Περί ζωντανής ηχογράφησης πρόκειται, αλλά όχι με τη μορφή που την έχουμε συνηθίσει – στην Ελλάδα τουλάχιστον και δη στον παραδοσιακό χώρο. 40 χρόνια πέρασαν από την κυκλοφορία του single 45 στροφών Ντελίνα από την Panivar, στα οποία ο Βασίλης Σκουλάς πέτυχε να γίνει σημείο αναφοράς για τον νεότερο μουσικό πολιτισμό της Κρήτης. Με την ευκαιρία λοιπόν της επετείου αυτής, μάζεψε φίλους και γνωστούς στο Studio Sierra ως κοινό για ό,τι στα αγγλοσαξονικά μουσικά δρώμενα λέγεται «live in studio», φώναξε τον Παντελή Θαλασσινό, τη Γιώτα Νέγκα, τον Μίλτο Πασχαλίδη και τον Γεράσιμο Ανδρεάτο να τον συντροφέψουν και θυμήθηκε μαζί τους 29 τραγούδια-σταθμούς στη μακρά του πορεία, τα οποία κατόπιν συγκρότησαν το διπλό τούτο άλμπουμ. Το Στο Ξέσπασμα Του Φεγγαριού επισκέπτεται ισοβαρώς τις δύο κύριες κατευθύνσεις όπου κινήθηκε στα χρόνια αυτά ο Βασίλης Σκουλάς. Στο πρώτο έτσι cd το κέντρο βάρους ρίχνεται στις πιο «έντεχνες» στιγμές του, αντικατοπτρίζοντας το άνοιγμα που έκανε προς τον ήχο αυτόν από τη δεκαετία του 1980 κι έπειτα, όταν και τραγούδησε δημιουργίες του Χρήστου Νικολόπουλου, του Μάριου Τόκα, του Παντελή Θαλασσινού, του Μιχάλη Νικολούδη – ακόμα και του Κώστα Λειβαδά. Στο δε δεύτερο, οι λύρες και τα λαούτα απελευθερώνονται, αποκτούν πιο σημαίνοντα ρόλο και καθοδηγούν τον ήχο προς πιο παραδοσιακά λημέρια. Η ανθολόγηση είναι γενικά προσεγμένη, ενώ το «live στο στούντιο» πείραμα απέδωσε πράγματι καρπούς, καθώς δημιουργείται μια αίσθηση μάζωξης φίλων ελκυστική, αποζημιώνοντας το αυτί για τη μεγάλη διάρκεια της κυκλοφορίας. Αλλά έχω και τις ενστάσεις μου. Νομίζω δηλαδή ότι το δεύτερο cd δεν είναι ισάξιο του πρώτου σε συγκινησιακή δύναμη, ενώ βρήκα ότι ο Σκουλάς θα στεκόταν άνετα, ίσως και καλύτερα, και δίχως τις προαναφερόμενες συμμετοχές – αν και πράγματι ο Θαλασσινός με τη Νέγκα προσθέσανε στο τελικό αποτέλεσμα (που κερδίζει και σε εμπορική δυναμική έτσι). Επεκτεινόμενος περισσότερο ως προς την πρώτη παρατήρηση, βρήκα πως με την εξαίρεση δυο-τριών στιγμών (“Ερωτόκριτος”, “Μαύρα Μου Μάτια”) το δεύτερο μέρος βασίστηκε σε τραγούδια φροντισμένα αλλά όχι σπουδαία, το δυναμικό κέντρο των οποίων εστιαζόταν στα παιξίματα των παραδοσιακών οργάνων και στις ενορχηστρώσεις του Πάρι Περυσινάκη, παρά στις αμιγώς συνθετικές και στιχουργικές τους ιδέες. Επιπλέον, ναι μεν η παραγωγή του Κώστα Φασουλά εξασφάλισε την πεντακάθαρη ακρόαση των παιξιμάτων και το «βάθος» του ήχου, οδήγησε όμως παράλληλα και σε ένα κάπως αποστειρωμένο αποτέλεσμα, που έδειξε εμμονή στο υπερβολικά γνώριμο και δοκιμασμένο. Προσέγγιση η οποία λειτούργησε καλύτερα στο πρώτο cd – παρότι κι εδώ εντοπίζονται διάσπαρτες αδύναμες στιγμές, σαν τα “Μικρό Μου” και “Αχ Πουλάκι Της Ερήμου”. Πάντως, όποιος μείνει σε τέτοιες παρατηρήσεις θα έχει τελικά μάλλον χάσει το δάσος για να παρατηρεί ένα δέντρο. Γιατί ο Βασίλης Σκουλάς δεν είναι ένας μικρού βεληνεκούς τραγουδιστής ο οποίος εξαρτάται από το ρεπερτόριό του, αλλά μια φωνή σπουδαία, με μεγάλες εκφραστικές ικανότητες ερμηνευτικά, από εκείνες που έχουν τη δύναμη να μεταμορφώσουν ακόμα και μέτριο ή αδιάφορο υλικό σε κάτι πιο λαμπρό. Εύκολα λοιπόν απογειώνει διαμαντάκια σαν π.χ. τα “Θα Σε Φιλέψω Στεναγμέ”, “Πικραμένος Αναχωρητής”, “Τ’ Άγρια Πουλιά” ή το “Στο Ξέσπασμα Του Φεγγαριού”, εξίσου εύκολα όμως αναβαθμίζει και λιγότερο ενδιαφέρουσες στιγμές. Πετυχαίνοντας, σε κάθε περίπτωση, να σηκώσει μονάχα με τη φωνή του το ειδικό βάρος μιας καριέρας με διττό χαρακτήρα, η οποία βάλθηκε να βάλει την κρητική παράδοση να συνομιλήσει ουσιαστικά με την «έντεχνη» δημιουργία – στον αστερισμό ίσως του Ξυλούρη, πολλά πάντως χρόνια πριν γίνουν της μοδός τα λεγόμενα «κρητοέντεχνα». Το Στο Ξέσπασμα Του Φεγγαριού αποτελεί έτσι, πάνω από κάθε τι άλλο, ένα ντοκουμέντο επιτυχίας της συγκεκριμένης φωνής στον παραπάνω στόχο, ενώ μπορεί συνάμα – για όσους αγνοούν τι εστί Σκουλάς – να λειτουργήσει ως ιδανική γνωριμία με μία από τις πιο συγκινητικές ανδρικές φωνές των τελευταίων χρόνων.
