Ποτέ δεν πρέπει να ήταν εύκολο να είσαι ο Γιώργος Νταλάρας, σίγουρα όμως η χρονιά που έφυγε έκανε τη θέση του σπουδαιότερου εν ζωή Έλληνα ερμηνευτή (ανεξαρτήτως φύλου) λιγότερο αξιοζήλευτη από ποτέ. Τα γνωστά σοκαριστικά γεγονότα της περασμένης άνοιξης δεν άφησαν ανεπηρέαστους όσους τα είδαν εξ αποστάσεως, πόσο μάλλον τον ίδιο που υπήρξε στο επίκεντρό τους. Και καθώς τον βλέπεις στο εξώφυλλο του νέου δίσκου του, σε μια γκρίζων αποχρώσεων φωτογραφία με τα χέρια σταυρωμένα κι ένα αχνό μειδίαμα στα χείλη, νιώθεις ότι αυτή είναι η απάντησή του στις φασιστικές επιθέσεις: στωικότητα και βουτιά στη δουλειά. Όπως πάντα δηλαδή.
Οι αποχρώσεις του εξωφύλλου αντικατοπτρίζονται και στο περιεχόμενο του δίσκου, για τον οποίο κύριος υπεύθυνος είναι ο Νίκος Αντύπας, συνθέτης και ενορχηστρωτής των 10 τραγουδιών που περιλαμβάνονται εδώ. Κυριότερο «γαλόνι» του, ότι κατάφερε στο παρελθόν να μας επανασυστήσει τη Χαρούλα Αλεξίου και την Άλκηστη Πρωτοψάλτη• πιο αναγνωρίσιμο χαρακτηριστικό του, μια πολύ συγκεκριμένη αντίληψη περί ήχου. Αυτή ακριβώς η αντίληψη είναι που ευθύνεται για τη γκρίζα ατμόσφαιρα του Τι Θα Πει Έτσι Είναι, η οποία, κατά τη γνώμη μου, αποτελεί κι ένα από τα μειονεκτήματά του: ο ήχος του Αντύπα φαίνεται δηλαδή πως με τα χρόνια «κλείνει» αντί να «ανοίγει». Κι εδώ ακούγεται πιο τσίγκινος και εμμονικός από ποτέ, σαν να στήθηκε σε κάποιο οικιακό στούντιο και όχι στο λουσάτο Odeon.
Στον συνθετικό πάντως τομέα, ο τέως ντράμερ των Socrates τα καταφέρνει σαφώς καλύτερα και δίνει στον Νταλάρα μερικές δυνατές μελωδίες, όπως π.χ. στα "Εγώ Ήμουν Εσύ" και "Στον Κόσμο Σου (Μια Μέρα Θα Χωρέσω)". Σχεδόν σε όλα τα τραγούδια βρίσκει κανείς ενδιαφέρουσες στιγμές, ένα ζεστό, ραδιοφωνικό ρεφρέν εδώ ("Ξέχνα Τις Αναμνήσεις"), ένα όμορφο κουπλέ εκεί ("Κόψε"). Σε αρκετές περιπτώσεις, από την άλλη, νιώθεις ότι δεν επιτυγχάνεται η συνθετική ολοκλήρωση: για παράδειγμα στην "Αριστερόχειρη", όπου η απλότητα και η ζεστασιά του κουπλέ πάει στράφι καθώς ακολουθείται από ένα εκβιασμένης συγκινησιακής φόρτισης, ψευδο-οπερετικό ρεφρέν. Δεν μπορείς, επίσης, να προσπεράσεις τη συνθετική αμηχανία που διέπει το "Εισιτήριο" ή την πασέ έθνικ ποπ του "Τι Θα Πει Έτσι Είναι" ούτε, όμως, να παραλείψεις να αποδώσεις τα εύσημα για τη λιτή και απόλυτα ταιριαστή προσέγγιση στα "Σπίτια".
Σε ό,τι αφορά τους στιχουργούς που κλήθηκαν να γράψουν τα λόγια για την εν λόγω δουλειά, έκαναν νομίζω αρκετά καλά τη δουλειά τους, βάζοντας στο στόμα του Νταλάρα λόγια τα οποία επιχειρούν μεν να μιλήσουν για το σήμερα, αλλά σε πολλές περιπτώσεις περνάνε και ως αυτοβιογραφικά. Ο καθένας βέβαια το έκανε με τον δικό του τρόπο: πιστός στον... εαυτό του ο Μάνος Ελευθερίου, επαρκέστατος αν και κάπως αγνώριστος ο Γεράσιμος Ευαγγελάτος, ευρηματικός ο Μιχάλης Γκανάς (ειδικά στο "Αριστερόχειρη"), καίριος ο Άρης Δαβαράκης και ευχάριστα ενδιαφέρων –και μακριά από τις ευκολίες στις οποίες συχνά καταφεύγει– ο Νίκος Μωραΐτης.
Όσο για τον ίδιο τον Νταλάρα, κινήθηκε στο Τι Θα Πει Έτσι Είναι με τον αναμενόμενο τρόπο του. Η εμπειρία αλλά και η αναπόφευκτη φθορά που φέρνει ο χρόνος τον έχουν οδηγήσει στο ξεφλούδισμα του ερμηνευτικού «κρεμμυδιού» και τα αποτελέσματα αποδεικνύονται παραπάνω από ευχάριστα, καθώς λείπουν εδώ από τις ερμηνείες του οι πολλοί λαρυγγισμοί και τα πολλά βιμπράτα, όσα κούρασαν μια εποχή ακόμα κι εμάς που τον αγαπάμε. Σε μια-δυο περιπτώσεις μόνο, στις οποίες οι μελωδίες τού δίνουν αβάντα, δεν καταφέρνει να αντισταθεί στο να βάλει μπροστά τη «φωνάρα», τη στιγμή που η αισθητική του τραγουδιού επιτάσσει διαφορετική προσέγγιση.
Παρά τις γκρίνιες μου, το πρόσημο για το νέο άλμπουμ του Γιώργου Νταλάρα είναι σαφώς θετικό. Πρόκειται για μια δουλειά καλοδεχούμενη και απείρως προτιμότερη από τους πολυσυλλεκτικούς αχταρμάδες του πρόσφατου παρελθόντος ή από τη νιοστή ζωντανή ηχογράφηση/αφιέρωμα. Παραμένει βέβαια ένα απωθημένο που, φαντάζομαι, μοιράζομαι και με άλλους: να δούμε –έστω για μία φορά– τον Νταλάρα να ξεχνά τον περιβόητο και «δίκοπο» επαγγελματισμό του και να αδιαφορεί για το πώς θα ικανοποιήσει τις ορδές των οπαδών του, επιλέγοντας ένα πραγματικό καλλιτεχνικό ρίσκο, μια πραγματικά καινούρια κατεύθυνση. Γιατί, ας μη γελιόμαστε, ένα άλμπουμ όπως το Τι Θα Πει Έτσι Είναι, παρότι διαθέτει τις στιγμές του, ούτε πρόταση αποτελεί, ούτε κάτι πραγματικά νέο έχει να προσφέρει.
Και στις ενδεχόμενες αντιρρήσεις όσων θα πουν «μα τι είναι αυτά που ζητάς τώρα, ο Νταλάρας έτσι ήταν πάντα κι έτσι είναι», απαντώ δια της ερωτήσεως: τι θα πει, δηλαδή, «έτσι είναι»;
{youtube}zYA-XNlI-o4{/youtube}
