Το Bios γιόρτασε τα όγδοα γενέθλιά του φέρνοντάς μας καλλιτέχνες που όχι μόνο σπάνια βλέπουμε στην Ελλάδα, μα απέδειξαν και έμπρακτα, επί σκηνής, τη φήμη και την αξία τους. Ως εδώ όλα καλά, όμως το διήμερο event αποδείχθηκε ταλαιπωρία για όσους βρέθηκαν εκεί, καθώς ο συνδυασμός της μεγάλης προσέλευσης (sold out οι Autechre) με την αποπνικτική ζέστη η οποία επικρατούσε στον χώρο δοκίμασε την υπομονή πολλών παρευρισκομένων, ενώ σημειώθηκαν ακόμα και επεισόδια στην είσοδο, κατά την πρώτη μέρα. Εντούτοις, το ότι κάποια πράγματα μπορούν να βελτιωθούν δεν πρέπει να υποβαθμίζει το κύριο γεγονός: στα 8 του χρόνια στα πράγματα το Bios έχει πετύχει σε πολλά από τα στοιχήματά του και μας έχει προσφέρει συγκινήσεις ανήκουστες πριν μια δεκαετία. Για τις λεπτομέρειες του διημέρου, Τάσος Μαγιόπουλος και Γιώργος Μιχαλόπουλος έχουν τον λόγο…
Φωτογραφίες: Αίγλη Δράκου (Παρασκευή), Άλεξ Μαυρίδης (Σάββατο)
Παρασκευή 17/9: Autechre + Moderat
του Τάσου Μαγιόπουλου
Μπορεί για αρκετούς το δίλημμα «Prodigy ή Autechre» να είχε αυτονόητη απάντηση, αλλά, όπως έδειξε το βράδυ της Παρασκευής στο Bios με το sold out, ήταν αρκετοί όσοι απάντησαν Autechre. Και κρίνοντας από την εξέλιξη της όλης βραδιάς, το αποτέλεσμα δεν τους απογοήτευσε.
Άφιξη στον πολυχώρο του Bios στις 12 ακριβώς λόγω προσωπικών υποχρεώσεων, το οποίο συνεπάγεται πως τον φίλτατο Byetone δεν μπορέσαμε να τον παρακολουθήσουμε –από ό,τι πληροφορηθήκαμε πάντως από άτομα που ήσαν παρόντες, ήταν αρκετά καλός. Είσοδος στον κεντρικό χώρο και αμέσως στροφή στα δεξιά, στον «πίσω» χώρο του Bios, όπου θα λάμβανε χώρα το live των Moderat. Ξεκίνημα με “Rusty Nails” για τους τέσσερις επί σκηνής (Apparat + Modeselektor = Moderat εξάλλου) και σπάσιμο του πάγου με το πιο γνωστό τους κομμάτι να περιλούζει το πλήθος κόσμου που είχε συρρεύσει όχι απλά για να δει «τη μπάντα που θα έπαιζε πριν τους Autechre» αλλά για να απολαύσει τα κομμάτια που αγάπησε μέσα από το παρθενικό άλμπουμ του συγκροτήματος.
