Υπάρχουν ορισμένα ορόσημα στην πολιτισμική ιστορία και στη σημειολογία της αμερικάνικης μουσικής κουλτούρας, τα οποία είναι σκαλισμένα σε πέτρα. Τα τσιριχτά «Good God» του James Brown, ο ήχος της τρομπέτας του Miles Davis, η μοναξιά της ακουστικής κιθάρας του Hank Williams, τα δαιδαλώδη σόλο του Jimi Hendrix, τα μαύρα ρούχα του Johnny Cash, οι σπαστικές φιγούρες του Michael Jackson και, τέλος, τα βαρύτονα λεκτικά πυρά του Chuck D. (Bass! How Long Can You Go!)
Από τα μέσα τις δεκαετίας του 1980 και από τα σπλάχνα της Def Jam, οι Public Enemy γεφύρωσαν τα beats των Run D.M.C., την κοινωνική συνείδηση του Grandmaster Flash και τη ρηξικέλευθη αφροαμερικάνικη κοσμοθεωρία των Last Poets, δημιουργώντας το «επαναστατικό rap»· είδος που γεννήθηκε με το ντεμπούτο τους Yo! Bum Rush The Show (1987). Την τελευταία βέβαια 15αετία, η παρεμβατική τους δύναμη είναι λογικό να έχει υποχωρήσει. Όμως ο Chuck D –ο «πιο έντιμος συνειδητά καλλιτέχνης», σύμφωνα με τον Spike Lee– παραμένει ακούραστος πνευματικός πατέρας του αντιρατσιστικού αγώνα και πολυπράγμων ακτιβιστής, μέσα από διαλέξεις σε πανεπιστήμια, μέσα από συγγραφή, με ραδιοφωνικά talk show και με ποικίλα project.
Μετά λοιπόν από 28 χρόνια σταθερής δισκογραφίας, οι πατέρες του προοδευτικού hip hop επιχειρούν μια αντισυμβατική κίνηση με το Man Plans God Laughs. Οι τελευταίες τους δουλειές, το Most Of My Heroes Still Don't Appear On No Stamp (2012) και το The Evil Empire Of Everything (επίσης 2012), ήταν εξαιρετικές, αλλά με ένα μικρό ελάττωμα: πρόδιδαν τα χρόνια του συγκροτήματος, κατατάσσοντάς τους στην κατηγορία «old school». Ο Chuck D δήλωσε όμως ότι για το νέο άλμπουμ άντλησε έμπνευση από το Yeezus του Kanye West, από το project των Run Τhe Jewels και από το To Pimp Α Butterfly του Kendrick Lamar. Και η ευφυέστατη αλλαγή πλεύσης απέδωσε καρπούς.
Στο Man Plans God Laughs οι Public Enemy ακούγονται κάθε άλλο παρά σαν αναπαλαιωμένη ρεπλίκα, ανανεώνοντας τον ασίγαστο παλμό τους από την οργανική του βάση. Η παραγωγή του έμπειρου Gary "G-Wiz" Rinaldo αναδεικνύει τις επαναστατικές στιχομυθίες και ντύνει με ένα άρτιο πανωφόρι τα πύρινα λογοπαίγνια, τα οποία φτύνει με μεθοδευμένη οργή στο μικρόφωνο ο αγέραστος Chuck (Am I a radical?, Am I a pacifist? Am I scared to fight? I ain't askin you, Am I grown? Do I stand up? Αm I owned?). Η καλύτερη δε στιγμή του άλμπουμ είναι νομίζω το "Honky Talk Rules", όπου διασκευάζουν το "Honky Tonk Women" των Rolling Stones.
Ο αφηνιασμένος DJ Lord, ο (περιορισμένος αυτή τη φορά) Flavor Flav, ο επαναπατρισμένος Professor Griff και η ομάδα S1W θέτουν έτσι μια τάξη στον ορυμαγδό ενός μουσικού είδους που ξεφτίζει κάθε χρόνο και περισσότερο, βουλιάζοντας στον σεξισμό, τη βία, την αμορφωσιά και τη γελοιότητα. Ο 55χρονος Chuck D «γεννήθηκε ώριμος» πίσω από το μικρόφωνο και εδώ ακυρώνει κάθε προβλεψιμότητα, αποφεύγοντας επιδέξια τα κλισέ διδακτισμού και τα τζάμπα συνθήματα. Μοιάζοντας σε κάτι με τον «μαύρο Noam Chomsky με μικρόφωνο», συγκριτικά τουλάχιστον με τις ορδές από εγωκεντρικούς ράπερ, όσους λυμαίνονται τα σημερινά charts με σημαία το σύνδρομο σολιψισμού και την έλλειψη ιδανικών, πέρα από την ιεροσύνη του χρήματος και την αλληλεγγύη στους hommies.
Αν και η διάρκειά του άλμπουμ δεν ξεπερνάει τα 30 λεπτά, πρόκειται για την πιο τίμια, επιθετική και συμπαγή δουλειά των Public Enemy από το Apocalypse 91... The Enemy Strikes Back. Δεν μπορώ βέβαια να φανταστώ τι απήχηση θα έχει το Man Plans God Laughs στο κοινό που ανακάλυψε το hip hop μετά τον Eminem, αλλά περιέχει διαυγή και αγωνιώδη κομμάτια όπως το "Lost In Space Music" ή το "Give Peace A Damn". Τα οποία κλείνουν το μάτι στο ένδοξο παρελθόν, ενώ παράλληλα μπορούν να είναι τόσο σημερινά και ορμητικά, ώστε να σε κάνουν να νιώσεις άβολα στην καρέκλα σου. Όπως πρέπει δηλαδή να ακούγεται κάθε ιδεολογικό μανιφέστο …in order to fight the powers that be.
{youtube}_ynXfdwsXMU{/youtube}
