Μέσα σε 3 μήνες, από τον Μάρτιο ως τον Ιούνιο, ο Jahseh Onfroy όδευσε από το νούμερο 1 της Αμερικής στον θάνατο, πέφτοντας νεκρός από σφαίρες ληστών κάπου στη Φλόριντα. Μόλις στα 20 του χρόνια, σχόλιο ειρωνικά κατάλληλο και για τα δύο ορόσημα. Και με έναν τρόπο που ήρθε να θυμίσει ότι πολλά μπορεί να άλλαξαν στο χιπ χοπ από την εποχή του Notorious B.I.G., άλλα τόσα όμως έμειναν ίδια, ως δείκτες μιας λαϊκής έκφρασης η οποία συνεχίζει –παρά την εμφανώς ποπ διάσταση που πλέον διαθέτει– να ζει και ενίοτε να πεθαίνει στους δρόμους των Η.Π.Α., κάπου δίπλα στο θρυλικό Αμερικάνικο Όνειρο.
Μέσα σε 3 επιπλέον μήνες, τα γρανάζια που έχτισαν μύθους γύρω από τον 2Pac και την Amy Winehouse κινήθηκαν ξανά, για λογαριασμό τώρα του νεανικού ακροατηρίου μίας ακόμα δεκαετίας, το οποίο σε χώρες σαν τη δική μας τείνει προς το αόρατο. Σε όσους δηλαδή διαφεντεύουν ραδιόφωνα, έντυπα και sites, ο XXXTentacion είναι οριακά γνωστός ως κάποιος ράπερ που δολοφονήθηκε, το όνομα του οποίου δύσκολα προφέρεις· «εκεί έξω», όμως, για ένα πλήθος αγοριών και κοριτσιών τσουβαλιασμένων στο 15/25 των στατιστικών –τα οποία συναντάς στους δρόμους χαμένα στα ακουστικά τους και στη WiFi πλευρά της ζωής– είναι αυτός που ενδεχομένως παίζει στο repeat, εκφράζοντας εκείνο το παλιό άγχος που συντροφεύει κάθε επικείμενη ένταξη σε έναν κόσμο ενήλικων απαιτήσεων.
Το Rolling Stone έσπευσε να μιλήσει για ένα «τεράστιο μουσικό αποτύπωμα». Όμως το άλμπουμ με το Ερωτηματικό δεν αντανακλά τίποτα τέτοιο: άλλο να μιλάμε για τον αντίκτυπο του XXXTentacion σε μερίδα των νέων και άλλο ο προσδιορισμός της διαχρονικότητάς του. Πόσο μάλλον αν προσθέσουμε ότι προέκυψε άβολος ήρωας για ρομαντικοποίηση, ειδικά για έναν κόσμο ο οποίος ξημερώνει ολοένα και πιο άγριος, παρά τις ασύρματες ταχύτητες που υποτίθεται μας φέρνουν πιο κοντά. Το δραματικό του τέλος δεν αναιρεί ότι πρόλαβε να γίνει ένας δυσάρεστος άνθρωπος, αφήνοντας πίσω ένα βιογραφικό βάναυσων κακοποιήσεων, σε ευθεία αντίθεση με όλα τα συναισθηματικά και ευαίσθητα των τραγουδιών του. Φυσικά και δεν ήταν ο πρώτος: δεν ξεχάσαμε δα τι κουμάσια υπήρξαν ο Richard Wagner, ο James Brown, ο Miles Davis, ο Johnny Cash, ο Στέλιος Καζαντζίδης.
Το ? μπλέκεται συνήθως σε διαξιφισμούς για το αν είναι ή δεν είναι χιπ χοπ. Πρόκειται για ψευδοδίλημμα: το είδος εξελίσσεται, ενώ ακόμα και ο Eminem, που κοροϊδεύει ηχηρά το όλο «mumble rap» στυλ, εξακολουθεί εντούτοις να το θεωρεί «rap». Είναι πάντως αλήθεια ότι συχνά στο ? ο XXXTentacion δεν ακούγεται ως ράπερ, αλλά σαν κάποιος από το 3ο emo κύμα που άφησε τους Jimmy Eat World για να ριμάρει ή σαν κάποιος που περισσότερο τον αφορούν οι λυγμόλαλοι indie folk τροβαδούροι, παρά η κληρονομιά του Dr. Dre και των 36 Wu-Tang chambers. Η όλη εμπειρία ηχεί λοιπόν «διαφορετική», όχι όμως απαραίτητα και ωραία. Ας μην ξεχνάμε ότι το 3ο emo κύμα άφησε πενιχρή κληρονομιά, ενώ το αμερικάνικο indie folk, παρά το μόνιμο hype που απολαμβάνει, σε κάνει συχνά να αναρωτιέσαι τι λιγότερο έχουν δικές μας περιπτώσεις σαν τον Στάθη Δρογώση, συν/πλην τις παραγωγές.
