συνθέσεις με ιδιαίτερη μελωδικότητα, γι’ αυτό και το καινούργιο κοστούμι τους πάει άψογα. Εκείνο που δεν ξέρω τελικά πόσο ταιριάζει είναι οι αγγλικοί στίχοι. Όχι φυσικά για την επιλογή της γλώσσας, μα για το περιεχόμενό τους. Οι FOS έχουν επιλέξει να δώσουν μία έντονη κοινωνικοπολιτική –με ευρεία έννοια– χροιά στα λόγια τους, η οποία μοιάζει παράταιρη με το αρχικό ύφος των τραγουδιών. Κινδυνεύοντας να κατηγορηθώ ως συντηρητικός, και ομολογώντας ότι καταθέτω έναν προβληματισμό στον οποίον, παρ’ όλες τις πολλαπλές ακροάσεις, δεν κατάφερα να καταλήξω απόλυτα, δεν μπορώ να αρνηθώ ότι η στιχουργική τακτική που επιλέχθηκε φαντάζει παράταιρη και ξενίζει εν μέρει. Αντίθετα, το φινάλε με την οχτάλεπτη, α-λα-Leonard Cohen και Nick Cave, επική σύνθεση “Europe, Your Rope” και τη συμμετοχή και συνεισφορά της Κικής Δημουλά στο ρεφρέν, περιγράφει εύστοχα την επιθυμία βίωσης ενός κοινού πολιτισμού. Πολιτισμού που αναμφίβολα υπάρχει, όπως και οι επιφυλάξεις για τον άμεσο κίνδυνο ενός μέλλοντος το οποίο θα καθορίζεται μόνο από τα οικονομικά συμφέροντα. Χαρακτηριστική η επίκαιρη όσο ποτέ φράση «where numbers are desolate, our happiness may be starting…and these fools think that it’ s a crisis of capitalism…it’ s not a battle between right and left, it’ s about life!». Και αν το ομώνυμο κομμάτι, εκτός από στιχουργικά, είναι και συνθετικά δυνατό, οι υπόλοιπες τρεις πρωτότυπες συνθέσεις προκαλούν έναν ακόμα μικρό προβληματισμό. Σε σύγκριση δηλαδή με τις διασκευές ακούγονται αρκετά πιο αδύναμες. Jazz συνθέσεις, όμορφες και άψογα παιγμένες, αλλά διεκπεραιωτικές και χωρίς κάποιο στοιχείο έκπληξης. Μια αναπόφευκτη επόμενη σκέψη είναι το κατά πόσο θα μπορούσε να σταθεί μια δουλειά με εξ’ ολοκλήρου καινούργιες συνθέσεις των FOS. Βέβαια αυτό είναι απλά ένα μελλοντικό ενδεχόμενο. Και επειδή εδώ δεν ήμαστε για να προβλέπουμε το μέλλον, μα για να κρίνουμε το παρόν, το Europe, Your Rope των FOS, διαπερνώντας εποχές, σύνορα και είδη της μουσικής, αποτελεί μία ιδιαίτερη και αξιόλογη κατάθεση.
