«Αυτή ήταν η όγδοη φορά που βλέπω τους Sigur Rós. Η γυναίκα μου κι εγώ ήμασταν Ελλάδα για ταξίδι του μέλιτος και αυτή η συναυλία συνέπεσε με το τελευταίο μας βράδυ στην Αθήνα που, συμπτωματικά, ήταν και η ημέρα των γενεθλίων μου. Δύο εβδομάδες νωρίτερα, το Hoppípolla έπαιζε κατά την είσοδό μας στην τελετή… χθες βράδυ, ακούγοντάς το ζωντανά, για πρώτη φορά μετά από μία ολόκληρη δεκαετία, ξεσπάσαμε και οι δύο σε λυγμούς. Απίστευτη παράσταση, απίστευτος συναυλιακός χώρος, σχεδόν θρησκευτική εμπειρία. Takk Sigur Ros!!!!»
Starrett Berry, 27 June 2023, 23:29
Ξεκινάω με αυτό γιατί ψοφάω για τέτοιου τύπου προσωπικές ιστορίες και μ’αρέσει να σκέφτομαι πως μεταξύ των χιλιάδων ανθρώπων που βρίσκονταν στο Ηρώδειο χθες βράδυ, λίγο δίπλα μου, παραδίπλα μου, πιο κάτω, απέναντι, ή τέρμα πάνω, βρισκόταν κι αυτό το ζευγάρι. Ο παραπάνω κύριος πήρε αγκαζέ την νεόνυμφή του και έφυγε από το Ωδείο Ηρώδου του Αττικού το βράδυ της Τρίτης 27 Ιουνίου, πλέοντας σε πελάγη ευτυχίας. Είχε ακούσει, είχε δει, είχε νιώσει, είχε θυμηθεί, είχε συγκινηθεί, είχε βιώσει. Αν διαβάσετε και τα υπόλοιπα διθυραμβικά σχόλια για το live στο επίσημο site των Sigur Rós (link, το οποίο μοιράστηκαν στο Twitter μαζί με μία φωτογραφία και τη λεζάντα “Takk Athens”, δηλαδή «Ευχαριστώ Αθήνα») θα σχηματίσει την εντύπωση πως η συναυλία ήταν μια ανεπανάληπτη performance, ένα θεϊκό κονσέρτο, μια εμπειρία ζωής. Την ίδια εντύπωση έδωσε και το standing ovation με το οποίο έκλεισε η βραδιά, με τον κόσμο να ζητωκραυγάζει για κάμποσα λεπτά και τους Ισλανδούς και την πολυμελή ορχήστρα τους να υποκλίνονται ξανά και ξανά, απολαμβάνοντας το «τείχος από θεατές» που υψωνόταν μπροστά τους. Το ζήτημα είναι πως αν μπορούσε κανείς με ένα μεγάλο χέρι Γίγαντα να τσιμπήσει δειγματοληπτικά μερικά άτομα από αυτό το πολύχρωμο τείχος για να τα ρωτήσει πώς τους φάνηκε η συναυλία, είμαι βέβαιη πως θα έπαιρνε διαφορετικές απαντήσεις, όσο διαφορετικές ήταν και οι «φυλές» που βρέθηκαν χθες στο Ηρώδειο, μιας και οι Sigur Rós έχουν απήχηση τόσο στους φίλους της κλασσικής ή κινηματογραφικής μουσικής, όσο και σε metalheads -επιβεβαιωμένο, μια κοπέλα πίσω μου έλεγε πως την επομένη θα πήγαινε Amon Amarth στο Release.