Αυτό έγινε δε ιδιαιτέρως εμφανές στη συνέχεια της εμφάνισής τους, καθώς ο κόσμος αναγνώριζε τις περισσότερες επιλογές των Moderat, ενθουσιασμένος που τις άκουγε ζωντανά. Η εμφάνισή τους περιείχε το σύνολο σχεδόν του δίσκου τους συν κάποια κομμάτια εκτός αυτού, τα οποία μας τα φυλάξανε για το encore τους. Ιδιαιτέρως εντυπωσιακό και το τραγούδι, με τον Γερμανό MC (ράπαρε στα Αγγλικά προς αποφυγή παρεξηγήσεων) που πετάξανε καταπάνω μας, δίνοντας μια ακόμα πιο ενεργητική νότα στην όλη τους εμφάνιση. Όσο για το σύνολο του σετ, αυτό αντιπροσώπευε μεν τη σκηνή του Βερολίνου, το κουαρτέτο φρόντιζε όμως να αφήνει δεξιά και αριστερά πινελιές από διαφορετικά είδη, κλείνοντας πονηρά το μάτι σε όσους βιάστηκαν να τους κατηγοριοποιήσουν. Οι κορυφώσεις δε που μας επιφύλασσαν σε αρκετά σημεία της εμφάνισης φρόντισαν να ικανοποιήσουν άπαντες στο κοινό –είτε αυτοί ήθελαν μόνο να χορέψουν, είτε είχαν πάει και για πιo εγκεφαλικούς λόγους. Ιδιαίτερη μνεία αξίζει να γίνει και στο οπτικό υλικό το οποίο συνόδευε την εμφάνιση. Εκτός του ότι ταίριαζε απόλυτα με τη μουσική των Moderat αποδείχθηκε και τρομερά καλοφτιαγμένο από άποψη editing.
Στη συνέχεια μεταφορά της δράσης στον μπροστινό χώρο του Bios, με τον Rob Hall να αναλαμβάνει να ζεστάνει την ατμόσφαιρα πριν τους Autechre. Το σετ του αποδείχθηκε κάτι πολύ περισσότερο, περιλαμβάνοντας στοιχεία από 1990s στιγμές της Warp και παρεμφερών εταιρειών αλλά και πιο σύγχρονα ακούσματα, κυμαινόμενα κι αυτά στα πλαίσια του δυναμικού και συνάμα εγκεφαλικού αποτελέσματος. Κατά τη διάρκεια δε της δικής του εμφάνισης σημειώθηκαν και μικροεπεισόδια στην είσοδο του Bios, καθώς κόσμος προσπάθησε να εισέλθει στον χώρο δίχως εισιτήριο. Δεν είχαν πάντως μεγάλη έκταση.
Δίχως πολλές φανφάρες δίπλα στον Rob Hall είχαν εντωμεταξύ ήδη ανέβει οι Autechre. Ακολούθως, βύθισαν την αίθουσα στο σκοτάδι δημιουργώντας το απόλυτο black room –στο οποίο δεν φαινόντουσαν καλά-καλά ούτε οι ίδιοι. Και κάπου εκεί ξεκίνησε η παράστασή τους. Διότι αυτό που βιώσαμε το βράδυ της Παρασκευής ήταν μια εγκεφαλική παράσταση δυο ανθρώπων με πραγματικό όραμα και ιδιαίτερες απόψεις περί μουσικής. Το όλο σκηνικό είχε την έννοια του να μην αποσπάται η προσοχή με τίποτα άλλο και η μόνη αίσθηση μας που θα λειτουργούσε να ήταν η ακοή, ρουφώντας στην ουσία ό,τι μας έδινε η μπάντα. Όσο για τη θεματολογία της παράστασης; Η αποδόμηση όσων θεωρούμε δεδομένων περί μουσικής, εννοιών π.χ. όπως «κανονικό τραγούδι», «διάρκεια κομματιού», «σταθερή ρυθμολογία», «γραμμικές μελωδίες» και οτιδήποτε άλλο de facto σε όσα ακούμε. Μιάμιση ώρα και κάτι ψιλά κάτσανε στη σκηνή οι Autechre και για παραπάνω από ένα με ενάμιση λεπτό δεν άκουγες τον ίδιο ρυθμό. Οι δε μελωδίες εναλλασσόντουσαν με ρυθμό πολυβόλου, διακοπτόμενες πολλές φορές από την επόμενη που ακολουθούσε. Όσο για τη διάρκεια των κομματιών, αυτή ήταν ανύπαρκτη: η εμφάνισή τους αποτελούσε ένα ενιαίο μουσικό κατασκεύασμα.
