Φωτογραφίες: Tristan
«Όποιοι έρθουν θα έχουν να λένε για τις επόμενες γενιές». Αυτή την κάπως βαρύγδουπη έκφραση χρησιμοποίησαν οι διοργανωτές στο δελτίο Τύπου για να προσελκύσουν όσο κόσμο δεν είχε ήδη πειστεί με την ανακοίνωση των ονομάτων και η αλήθεια είναι ότι οι προσδοκίες δεν απείχαν πολύ. Δεν έχουμε κάθε μέρα, βλέπετε, την ευκαιρία, να παρακολουθούμε καλλιτέχνες της εμβέλειας και σημασίας του Madlib. Καλλιτέχνες σημαντικούς για τον χώρο που εκπροσωπούν (το hip hop δηλαδή), οι οποίοι μπορεί να μην βρίσκονται πια στην άνθιση του ταλέντου τους, σε καμία περίπτωση όμως δεν βρίσκονται και στην παρακμή του.
Όταν έφτασα στο Gagarin τα support acts είχαν ήδη ξεκινήσει, ο κόσμος όμως ήταν λιγοστός και η ατμόσφαιρα κάπως κρύα. Βέβαια τα πράγματα βελτιώθηκαν σημαντικά στην συνέχεια, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι σημειώθηκε κοσμοσυρροή. Οι Κορμοράνοι ανέλαβαν τον, κάπως άχαρο, ρόλο να ανοίξουν τη βραδιά με επιλογές από dubstep και hip hop, ενώ το ντουέτο των Loot DJs συνέχισε κάνοντας πρόγραμμα εναλλάξ, με hip hop, κατά κύριο λόγο, κατευθύνσεις. Ο κόσμος σιγά-σιγά πλήθαινε και η ατμόσφαιρα ζεσταινόταν, όταν βγήκε στα decks η ομάδα των Full Effekt, με ένα drum machine να κρατάει τον ρυθμό πάνω από τις μελωδίες, και τρεις DJs επιφορτισμένους με τον ρόλο των (καθιερωμένων πλέον) scratches. Εισάγοντας έτσι στη βραδιά το στοιχείο του λεγόμενου turntablism, διαδικασία που μου φέρνει στο μυαλό (με κάποιες ασυνείδητες κυρίως διεργασίες) διάφορους διαγωνισμούς τεχνικής δεξιοτεχνίας, παρά μια «κανονική» συναυλία (κάτι για το οποίο μάλλον ευθύνομαι περισσότερο εγώ και λιγότερο οι καλλιτέχνες). Στοιχείο, τέλος πάντων, το οποίο αποδείχθηκε βάση της βραδιάς, μιας και οι τρεις Αμερικάνοι μουσικοί, ήρθαν στην χώρα μας για ένα DJ σετ (και όχι για μια live εμφάνιση), για ένα showcase (κατά κάποιο τρόπο) του σημαντικότατου label της Stones Throw.
Αφού οι Full Effekt DJs τελείωσαν το σετ τους, στη σκηνή ανέβηκε ο Egon, γενικός διευθυντής του εν λόγω label, αλλά και ιδρυτής μιας άκρως ενδιαφέρουσας θυγατρικής του, της Now–Again Records. Εκτός από αυτές τις ιδιότητες όμως, ο Egon είναι, όπως φάνηκε, και φανατικός συλλέκτης δίσκων, και μας εξέπληξε όταν μας είπε ότι το μεγαλύτερο μέρος του σετ του θα καλυπτόταν από ελληνικά τραγούδια! Έτσι ακούστηκαν από μιξαρισμένα δημοτικά, μέχρι το “Εκείνο Το Καλοκαίρι” του Γιάννη Σπανού (το οποίο έχει χρησιμοποιήσει και ο Sixtoo παλαιότερα και έχω την αίσθηση ότι το δικό του remix χρησιμοποιήθηκε), ή πτυχές από την εγχώρια ψυχεδελική pop της δεκαετίας του 1970 (υπήρχαν σημεία όπου το αποτέλεσμα έφερνε στο μυαλό Caribou ή κάτι παρόμοιο). Στο τέλος από τα decks του Egon πέρασαν πιο ανατολίτικοι ρυθμοί ,με highlight ένα σόλο τουμπερλέκι από την Αίγυπτο, ενώ έκανε και ένα μικρό πέρασμα από ιταλικά ψυχεδελικά κομμάτια. Στο ενδιάμεσο φυσικά προσπάθησε να κινητοποιήσει περισσότερο τον κόσμο με διάφορες ατάκες όπως το μνημειώδες «Come on yo, how many times have you heard someone like me playing shit like that?».
