Η πρώτη εντύπωση που μου σχηματίστηκε για τον νέο τραγουδοποιό Πάνο Μπούσαλη είναι αυτή ενός νωχελικού τροβαδούρου, ο οποίος παρατηρεί και γράφει μέσα από τη γυάλα του ατομικού του μικρόκοσμου. Το δισκογραφικό του ντεμπούτο είναι ένα σύνολο 16 τραγουδιών, που φαίνεται να σκιαγραφούν αργά μα σταθερά αυτόν τον μικρόκοσμο μέσα στον οποίο δημιουργεί.
Ρομαντικός και με ιδιαίτερες ευαισθησίες, ο Μπούσαλης έχει χτίσει το ξεχωριστό του εκφραστικό αλφάβητο και μοιάζει να έχει κατασταλάξει από πολύ νωρίς στην προσωπική του καλλιτεχνική αλήθεια. Μουσικά κινείται μέσα στα συμβατικά πλαίσια της έντεχνης παράδοσης, έτσι όπως τη γνωρίζουμε τις τρεις τελευταίες δεκαετίες. Διεκδικώντας να πει πράγματα μονοκοπανιάς, υπογράφει ρούμπες, νεο-παραδοσιακές μπαλάντες, λαϊκά κομμάτια, έντεχνα τραγούδια, στριμώχνοντας όλα αυτά τα είδη σε μία σειρά η οποία αναιρεί τη λογική δόμησης ενός κύκλου τραγουδιών. Δεν επιζητά οικονομία δυνάμεων ο Πάνος Μπούσαλης στο Γκέμμα, μα φτιάχνει ένα κολάζ που στριμώχνεται βιαίως στα 70 λεπτά του ψηφιακού δίσκου, καταλήγοντας να μην κεντρίζει το ενδιαφέρον του ακροατή.
Μέσα στο όλο συνονθύλευμα οι ερμηνείες του δεν βοηθούν. Ο Μπούσαλης διαθέτει μια συμβατική φωνή μικρής έκτασης κι έτσι δίνει μεγαλύτερο βάρος στη συναισθηματική ερμηνεία, κουράζει ωστόσο γρήγορα και αδρανοποιεί το υλικό που έχει στα χέρια του. Οι συμμετοχές της Σοφίας Παπάζογλου (“Να Ταξιδέψουν”) και του Αλκίνοου Ιωαννίδη (“Ράγες”) αποδεικνύουν ότι τα τραγούδια του μπορούσαν να μετατραπούν σε μικρές εκπλήξεις, αν τα είχε εμπιστευθεί σε έμπειρους και με δουλεμένο στίγμα τραγουδιστές. Ίσως για αυτό στα αυτιά μου οι ερμηνείες των guest να κάνουν την ουσιαστική διαφορά στο σύνολο.
Σε ό,τι τώρα αφορά την ενορχήστρωση, η πλουραλιστική διάθεση που προβάλουν οι ενορχηστρωτές βοηθά, όμως κι εδώ πολύ γρήγορα το αποτέλεσμα υποσκάπτεται από τη συντηρητική διαχείριση των μουσικών οργάνων. Ο Νίκος Γράψας –ο βασικός ενορχηστρωτής– κάνει βέβαια μια προσπάθεια να απεγκλωβιστεί από μανιέρες, χωρίς όμως θεαματικά αποτελέσματα, ενώ ο Νεοκλής Νεοφυτίδης στα τέσσερα τραγούδια που αναλαμβάνει –παρόλο που μοιάζει πιο στιβαρός και συγκροτημένος και λιγότερο πλουραλιστικός– αρνείται μια πιο φαντασιακή προσέγγιση του ήχου.
Ο Μπούσαλης είναι ένας κλασικός και ολοκληρωμένος έντεχνος τραγουδοποιός, με τα δεδομένα τα οποία γνωρίζουμε κι έχουμε αποδεχτεί όλα αυτά τα χρόνια. Αλλά είναι τόσο ενδοσκοπικός, ώστε αφήνει τεράστιο κενό ανάμεσα στο τρέχον και στην προσωπική του ματιά. Δεν καταφέρνει κατά τη γνώμη μου να ανταποκριθεί στους ρυθμούς μίας σύγχρονής πόλης, δίνοντας έτσι την εντύπωση ότι τον αφορά μόνο το προσωπικό του καλλιτεχνικό θέλω και καθόλου ό,τι τον περιβάλλει και, αναμφισβήτητα, τον επηρεάζει. Άλλη μία περίπτωση τραγουδοποιού δηλαδή που δεν αφουγκράζεται με προσοχή το σημερινό.
