Στην αργκό των αμερικανικών γκέτο, η έκφραση «run the jewels» χρησιμοποιείται σαν συνώνυμο της ληστείας. Όχι όμως οποιασδήποτε ληστείας. Αν σκεφτούμε ότι στη συγκεκριμένη κουλτούρα πολλοί άνδρες χρησιμοποιούν τα χρυσαφικά (jewels) ως απόδειξη και επίδειξη κύρους ή ισχύος (αρκεί να φέρουμε στο μυαλό μας την τυπική εικόνα ενός επιτυχημένου ράπερ), τότε μπορούμε να υποθέσουμε ότι ο ληστής στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν στοχεύει μόνο στην υλική αξία των λαφύρων, αλλά και στην ηθική και συμβολική αποψίλωση του θύματός του. Αν τώρα λάβουμε υπόψη και το ευρύτερο κοινωνικό πεδίο και δούμε το θέμα στην ταξική του διάσταση –όπου, όχι χωρίς ειρωνεία, τον ρόλο του ληστή θα μπορούσαν να παίξουν οι καταπιεσμένες μάζες και του θύματος η άρχουσα τάξη που τις εξουσιάζει– τότε η προτροπή «run the jewels» μπορεί να ηχήσει σχεδόν ως επαναστατικό κάλεσμα.
Μια τέτοια περίπου ερμηνεία υποθέτω ότι ήθελαν να κάνουν σημαία τους δύο κοφτερά μυαλά του σύγχρονου χιπ χοπ, ο Killer Mike και ο El-P, όταν ένωσαν τις δυνάμεις τους το 2013. Δεδομένου μάλιστα ότι κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα τους απασχολούν αρκετά, και όχι μόνο στο πλαίσιο της στιχουργίας τους. Ενδεικτική, λ.χ., είναι η δημόσια στήριξή τους και η ανάδειξη με διάφορους τρόπους της πραγματικότητας και της σημασίας πίσω από το κίνημα #BlackLivesMatter, όπως επίσης και κάποιες ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις/συζητήσεις του Killer Mike με τον Bernie Sanders, όταν ο τελευταίος διεκδικούσε το χρίσμα των Δημοκρατικών για τις πρόσφατες (και, όπως αποδείχτηκαν, ολίγον τραυματικές) αμερικανικές εκλογές. Ενδεικτικό επίσης, ότι στο κλείσιμο τούτου του δίσκου λαμβάνουν τη βοήθεια του Zach de la Rocha των Rage Against Τhe Machine, για να καταλήξουν μαζί του στην ιαχή «Kill your masters».
Η πολιτική δέσμευση των Run Τhe Jewels, παρότι δεν είναι η μοναδική που διατρέχει τη θεματική των στίχων, είναι φανερή και ξεκάθαρη· είναι, επίσης, εκείνη που δονεί τη μουσική τους και της δίνει την αψάδα που έχουν τα πράγματα όταν αφορούν το εδώ και το τώρα. Αυτό το τελευταίο, βέβαια, δεν δείχνει ιδιαίτερα ευοίωνο (και πότε ήταν, θα μου πείτε), γεγονός που καταδεικνύουν και οι ίδιοι, αναφερόμενοι λ.χ. στην πραγματικότητα των φτωχών Αφροαμερικανών στις μητροπόλεις των Η.Π.Α. (φανερωμένη π.χ. μέσω γεγονότων όπως εκείνο του Ferguson το 2014)* ή σε μία σχεδόν πολιτισμική αντίθεσή τους με ένα status quo το οποίο αφενός αναπαράγεται περιορίζοντας τους ορίζοντες των υποκειμένων του (π.χ. το εξαιρετικό τετράστιχο του El-P στο “Don’t Get Captured”: «Good day from the house of the haunted / Get a job, get a house, get a coffin / Don’t stray from the path, remain where you’re at / That maximizes our profit») και αφετέρου χρησιμοποιεί τον ορθό λόγο μ' έναν ξεδιάντροπα ψευδεπίγραφο τρόπο (και πάλι ο El-P, από το “A Report Τo Shareholders/Kill Your Masters”: «You talk clean and bomb hospitals / So I speak with the foulest mouth possible»).