Και επειδή οι Autechre είναι ένα γκρουπ που αρέσκεται στο να θέτει ερωτήματα, στην ουσία ρώτησε όλους εμάς εάν ένα απόλυτα πειραματικό σετ μπορεί να σταθεί σε ένα κοινό όχι εξ’ ολοκλήρου προετοιμασμένο για κάτι τέτοιο. Και η απάντηση ήταν ένα μεγάλο «ναι», με τον κόσμο να ανταποκρίνεται θερμότατα σε αυτό που άκουγε –έστω και αν δεν μπορούσε να το κατανοήσει στην πλήρη διάστασή του. Αυτό βέβαια για να συμβεί χρειάζεται μουσικούς με πολλά κότσια, ικανούς να το καταφέρουν. Γι’ αυτό άλλωστε και είναι ελάχιστοι στον κόσμο όσοι μπορούν να κατασκευάσουν το ηχητικό οικοδόμημα το οποίο βίωσε ο κόσμος που παραβρέθηκε στο Bios.
Και για να πούμε ένα θετικό και ένα αρνητικό για τον χώρο, ο μεν ήχος ήταν πραγματικά απίστευτος με τα φουτουριστικής σχεδίασης ηχεία του Funktion One να δεσπόζουν αγέρωχα δεξιά κι αριστερά της σκηνής, «ξερνώντας» τρομερής καθαρότητας ήχους. Αλλά το μείον ήταν σαφώς η αφόρητη ζέστη η οποία επικρατούσε, προερχόμενη από την έλλειψη σωστού εξαερισμού. Για να δανειστώ από τα λεγόμενα συνάδελφου αβοπολίτη, «ποτέ δεν φανταζόμουν ότι θα έβγαινα στην Πειραιώς για να αναπνεύσω φρέσκο αέρα»...
Σάββατο 18/9: Gonja Sufi
του Γιώργου Μιχαλόπουλου
Υποθέτω πως ήδη θα έχετε διαβάσει πιο πάνω για τις δύσκολες συνθήκες που επικρατούσαν κυρίως την πρώτη μέρα των γενεθλίων του Bios, γι’ αυτό και δεν θα τις αναπαράγω με λεπτομέρειες. Είναι βέβαια αλήθεια ότι ήθελε πραγματική προσπάθεια και αληθινό πάθος για να απολαύσεις τις εμφανίσεις των μουσικών του διημέρου. Ομολογώ όμως ότι κυριαρχεί η σκέψη ότι ψευτοχαίρομαι που έγινε τέτοιος πανικός για τον Gonja Sufi, που υπήρχε κόσμος ο οποίος και ξύλο έπαιζε για να δει τους Autechre, που τραγούδαγαν το “Rusty Nails” των Moderat κ.ο.κ. Κρατήστε βέβαια το συνθετικό «ψευτο» γιατί και χοντράδες έπαιξαν στην πόρτα την Παρασκευή με διάφορους μεθυσμένους που κανείς δεν γνώριζε (αλλά αυτοί ήξεραν το μυθικό ντουέτο!!) και –αν τυχόν γινόταν στραβή– τώρα θα ευχόμουν στην κηδεία μου να βάλετε τη φιλαρμονική ορχήστρα της Κέρκυρας να παίξει το Adagio του Albinoni (προϋποθέτω ότι την ύστατη στιγμή κάποιον θεό θα πιστέψω και θα ποθώ μια κατάνυξη. Αν πάλι όχι, ο “Εξώστης” των Στέρεο Νόβα θα με καλύψει).
