Πέρασα τη νεότητα μου βαθύτατα γοητευμένος από τα πρόσωπα του rock 'n' roll που έζησαν έντονα και έφυγαν νωρίς, πριν καν φτάσουν τα 30. Τώρα πια, με γοητεύουν οι επιζήσαντες γιατί είναι αυτοί που κατορθώνουν να μετασχηματίζουν τις εμπειρίες τους σε τέχνη, αφού πρώτα γέμισαν τις σελίδες του προσωπικού τους ημερολογίου με πραγματική ζωή που έχει βάσανα, σκαμπανεβάσματα, μπλεξίματα, πάθη, δόξα, "sex, drugs and rock 'n' roll". Είναι αυτή η μεστή ζωή που -αν μπορέσουν να την επεξεργαστούν- τους κάνει από μουσικούς του rock 'n' roll, πραγματικούς καλλιτέχνες.
Μουσικούς που έπεσαν στα γόνατα και ξανασηκώθηκαν, που είδαν το θάνατο δίπλα τους, μια ανάσα από την ανάσα τους, που πάλεψαν με το σκοτάδι και κατόρθωσαν να βγουν στο φως, έχοντας πληρώσει ένα τίμημα που κανείς δεν μπορεί να φανταστεί, παρά μόνο αν κι ο ίδιος το έχει πληρώσει.
Ο Mark Lanegan επιβίωσε, αναδύθηκε μέσα από τα σκοτάδια της rock 'n' roll μυθολογίας και γέμισε το προσωπικό του ημερολόγιο με σκληρές ιστορίες, απ' αυτές που μας γοητεύουν όλους, αλλά λίγοι τολμάμε να ζήσουμε. Στο πρόσφατο βιβλίο του, Sing Backwards and Sweep, αφηγείται με απλό τρόπο όλες αυτές τις σκληρές ιστορίες που μπορεί να του χάρισαν τον τίτλο του «ροκ βιβλίου της χρονιάς», αλλά στον ίδιο -όπως λέει- άφησαν την πικρή γεύση των δυσάρεστων αναμνήσεων που τις ζωντάνεψε πάλι στο μυαλό του.
Γράφουν πολλοί απ' ότι είδα, το απλοϊκό συμπέρασμα πως αυτό το άλμπουμ είναι το soundtrack του βιβλίου, το συμπλήρωμα του. Καμία σχέση... Το βιβλίο είναι η δυσάρεστη λύτρωση δια της ομολογίας, η παραδοχή των αναμνήσεων που δεν θέλεις να θυμάσαι. Ο δίσκος είναι η μετατροπή του βιβλίου σε τέχνη. Στην ουσία πρόκειται για ένα spoken word άλμπουμ, στο οποίο ο Mark Lanegan μας αφηγείται προσωπικές ιστορίες και στιγμές χωρίς κανένα βάρος. Το Straight Songs of Sorrow είναι μια πεταλούδα που κάθεται στον ώμο σου. Ούτε grunge, ούτε μπαρουτοκαπνισμένες φωνές, ούτε βαριές κιθάρες, ούτε ζόρικα blues, μόνο απλές ιστορίες απολογισμού.
Πρόκειται για ένα άλμπουμ που θα το εκτιμήσουν και θα του δώσουν τις πραγματικές του διαστάσεις μόνο όσοι έχουν συναισθηματικό δεσμό με τον Mark Lanegan και όχι όσοι τον «καταναλώνουν» για το grunge παρελθόν, για την βραχνή χροιά της φωνή του, για τον rock ήχο, για την παραμύθα της ροκ μυθολογίας.
Και μόνο το ποιους διαλέγει να έχει μαζί του σε αυτό το προσωπικό εγχείρημα -έστω και για ένα ακόρντο- κάνει αντιληπτή με απτό τρόπο την διαφορά. Ο, επίσης, μπαρουτοκαπνισμένος Greg Dulli. O Warren Ellis που φέρνει την αύρα του ομοιοπαθούς Nick Cave στο δίσκο. O John Paul Jones, γιατί οι Led Zeppelin είναι παρόντες στα περισσότερα άλμπουμ του. O Adrian Utley, γιατί αυτός ο δίσκος θα μπορούσε να είναι "rock Portishead". O Mark Morton από τους Lamb of God και ο Ed Harcourt που βοηθάει ουσιαστικά ώστε το Straight Songs of Sorrow να αποκτήσει μια pop ελαφράδα σε πολλά σημεία.
Η ψυχούλα του το ξέρει τι πέρασε για να φτάσει ως εδώ, για να γράψει αυτά τα τόσο γλυκόπικρα, τόσο όμορφα, τόσο λυπημένα, τόσο απλά και τόσο σοφά τραγούδια από όσα του έμαθε η ζωή. Μόνο αν ακούσεις απ' αυτή την οπτική γωνία τον δίσκο θα τον απολαύσεις, αλλιώς μην σπαταλάς τον χρόνο σου.
Άκου κι αυτό: Nick Cave and the Bad Seeds - Ghosteen (2019), Leonard Cohen - You Want It Darker (2016), Van Morrison - Astral Weeks (1968)