Στο άκουσμα της είδησης περί κυκλοφορίας ενός καινούργιου δίσκου του Jeff Buckley, δεν μπορείς παρά να αντιδράσεις με μία ελαφριά δυσπιστία σχετικά με την αξία του περιεχομένου του. Για το You And I, συγκεκριμένα, το νέο έφτασε στ’ αυτιά (μάτια μου καλύτερα) από τον λογαριασμό του Kevin Westenberg στο Facebook –τον φωτογράφο με άλλα λόγια που έχει δώσει τις εικονικές του λήψεις για να κοσμήσουν το εξώφυλλο του δίσκου. Σε σέπια χρωματισμούς, αντανακλούν περίφημα την αισθητική του Buckley μα και την αίσθηση που αποκομίζεις ακούγοντας αυτά τα τραγούδια του: αποπνέουν μια ζεστασιά όμοια θα 'λεγες με τις σοκολατί αποχρώσεις τους, ταυτόχρονα δε έχουν και μία ένταση αντίστοιχη εκείνης που διαπερνά τη μουσική, την ερμηνεία και τους τονισμούς της φωνής του.
Τι μένει όμως καινούργιο ν’ ακούσουμε από τον καλλιτέχνη που, δυστυχώς για όλους, πρόλαβε να ηχογραφήσει ουσιαστικά ένα άλμπουμ, αλλά βλέπει από εκεί ψηλά όπου βρίσκεται ένα νέο προϊόν με το όνομά του κάθε χρόνο περίπου στα δισκοπωλεία (όπως συμβαίνει τόσες και τόσες φορές, εδώ που τα λέμε…);
Η μητέρα του Mary Guibert έχει φροντίσει να αρμέξει την ηχητική του κληρονομιά όσο λίγοι, έχοντας σκοπό (υποτίθεται, κατά τις δικές της πάντα δηλώσεις) να τη διαφυλάξει για τις επόμενες γενιές. Μας προετοιμάζει δε στο σημείωμα του εξωφύλλου ότι υπάρχουν ακόμη πολλές ηχογραφήσεις στα αρχεία της Columbia, αφού ο Jeff τα κατέγραφε όλα: από τις πρόβες και τις συναυλίες του, μέχρι κάθε συνθετικό σκίτσο που σκάρωνε ψάχνοντας να γράψει το επόμενο Μεγάλο Τραγούδι. Εκεί πάντως που είναι ασφαλές να πούμε ότι κάθε συνετός ακροατής μένει απόλυτα καλυμμένος έχοντας στην κατοχή του το ένα και μοναδικό Grace –το μόνο επίσημο στούντιο άλμπουμ, ντοκουμέντο επίσης ενός μουσικού που ήταν φανερό ότι έσχιζε τα σωθικά του επάνω στις παρτιτούρες και μπροστά στο μικρόφωνο για να καταγράψει με ειλικρίνεια και πάθος τον ψυχ(ολογ)ικό του χάρτη, κρεμώντας τον ύστερα σε δημόσια θέα προς μελέτη κι αφομοίωση– έρχεται πάντοτε κάτι παραπάνω, κάτι που να δίνει νόημα στη λέξη «ιδιαίτερο», καθιστώντας κυκλοφορίες σαν το You And I σχεδόν απαραίτητες.
Δεν έχω κατασταλάξει πάντως στο αν αυτό το έσχατο άλμπουμ θα μπορούσε να λάβει έναν τέτοιον χαρακτηρισμό. Το πιθανότερο είναι πως όχι, πως αν λείψει από τη δισκοθήκη κάποιου δεν είναι και μεγάλο το κακό. Όμως η ακρόασή του κρύβει μερικές πολύ ξεχωριστές στιγμές, όπως βέβαια και κάποιες άλλες, που χαρακτηρίζονται από αμηχανία και έλλειψη αυτοπεποίθησης. Στο κάτω-κάτω, δεν πρόκειται παρά για τα πρώτα demos που ο Buckley ηχογράφησε για λογαριασμό της Columbia, στα οποία πασχίζει να βρει τον βηματισμό του. Κάτι που ασφαλώς δεν άργησε να κάνει, μιας που το ταλέντο του ήταν αδιαμφισβήτητο κι έλαμψε εκτυφλωτικά και σε διάρκεια χρόνου, από όταν αποτυπώθηκαν αυτές οι ηχογραφήσεις πίσω στα 1993 μέχρι και σήμερα, που συμπληρώνονται 19 ολόκληρα χρόνια από τον χαμό του.