Όπως συνέβαινε δηλαδή και στις προηγούμενες ενσαρκώσεις της συνεργασίας τους, οι Killer Mike & El-P αναδεικνύονται και εδώ ως δύο συνειδητοποιημένοι ράπερ που χρησιμοποιούν την αναμφισβήτητη ευφράδειά τους για να παραγάγουν έναν εύστοχο πολιτικό λόγο. Δεν αφήνουν βέβαια απ’ έξω και άλλες, μάλλον βασικές για το χιπ χοπ στιχουργικές συνιστώσες, όπως το να πλειοδοτούν για την ικανότητά τους (π.χ. ο Killer Mike στο “Legend Has It”: «We are a murderous pair / That went to jail and we murder the murderers there») ή κάποια κάπως φαλλοκρατικά αστεία: π.χ. το …πουλί του El-P με το αστέρι της Michelin, το οποίο παρεισφρέει σ’ ένα κατά τα λοιπά κοινωνικής στόχευσης verse του στο “Talk To Me”.
Μαζί με τη φαντασία και την αιχμηρότητα των στίχων, αξιοσημείωτη είναι και η παραγωγή, η οποία και πάλι βρίσκεται κατά βάση στα χέρια του El-P. Τα beat είναι κι αυτά εμπροσθοβαρή, έτοιμα πάντοτε να πλαισιώσουν τον δυναμισμό των στίχων ή να θέσουν από μόνα τους τα πράγματα σε κίνηση. Το εξαιρετικό ρεφραίν στο “Down”, το «σκάσιμο» στο “Talk Τo Me”, το πιο ηλεκτρονικό “Call Ticketron”, το κυκλωτικό μπάσο στο “Stay Gold” ή η συνολική σύλληψη των δύο μερών της καταληκτικής σύνθεσης “A Report Τo Shareholders/Kill Your Masters” (με το ηλεκτρισμένο δεύτερο μέρος να διαδέχεται το πιο νοσταλγικό πρώτο) είναι ορισμένα παραδείγματα.
Δεν λείπουν πάντως και ορισμένες φορές όπου οι Run The Jewels θα μπορούσαν ίσως να χρησιμοποιήσουν καλύτερα τα εργαλεία τους. Μια τέτοια π.χ. είναι το “Thursday Ιn Τhe Danger Room”, στο οποίο χρησιμοποιούν το (αποδεδειγμένα αξιόμαχο) σαξόφωνο του Kamasi Washington, με τρόπο που μάλλον το ουδετεροποιεί –χρωματίζοντας απλώς το μελόδραμα του κομματιού, χωρίς να παίρνουν κάτι ουσιαστικό από αυτό.
Σε γενικές γραμμές, το Run Τhe Jewels 3 τα καταφέρνει περίφημα και αναδεικνύεται ως ένας από τους πιο δυναμικούς φετινούς δίσκους στο χιπ χοπ της πρώτης γραμμής. Αποδεικνύοντας, μεταξύ άλλων, πως όχι μόνο δεν εξαντλήθηκε η συνεργασία των Killer Mike & El-P στις δύο προηγούμενες καταθέσεις τους, αλλά έχει πιθανότατα αρκετό δρόμο ακόμα για να διανύσει.
* Ενδεικτική η υιοθέτηση, στο κλείσιμο του “Thieves”, μιας πολύ επίκαιρης διαπίστωσης του Martin Luther King από την ομιλία του που έμεινε γνωστή με τον τίτλο The Other America (1967): «I think America must see that riots do not develop out of thin air. Certain conditions continue to exist in our society which must be condemned as vigorously as we condemn riots. But in the final analysis, a riot is the language of the unheard».
{youtube}vWaljXUiCaE{/youtube}