Και τώρα που είπα Release. Την τελευταία φορά που ο Jónsi και η μπάντα του είχαν επισκεφθεί την Αθήνα ήταν τον Ιούνιο του 2016 στην Πλατεία Νερού, όπου είχε συντελεστεί κάτι σαν θεϊκή παρέμβαση, καθώς την ώρα του live ξέσπασε μια ηλεκτρική καταιγίδα. Δεν μου είναι εύκολο να περιγράψω το τι mindfuck ήταν το να ακούς live μερικά από τα πιο κιθαριστικά και θορυβώδη κομμάτια των Sigur Rós και να βλέπεις πίσω από τη σκηνή να μαστίζουν τον ουρανό κεραυνοί, αποκτώντας την ψευδαίσθηση πως τις συντονίζει το δοξάρι του Jónsi. Το εφέ οδηγούσε σε εξωσωματική εμπειρία, ήταν σαν να βρίσκεσαι σε γυρίσματα κινηματογραφικής υπερπαραγωγής, μάρτυρας κάποιας μυσταγωγικής τελετουργίας, σε μια πύλη που οδηγεί στην Κόλαση και τον Παράδεισο μαζί. Στο Ηρώδειο ήταν πανέμορφα, αλλά τέτοια ηλεκτρική στιγμή δεν υπήρξε ποτέ, όπως δεν υπήρξε ποτέ, φυσικά, και «post-rock κορύφωση», καθώς η setlist απήχε παρασάγγας από εκείνη του 2016, δεν συμπεριλάμβανε κανένα από τα δυναμικά distorted ξεσπάσματα που έχουν κομμάτια όπως το “Sæglópur” ή το “Glósóli” και ήταν σαφώς προσαρμοσμένη αφενός για συμφωνική ορχήστρα (με την οποία περιοδεύουν αυτόν τον καιρό σε όλον τον κόσμο) και αφετέρου για να λειτουργήσει το live και ως promo του νέου δίσκου τους ÁTTA, που κυκλοφόρησε μόλις στις 16 Ιουνίου και που κινείται σε πολύ ήπιες μελωδικές γραμμές, του λείπει -θέλω να πω- κι εκείνου το «νεύρο».
Στη σκηνή του Ηρωδείου πρέπει να βρίσκονταν, δεν υπερβάλλω, πάνω από 40 άτομα. Για 16 βιολιά και 6 βιόλες έκανε λόγο μετά τη συναυλία μια φίλη, χώρια τα τσέλο, τα κοντραμπάσο, ένα πιάνο με ουρά κι άλλα δύο ηλεκτρονικά, ένα απερίγραπτο τεράστιο ξυλόφωνο που έμοιαζε με design έπιπλο, όλα τα χάλκινα πνευστά, τύμπανα και κρουστά (που δεν χρησιμοποιήθηκαν ιδιαιτέρως παρά προς το τέλος, απολύτως απολαυστικά την ώρα που το “Sé lest” έπαιρνε εμβατηριακή μορφή), ο μαέστρος της London Contemporary Orchestra να κρατά το tempo, και οι Sigur Rós-πολυεργαλεία, να αλλάζουν θέση και πόστο στη σκηνή, με τον Jónsi, φυσικά, να προσθέτει άλλο ένα «μουσικό όργανο» στη συμφωνία, τη σπάνια one-of-a-kind φωνή του, αυτό το αμίμητο φαλσέτο που τραγουδά λόγια ακαταλαβίστικα, αλλόκοτα και μαγικά.