Στον βαθμό που αφορούν τον XXXTentacion, όλα αυτά έρχονται καβάλα σε ένα καταγέλαστο ego trip, το οποίο προλογίζει τον δίσκο με τη μορφή «οδηγιών ακρόασης», όπου ο Onfroy μας μιλά για το «genius» του και μας ενημερώνει ότι «if you don't listen to the alternative sound, οpen your mind before you listen to this album». Στο τέλος ωστόσο της ακρόασης μένει έντονη η εντύπωση ενός συνόλου με αρκετά σκαμπανεβάσματα ενδιαφέροντος, όπου το «διαφορετικό» μεταφράζεται συχνά σε κάτι έκδηλα φτωχό και τέλος πάντων όχι και τόσο «διαφορετικό» για όσους ακούν και κιθαριστικά πράγματα: τραγούδια τύπου "Pain = BESTFRIEND", "The Remedy For A Broken Heart (Why Am I So In Love)", "Changes" ή "Alone part 3", δεν έχουν κάτι να πουν σε όσους διαθέτουν χιλιόμετρα στον κόσμο της μουσικής.
Δένοντας πάντως αυτά τα «περιβάλλοντα» με στίχους που μιλάνε –άτσαλα αλλά εκφραστικά– για μια σύγχυση ταυτότητας ανάκατη με λύπη και σκέψεις περί αυτοκτονίας ("Sad!"), πετώντας μια τζούρα κλασικού ρομαντισμού υπό το παραδοσιακό φεγγαρόφως στο «Girl you know when you call, make me feel right» ("Moonlight"), γράφοντας κομμάτια σαν το "NUMB" και κατορθώνοντας να ακούγεται παθιασμένος στο μικρόφωνο παρά τους φωνητικούς του περιορισμούς, ο XXXTentacion καταφέρνει και το θέτει σε κίνηση το μικρό του σύμπαν.
Αλλού περισσότερο, αλλού λιγότερο, «εκπροσωπεί» έτσι με την παλιά εκείνη χιπ χοπ έννοια ένα κομμάτι των νέων της εποχής μας που βιώνει υπαρξιακό κενό, μπουρδουκλωμένο καθώς είναι στην κραταιά εξίσωση υλισμός = ευτυχία και χαομένο ανάμεσα στον κυνισμό της σύγχρονης Μητρόπολης και τις πάντα παρούσες συναισθηματικές ανάγκες. Εδώ βέβαια μπορεί να ξεκινήσει μια μεγάλη συζήτηση, ειδικά αν ορίσουμε ως άμεσο πρόγονο όλων αυτών το emo, το οποίο έχασε γρήγορα την κοινωνική και ταξική διάσταση πίσω από ό,τι κίνησε να εκφράσει, μένοντας σε μια στείρα «I feel like this» αντίδραση, που τελικά, καθώς κόπαζε η νιότη, τρύπωσε στο πλέγμα της μικροαστικής βολής.
Να προσθέσουμε, μένοντας στα μουσικά, ότι όταν ο XXXTentacion αποφασίζει να δοκιμαστεί στην αμιγώς χιπ χοπ πλευρά των πραγμάτων, το κάνει εδώ με μια πειστικότητα που του έλειπε παλιότερα. Χωρίς να μετατρέπεται σε ράπερ ολκής, θα μπορούσε άνετα να είναι guest στις παλιές, καλές μέρες των Prodigy με βάση τις επιδόσεις στο "Floor 555", ενώ όταν έρχεται δικός του καλεσμένος ο Joey Bada$$ στο "Infinity (888)" –και αναγκάζεται έτσι να τον ακολουθήσει σε πιο ορθόδοξους χιπ χοπ δρόμους– στέκεται δίπλα σε έναν από τους καλύτερους ράπερ που έχουν σήμερα οι 20άρηδες στις Η.Π.Α. χωρίς να εκτίθεται.
Όχι λοιπόν, δεν εντοπίζεται κανένα «τεράστιο μουσικό αποτύπωμα». Αλλά ναι, ο XXXTentacion άνηκε στους γνήσιους εκφραστές ενός τμήματος του «σήμερα»· και, πράγματι, δεν ήταν για πέταμα το emo rap του. Ίσως μάλιστα αν ζούσε (και έκανε και λίγη φυλακή) να μας έλεγε και περισσότερα και καλύτερα.
{youtube}GX8Hg6kWQYI{/youtube}
