Φωτογραφίες: Olga K
3 του Σεπτέμβρη και το διαστημόπλοιο των U2 βρίσκεται στην Αθήνα. 50 μέτρα ύψος για τη μεταλλική κατασκευή The Claw, που έγινε προέκταση των άσπρων καμπύλων γραμμών του ΟΑΚΑ. Ο σχεδιαστής Willie Williams είχε χαρακτηρίσει το σκεπτικό πίσω από την εμπειρία της σκηνής ως «την παλάμη του κοινού που μέσα της θα κρατάει το συγκρότημα». Η φυσική εγγύτητα ήταν πράγματι συναρπαστική. Η εγγύτητα όμως είχε νομίζω πολύ περισσότερο να κάνει με την αντιληπτική αρχιτεκτονική της σκηνής, η οποία πρόσφερε στο κοινό μοναδικό αισθητικό αποτέλεσμα –ανεξαρτήτως θέσης. Όχι καλύτερο ή χειρότερο, αλλά διαφορετικό. Βέβαια δεν μπορούμε να μιλάμε ακριβώς για σκηνή, μάλλον για εργοτάξιο, αφού ένα πλήθος από τεχνικούς συνόδευαν τους Ιρλανδούς καθ' όλη τη διάρκεια της συναυλίας.
Τι έκανε λοιπόν στην Αθήνα αυτό το βελγικό μουσικό τεχνούργημα; Θα μου πείτε, τι έκανε το 1997 ένα μεταλλικό λεμόνι και μια πρωτο-LED γιγάντια οθόνη απλωμένα στις αποβάθρες του λιμανιού της Θεσσαλονίκης; H «Ευρωπαϊκή πολιτιστική πρωτεύουσα» φιλοξενούσε τότε τη συναυλία της extravaganza περιοδείας Popmart. Λίγες μέρες πριν είχε βρεθεί στο μεταπολεμικό Σαράγιεβο, που κοιτούσε πώς να δώσει ένα φιλί στο μέλλον του. Το βράδυ λοιπόν της περασμένης Παρασκευής, η συναυλία της περιοδείας 360° επέστρεψε σε αυτήν τη γωνία του ευρωπαϊκού νότου.
Τώρα μέσα στα εισαγωγικά βρίσκουμε το ακρωνύμιο PIIGS –η Ιρλανδία τείνει στον νότο, για να συμπληρώσει τα αποδιοπομπαία κράτη της πρόσφατης (δημοσιονομικής και όχι μόνο) κρίσης. Ο Bono το παρέμβαλε και αυτό ανάμεσα στα προγραμματισμένα πολιτικά σχόλια τα οποία συνοδεύουν την περιοδεία –για τη δικτατορία της Μιανμάρ και την Aung San Suu Kyi, για την καμπάνια ONE και για την πράσινη κίνηση στο Ιράν. Την ώρα που ο Bono έχτιζε την εισαγωγή για το “Sunday Bloody Sunday” πάνω στο “Rock The Casbah”, σκεφτόμουν ότι ο συγχρωτισμός των ζητημάτων αυτών στη συναυλία δεν θα μπορούσε να βρίσκεται με πιο χαρακτηριστικό τρόπο έξω στον δρόμο –αναφέρομαι στην κινητοποίηση που γινόταν στα Προπύλαια από την Επιτροπή Ιρανών πολιτικών προσφύγων.
Ο συγχρωτισμός βέβαια αποτελεί τη βάση των συναυλιών των U2. Πώς συγχρονίζονται άλλωστε χιλιάδες διαφορετικού κόσμου; Το νιώσατε πιστεύω όσοι βρεθήκατε στο Ολυμπιακό Στάδιο μετά το “With Or Without You”, όταν σύσσωμο το κοινό διέκοψε την εισαγωγή που πήγε να κάνει ο Bono στο “Moment Of Surrender”, δημιουργώντας μόνο του μια γέφυρα στα φωνητικά ανάμεσα στα δύο τραγούδια. Αυτό δεν είναι «ψυχολογία της μάζας», είναι διαφορετικές επιθυμίες να κατασκευαστεί συλλογικά ένα συναίσθημα –ό,τι καλύτερο δηλαδή μπορεί να παραχθεί σε μια συναυλία.
Οι U2, οι οποίοι σε αυτό το διάστημα στέκονταν έκπληκτοι με αυτό που συνέβαινε, είχαν φροντίσει μέχρι τότε να προσφέρουν ένα κλασικό best of πρόγραμμα, αρκετά σπινταριστό και σφιχτοδεμένο. Στο τέλος μάλιστα ο Bono έκανε ακόμα και κούνια πάνω στο μικρόφωνο-τιμόνι το οποίο κρεμόταν από το πάνω μέρος της σκηνής, κατά τη διάρκεια του “Hold Me Thrill Me Kiss Me Kill Me” –μία από τις αρκετές κορυφώσεις της βραδιάς. Το κέφι διαφαινόταν άλλωστε από το άνοιγμα κιόλας της συναυλίας, όταν το “I Will Follow” ακολούθησε το “The Return Of The Stingray Guitar”, με την αρένα να σείεται. Τα χαμόγελα βέβαια πάνω στη σκηνή είχαν αρχίσει από πιο νωρίς, με τον τραγουδιστή των Snow Patrol –οι οποίοι στάθηκαν επάξιο support σε κάτι τόσο μεγάλο– να μην μπορεί να κρύψει τον ενθουσιασμό του με την ανταπόκριση του κοινού απέναντι στη μπάντα του.
Δύο ώρες πρόγραμμα για τους U2. Δύο ώρες που άρχισαν στις 12:00, αν προσέξατε το ρολόι στην οθόνη, που θρυμματίστηκε τότε στο πέρασμα του λεπτοδείκτη: ο χρόνος ήταν η έννοια γύρω από την οποία αναπτύχθηκε η δραματοποίηση της συναυλίας –ο χρόνος ως βαρύτητα των καθημερινών μας πράξεων. Όπως ένα βαρύ κεφάλι που θέλει να γυρίσει σύντομα σπίτι στο “In A Little While”. Ή η αίσθηση της έλλειψης βαρύτητας και η εκμηδένιση της καθημερινότητας. Αυτό είναι το σκεπτικό πίσω από τη σύνδεση (ή στην περίπτωσή μας του βίντεο) με τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και τη συνεργασία των U2 με τη NASA. Η αίσθηση της οπτικής από μια θέση όπου μπορείς να κρύψεις τη Γη με τον αντίχειρά σου.
Ένα τελευταίο σχόλιο. Γιατί όλο αυτό το μπέρδεμα με τη διάθεση των εισιτηρίων; Ειδικά την τελευταία εβδομάδα. Πού έγκειται η δυσκολία να υπάρχει σαφής και ξεκάθαρη –επίσημη– ενημέρωση, ώστε ο κόσμος να μπορεί να προγραμματίσει αν θέλει να παρακολουθήσει τη συναυλία; Η βραχυπρόθεσμη λογική του ας προσφέρω ένα προϊόν τώρα χωρίς να με νοιάζει πώς θα χτίσω σχέσεις με τις συνιστώσες του (μουσικού) περιβάλλοντος όπου μέσα του δραστηριοποιούμαι, στο τέλος δεν βοηθάει κανένα. 