«Ναι, αλλά εγώ ήρθα να ακούσω τους Sigur Rós με ορχήστρα, όχι μια ορχήστρα με Sigur Rós», με αποστόμωσε ένας φίλος μετά τη συναυλία, όταν έπεσα πάνω του, ενώ βρισκόμασταν με μια παρέα σε αναζήτηση του παρκαρισμένου μας αυτοκινήτου. Χμ. Αρχίζω να βρίσκω πολύ ενδιαφέρον το πόσο διαφορετικά το βίωσε ο καθένας και πιάνω να μαζεύω γνώμες από τους γύρω μου: «Στο πρώτο μέρος βαρέθηκα, προς το τέλος που ανέβασε η ένταση ήταν τρομερά.» «Το διάλειμμα που έκαναν στη μέση με πέταξε τελείως έξω, και κρίμα γιατί εκεί με το “Starálfur” μόλις είχα καταφέρει να συνδεθώ.» «Πέντε φορές τους έχω δει, πολύ όμορφα, αλλά ήταν η λιγότερο συναισθηματική για μένα.» «Τα έγχορδα καπέλωναν το αποτέλεσμα, αντί να το απογειώσουν, όλα ακούστηκαν σαν ένα ενιαίο κομμάτι.» «Μαγεία!» «Θεοί.» «Τι ζήσαμε!» «Άλλη μια μέρα που χαίρομαι που είμαι ζωντανός.» «Τρίπαρα φοβερά,κάποια στιγμή μου φαινόταν ότι το κάτω μέρος της σκηνής ήταν καράβι και έβλεπα και τη θάλασσα, σκέφτηκα τη ζωή, τον θάνατο, τα αεροπλάνα, την Ισλανδία…»
Στην Ισλανδία, υπάρχει μια λίμνη. Λέγεται Jökulsárlón κι είναι μπλε, βαθύ μπλε του οινοπνεύματος, του μαρκαδόρου, και γεμάτη παγόβουνα. Αυτή σκεφτόμουν όσο κράτησε η συναυλία, τα κλάματα που έβαλα όταν την αντίκρυσα, κλάματα διαφορετικά από τα κανονικά, κλάματα που μπορεί να σου προκαλέσει η ομορφιά της φύσης ή ενός έργου τέχνης. Σκεφτόμουν το μέγεθος της παραγωγής, όλους αυτούς τους ανθρώπους που ταξίδεψαν με τον εξοπλισμό τους, φιλοξενήθηκαν από το Φεστιβάλ Αθηνών και ανέβηκαν να παίξουν σε μια σκηνή και έναν χώρο που αποτελεί ονείρωξη για κάθε καλλιτέχνη από κάθε γωνιά της γης. Σκεφτόμουν τον Jónsi και όλες αυτές τις λέξεις με τους παράξενους τόνους. Σκεφτόμουν την σημασία της κλασσικής μουσικής, και της μουσικής παιδείας, πόσο σημαντικό είναι το να μάθεις σε ένα παιδί να ξεχωρίζει το κόρνο από την τούμπα, σκεφτόμουν το πώς οι Sigur Rós αποτελούν σπουδαίο κομμάτι της ιστορίας της μουσικής και θα ‘πρεπε να διδάσκονται στα σχολεία. Σκεφτόμουν πως τους προτιμώ σε φεστιβαλικό stage, με μια γιγαντοοθόνη να ζουμάρει στη φιγούρα του Jónsi. Μα και πως αν είχα χάσει το live στο Ηρώδειο θα είχα σκάσει. Σκεφτόμουν πως ήμουν άδεια από άγχη, σαν όλα να είχαν μπει σε παύση. Δεν ήμασταν εκεί για να μιλήσουμε στους διπλανούς μας, ούτε για να σηκώσουμε τα κινητά μας να απαθανατίσουμε τη στιγμή, ήμασταν εκεί για την εμβύθιση. Άλλοι την κατέκτησαν, άλλους τους εμπόδισαν οι απατηλές τους προσδοκίες.
Όταν έπαιξαν το “Hoppípolla” (από τον προσωπικό μου φάκελο «Τραγούδια Για Την Κηδεία Μου»), την ώρα που εκείνο το ζευγάρι -λίγο δίπλα μου, παραδίπλα μου, πιο κάτω, απέναντι, ή τέρμα πάνω- έβαζε τα κλάματα, εγώ ένιωσα μια δυνατή ανατριχίλα να διαπερνά απ’άκρη σ’άκρη τη ραχοκοκκαλιά μου κι ένα αεράκι φύσηξε στην «Κερκίδα Ε – Κάτω Διάζωμα / Σ19 / Θ23». Ή μπορεί πάλι, να έφταιγε η μουσική.
