Θα περίμενε κανείς πως, εν έτει 2016, ένας δίσκος ευθύβολης και δριμείας διαμαρτυρίας απέναντι σε γεωπολιτικά, κοινωνικά και κυβερνητικά ζητήματα θα ακουγόταν ξεπερασμένος. Όμως η Anohni δεν έχει διάθεση για γραφικό, καταγγελτικό λόγο. Έχει δει, έχει γευτεί την αδικία πολλάκις και έχει μαζέψει μπόλικες αλήθειες –αρκετές για να διαλύσει το ανανεωμένο αμερικανικό όνειρο που λάνσαρε η διακυβέρνηση του Barack Obama.
Η μουσική επίσης διάλεκτος που χρησιμοποιεί δεν είναι αυτή της δακρύβρεχτης, πιανιστικής μπαλάντας, αλλά της οργισμένης, υπερσύγχρονης electro pop. Το αποτέλεσμα; Ένα παραδόξως μα αναγκαία προσβάσιμο άλμπουμ, με εξαιρετική παραγωγή από τους Oneohtrix Point Never & Hudson Mohawke, το οποίο «ουρλιάζει» 2016. Και περιέχει ποπ με εικονοπλαστική κριτική, ικανή να εγείρει προβληματισμούς για μια χώρα που, αναπόφευκτα, έχει μάθει να αντιλαμβάνεται την ύπαρξή της σε 9/11 σύστημα μέτρησης.
Η μεγαλύτερη αλλαγή για την Anohni, πέρα από εκείνη του φύλου της, είναι η συνειδητοποίηση ότι η θλίψη δεν είναι και τόσο χρήσιμο συναίσθημα. Έτσι, η αβάσταχτη, μοιρολατρική μελαγχολία του (κλασικού, πλέον) I Am A Bird Now των Antony Αnd The Johnsons (2005) δίνει τώρα τη θέση της σε ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον, όπου προκρίνεται η άριστη κατανόηση όσων συναισθημάτων δημιουργούνται από την απελπιστική κατάσταση του κόσμου –τα οποία, κατόπιν, βρίσκουν κατάλληλες μεθόδους ώστε να επικοινωνηθούν. Η Anohni δεν έχει πάντως σε καμία περίπτωση χάσει την ευαισθησία της: έχει μάλλον αντικαταστήσει την εύθραυστη φύση της με μία βεβαιότητα για τα λόγια και τις σκέψεις της.
Μία από αυτές τις «κατάλληλες μεθόδους», είναι της έντονης αντίφασης μεταξύ στίχων και μουσικής. Τα “Drone Bomb Me” και “Execution” μοιάζουν φαινομενικά με δύο κομμάτια αβασάνιστης, ηλεκτρονικής ποπ, που διαθέτουν μελωδίες ικανές να σκορπίσουν ευφορία. Ισχύει –μέχρι να προσέξει κανείς τους στίχους. Εκεί σε πιάνει κρύος ιδρώτας, καθώς συνειδητοποιείς ότι το πρώτο αφηγείται την ιστορία μιας κοπέλας από το Αφγανιστάν, η οποία είδε τους γονείς της να σκοτώνονται σε μία επίθεση drones και επιθυμεί πλέον να φύγει κι εκείνη με τον ίδιο τρόπο, ώστε να σταματήσει τον πόνο. Το δεύτερο πάλι κομμάτι θίγει την εμμονή της Αμερικής με το απόλυτο «όνειρό» της, όπως αποκαλεί η Anohni την επιβολή της θανατικής ποινής.
Σε άλλα τραγούδια, το λυρικό βάρος συντονίζεται με το ηχητικό. Άκούστε λ.χ. τα οικολογικά, αντικαπιταλιστικά δράματα "4 Degrees" και "Why Did You Separate Me From The Earth?": τα εμβατηριακά κρουστά και τα βίαια έγχορδα του πρώτου πλάθουν μία εικόνα αποκάλυψης όπου τα σκυλιά, τα ψάρια, οι λεμούριοι καίγονται μαζί με τη Γη, ενώ το δεύτερο ηχεί πιο πολύ ως ένα πικρό παράπονο για τη στέρηση ενός εκ των πιο αγνών ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Σε όλα τα παραπάνω κομμάτια, όπως και στο καυστικό “Watch Me” (που πραγματεύεται τη μετα-Snowden Αμερική της διαδικτυακής επιτήρησης), γίνεται φανερά αντιληπτή η ποπ νοοτροπία παραγωγής του Hudson Mohawke. Από την άλλη, το “Obama” (ένα μεθυσμένο μα διαυγές μήνυμα προδοσίας) και το “Violent Men” ηχούν πιο πειραματικά και «υπόγεια», φέρνοντας κατευθείαν στο μυαλό την τελευταία δουλειά του Oneohtrix Point Never, Garden Of Delete (2015). Και είναι εντυπωσιακό το πώς η Anohni αντλεί τα στοιχεία τεχνοτροπίας που επιθυμεί και από τους δύο για να ισορροπήσει μεταξύ της περιθωριακής και μιας πιο mainstream ποπ. Ο ιδανικός συγκερασμός των φιλοσοφιών επιτυγχάνεται μάλιστα στο πιο συμβατικά όμορφο κομμάτι του άλμπουμ, το “Crisis”: ένα πανέμορφο όσο και οικείο άκουσμα, στοιχείο που το κάνει να συγκινεί περισσότερο και ευκολότερα από τα υπόλοιπα.
Η ποπ του Hopelesness δεν είναι λοιπόν σε καμία περίπτωση εκείνη που έχει βλέψεις προς τα charts, αν και ένα τέτοιο γεγονός θα είχε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Είναι αντιθέτως ένα χρηστικό εργαλείο, μία πανανθρώπινη γλώσσα για να γίνουν κατανοητά τα τραγούδια/μηνύματα της Anohni, όσα συνοψίζουν και συμμαζεύουν σε 41 μόλις λεπτά τη φαινομενική πολυπλοκότητα των σύγχρονων προβλημάτων που αντιμετωπίζει τόσο η Αμερική, όσο όμως και ο κόσμος γενικότερα.
Το Hopelesness δεν είναι πάντως άλμπουμ άκριτου μηδενισμού και παραίτησης, ούτε και δίσκος ξεσηκωμού και επανάστασης. Περισσότερο μοιάζει με μία παραδοχή συνειδητοποιημένης απαισιοδοξίας ή καλύτερα απελπισίας για τις μέρες που διανύει η ανθρωπότητα. Και έχω την αίσθηση πως, από την αβάσιμη αισιοδοξία, μία τέτοια θεώρηση για τον κόσμο είναι τελικά αρκετά πιο χρήσιμη. Ίσως ακόμη και η αρχή για μία κάποια αλλαγή.
{youtube}CQ0BxhMfijg{/youtube}