Με κάποιο τρόπο πάντως το Βios –με στήριξη βέβαια από διάφορα έντυπα, blogs και το απαραίτητο hype– έχει καταφέρει στα 10 συνολικά χρόνια που υπάρχει να μας παρουσιάζει σπουδαίους μουσικούς, ιδιαίτερες μουσικές και να το κάνει όσο καλύτερα μπορεί. Είναι αλήθεια ότι οι κάποιες από τις παραγωγές του δεν μπορούν να στηριχτούν στον χώρο που έχει, είναι επικίνδυνο και υπερβολικά απαιτητικό προς το κοινό. Όπως αλήθεια είναι ότι όλοι εμείς δεν μπορούμε να στηρίξουμε και κάτι πολύ καλύτερο. Μπορεί σε εμφανίσεις των Pan Sonic, του Bug, των Autechre να πηγαίνουμε σχεδόν όλοι (λίγο αυτιστικά βέβαια, όμως είναι άλλη κουβέντα), ωστόσο σε γενικές γραμμές έχουμε τον χώρο που μας αναλογεί και πλέον με καλύτερο ήχο. Το τελευταίο μάλλον πρέπει να τονιστεί γιατί σε αυτό το διήμερο λόγω συνωστισμού δεν είχες την ευχέρεια να κινηθείς για να βρεις ένα σωστό σημείο. Αν έχω παραπλανηθεί θα φανεί στο άμεσο μέλλον και θα ανακαλέσω με την πρώτη ευκαιρία. Περιμένω να ακούσω τον Jeff Mills εκεί πάντως.
Στα αμιγώς συναυλιακά τώρα, πρόλαβα ένα μεγάλο μέρος της εμφάνισης του Onra με τον Buddy Sativa. Το σετ τους ήταν για αρκετή ώρα υπερβολικά soulful για τα γούστα μου, τα οποία έτσι κι αλλιώς είναι –κακώς– συγκεκριμένα στο hip hop. Ομολογώ ότι μου ακούστηκε αρκετά δεμένο στο σύνολο του και τα πιο «βαριά» κομμάτια τους ήταν άψογα. Με τίποτα όμως δεν θα προσπαθούσα να τους ξανακούσω. Όταν τελείωνε η εμφάνιση τους άρχισε να μπαίνει και ο περισσότερος κόσμος. Τρομακτικό θέαμα... Αφού με κάποιον τρόπο κατάφεραν οι πιο θαρραλέοι να χωρέσουν εμείς παλέψαμε για αρκετή ώρα στον μικρό διάδρομο ώστε να βρούμε μια τουλάχιστον αξιοπρεπή θέση να ακούσουμε αλλά κυρίως να παρακολουθήσουμε το δίδυμο της βραδιάς.
Ο Gaslamp Killer και ο Gonja Sufi παρουσίασαν ένα τυπικό hip hop σετ έχοντας υπέρ τους ότι και οι δύο είναι ιδιαίτεροι τύποι. Ο πρώτος παραδίδεται σε έναν χορευτικό πανζουρλισμό και ο δεύτερος είναι τρομακτική φιγούρα. Η πολύ γιόγκα αλλάζει τους ανθρώπους σας λέω... Μοίρασαν μπλουζάκια, είπαν αρκετά «Let’s Go Athens» και από κάτω ο κόσμος έδειχνε να παραληρεί. Ακούσαμε σχεδόν ολόκληρο το A Sufi And A Killer, κυρίως ενθουσιαστήκαμε στην ωραία δυάδα “Sheep” και “Holidays” και φωνάξαμε “Cowboys And Indians”. Οι δύσκολες συνθήκες δεν ευνόησαν πάντως την παρακολούθηση της συναυλίας, αλλά ό,τι είδαμε και ακούσαμε ήταν πάνω-κάτω στα αναμενόμενα και έχω την εντύπωση ότι όσοι προσπέρασαν τις δυσκολίες ενθουσιάστηκαν. Αυτό που προσωπικά μου μένει είναι πως πήγα έχοντας κατά νου πως ο Gonja Sufi είναι εξαιρετικός τραγουδιστής και έφυγα πιστεύοντας πως είναι εξίσου σημαντικός MC.
Την Ikonika που ακολούθησε την άκουσα για πολύ λίγο και μαθαίνω πως θα έπρεπε να το μετανιώσω.