Πριν κατέβει από τη σκηνή του Gagarin, ο κουστουμαρισμένος διευθυντής της Stones Throw ζήτησε από το κοινό ένα ζεστό χειροκρότημα (το οποίο φυσικά πήρε) για τον J Rocc, ο οποίος είχε ήδη ανέβει στα decks. Από τους δασκάλους του turntablism της γενιάς των 1990s, ο Jay μας έδειξε πώς κάποιος κάνει ένα πετυχημένο σετ με πολλά scratches, αστραπιαίες αλλαγές δίσκων και πάνω από όλα θετική διάθεση. Διάλεξε πολλά τραγούδια αποκλειστικά (όπως αναμενόταν άλλωστε) hip hop κατευθύνσεων πολλών καλλιτεχνών όπως των Beastie Boys, K’naan, Run DMC μεταξύ άλλων, και φυσικά αναφορές στο πρώτο σχήμα turntablism/hip hop στο οποίο συμμετείχε – τους Beat Junkies – με τους οποίους κέρδισε αρκετές διακρίσεις την περασμένη δεκαετία. Τέλος, ειδική αναφορά έγινε στον αδικοχαμένο J Dilla, φίλο και συνοδοιπόρο του Jay, αλλά και του Madlib (στο σχήμα των Jaylib, άλλωστε εκτός του Madlib και του Dilla, ο J Rocc ήταν στην ουσία το τρίτο μέλος), ο οποίος έχασε τη μάχη με τη ζωή πριν τρία περίπου χρόνια.
Ο J Rocc άφησε τα ηνία στον φίλο του εν μέσω επευφημιών, και ο Madlib μας έδειξε τις δικές του δεξιότητες πάνω στα decks. Ξεκίνησε το σετ του ακολουθώντας μια περίεργη τεχνοτροπία, σταματώντας τελείως (στιγμιαία) τον δίσκο που έπαιζε κι εφευρίσκοντας ρυθμούς με τα συνεχόμενα catch/release. Οι αναφορές του ήταν κάπως πιο δυσδιάκριτες εξαιτίας της περίεργης χρήσης της πρώτης ύλης (δηλαδή των δίσκων). Υπήρχαν βέβαια και στιγμές όπου ο Otis Jackson Jr. ή Yesterday’s New Quintet, ή Quasimoto ή Beat Konducta ή απλά Madlib, άφηνε να φανεί λίγο από το υπόλοιπο της hip hop ιδιοφυΐας του, ενώ σε κάποια φάση ο J Rocc ανέβηκε εκ νέου στα decks, ο Madlib πήρε το μικρόφωνο και με το υποχθόνιο στυλ του μας τραγούδησε έναν αυτοσχεδιασμό με αντικείμενο το τσιγαριλίκι που μοιραζόταν με τον Jay. Σημείο καμπής στο σετ του ήταν ίσως η αναφορά του στο (μάλλον) πιο επιτυχημένο καλλιτεχνικά project του, τους Madvillain (το οποίο συντηρεί με τον MF Doom), αλλά και η δικιά του αναφορά στον J Dilla (τα τελευταία δύο volumes του Beat Konducta αποτελούν άλλωστε tribute σε αυτόν).
Ενώ ο J Rocc ανέλαβε να κλείσει την βραδιά, εγώ σκεφτόμουν αν ό,τι παρακολούθησα αντιπροσώπευε τις προσδοκίες μου. OΚ, ήξερα ότι ο Jay είναι από τους μεγαλύτερους hip hop DJs και το σετ του κύλησε όσο καλά το περίμενα, (ο Egon σίγουρα ξεπέρασε τις προσδοκίες μου) για τον Madlib όμως; Θέλω να πω απλά ότι περίμενα κάτι παραπάνω από έναν από τους πιο ιδιοφυείς καλλιτέχνες οι οποίοι ασχολούνται με το είδος. Και μπορεί αυτή η start stop τεχνική του και η ευφυΐα του να βρίσκει ρυθμούς στην ουσία εκ του μη όντως και να υπήρξε σαφής ένδειξη του ταλέντου του, υπήρχαν, όμως, νομίζω και άλλες – και μάλιστα ίσως πιο λαμπερές πτυχές του – οι οποίες παρέμειναν κρυμμένες. Ίσως το γεγονός του DJ σετ να λειτούργησε κάπως δεσμευτικά προς αυτή τη κατεύθυνση, ίσως εγώ να έπρεπε να περιμένω αυτήν την περιορισμένη οπτική του πολύπλευρου ταλέντου του Madlib. Δεν ξέρω. Αυτό που ξέρω είναι ότι στο τέλος ναι μεν αισθανόμουν ότι πέρασα ένα όμορφο βράδυ, αλλά έμεινα με την αίσθηση ότι τελικά κάτι ίσως και να έλειψε…