Ας δούμε όμως από τι ακριβώς απαρτίζεται το You And I. Από διασκευές κατά βάση, είναι η απάντηση, όπως κι από δύο δικές του συνθέσεις, εκ των οποίων τη μία δεν θα την ονομάτιζες καν έτσι… Και δεν αναφερόμαστε στο "Grace", που έδωσε το όνομά του στο άλμπουμ του (το κανονικό) κι αποτελεί ένα από τα πιο θεία δώρα που πρόλαβε να μας προσφέρει στον κόσμο ετούτο: εδώ το ακούμε σε μία λιτή εκτέλεση, μονάχα με την κιθάρα και τη φωνή του να ενσαρκώνουν το μουσικό του όραμα, με τον ίδιο δηλαδή τρόπο όπως και οτιδήποτε άλλο ακούμε εδώ. Εννοούμε το "Dream Of You And I", στο οποίο ο Buckley αφηγείται μια ιστορία επάνω σ’ ένα απλοϊκό ηχητικό φόντο –κάτι σαν την αφήγηση ενός ονείρου που μένει να πραγματοποιηθεί και να αποκτήσει μια περισσότερο ουσιαστική διατύπωση στο ανθολόγιό του (πιθανώς να επιτεύχθηκε ο στόχος στο επίσης μεταθανάτιο Sketches For My Sweetheart The Drunk, με τον οικονομικότερο τίτλο "You And I").
Από εκεί και πέρα, ο Buckley απλώνει τα δίχτυα του σ’ ένα ευρύ ρεπερτόριο για να αντλήσει υλικό που θα τον ανδρώσει στον κόσμο της μουσικής και στο (μελλοντικό) ακροατήριό του, ξεκινώντας από την αφετηρία όλων –τα blues– και φτάνοντας μέχρι (τα τότε) σύγχρονα ποπ τραγούδια: προφανώς αντιλήφθηκε κοινές εκφραστικές συνισταμένες κι αποφάσισε να βουτήξει μέσα τους για να βρει εκεί κάτι δικό του. Και δεν είναι λίγες οι φορές που τα καταφέρνει.
Πάρτε τα δύο κομμάτια των Smiths τα οποία μετασκευάζει, για παράδειγμα. Η ερμηνεία του Morrissey είναι σαφώς καθοριστική στα "The Boy With The Thorn In His Side" και "I Know It’s Over", μα η τραγικότητα του φαλτσέτο του Buckley οπωσδήποτε αναδεικνύει επιπλέον αρετές στο δεύτερο, ενώ υπηρετεί θαυμάσια τον ευφρόσυνο χαρακτήρα του πρώτου. Το αυτό συμβαίνει και στην εκτέλεσή του στο "Everyday People" του Sly Stone, όπου η funk διάθεση παραμένει στη θέση της, παρά την έλλειψη ρυθμικού φόντου από πλήρη μπάντα.
Ανάμεσα στα υπόλοιπα τραγούδια, βρίσκουμε έναν Bob Dylan ("Just Like A Woman"), κάποιους Led Zeppelin ("Night Flight"), τον Bukka White δι’ αντιπροσώπου ("Poor Boy Long Way From Home"), τον Louis Jordan και τους Tympani Five του ("Don’t Let The Sun Catch You Cryin’") καθώς και το "Calling You": όσοι έχετε δει την ταινία Bagdad Café του Percy Adlon, θα το θυμάστε το ίδιο έντονα με τα χρώματα που είχαν αποτυπωθεί στο σελιλόιντ, ακόμη κι αν το είχατε κάνει το 1987, όπως ο γράφοντας… Για την ιστορία, το τραγούδι ερμήνευε στην ταινία η Jevetta Steele.
Και κάπως έτσι, ολοκληρώνεται μία ακόμη διόλου απαραίτητη «νέα» κυκλοφορία του Jeff Buckley, που έρχεται θα 'λεγες ίσα-ίσα για να σου υπενθυμίσει ότι, για μια στιγμή, ο συγκεκριμένος καλλιτέχνης έκανε την καρδιά σου να σταματήσει και να αφουγκραστεί τη δική του, όπως μας δόθηκε με όλη της τη δύναμη, ατόφια στην εκφραστική της δεινότητα. Κι όσο κι αν τελικά στέκεσαι προβληματισμένος σχετικά με το κατά πόσο είναι θεμιτό να γίνεται τέτοιου είδους εκμετάλλευση του ονόματος κάθε θρυλικού μακαρίτη, το αποτέλεσμα που παίρνεις στα χέρια σου, το ηχητικό προϊόν το οποίο αποκομίζεις, σε κάνει να αψηφάς τους νόμους της βαρύτητας και να ξεφεύγεις σε άλλες αισθητικές σφαίρες. Όπως είχε μοναδικά την ικανότητα να κάνει ο Jeff Buckley, ο τιμημένος γιος του Tim…
{youtube}aN7AAIJbK9M{/youtube}
