Μακριά από ακαδημαϊκές προσεγγίσεις και βαθυστόχαστες καταθέσεις, η ελληνική τζαζ έδωσε το βράδυ της Τετάρτης το δικό της καθαρό μήνυμα στο θέατρο της Ρεματιάς. Ευρύτατο φάσμα ιδεών, εκτελεστικών κατευθύνσεων, εκφραστικών δρόμων, φρεσκάδας, εσωτερικής ωριμότητας και μιας γόνιμης δημιουργικής συνομιλίας με την αμερικανική και ευρωπαϊκή παράδοση. Από τη μια, η στιλιστική δεξιοτεχνική άνεση του Γιώργου Ψυχογιού και των εκλεκτών συνοδοιπόρων του (Experimental Orchestra), από την άλλη η γυμνασμένη ρυθμική ενσωμάτωση των Trilogia (Γιώργος Τρανταλίδης, Γιώργος Κοντραφούρης & Γιώτης Σαμαράς) δώσανε για τρεις περίπου ώρες μια φωτεινή, ανά στιγμές φλύαρη, μα σίγουρα αντάξια απάντηση για το παρόν και μέλλον αυτής της μουσικής.
Στην ηλεκτρισμένη φόρτιση μιας αφόρητα ζεστής ημέρας, το άκρως δροσερό Θέατρο Ρεματιάς αποτέλεσε από την πρώτη στιγμή ιδανική πρόταση για ετούτη τη τζαζ συνάντησή μας. Οι πρώτες νότες της παρέας του Γιώργου Ψυχογιού (Σεραφείμ Μπέλλος & Χρήστος Ασωνίτης/ντραμς, Περικλής Τριβόλης/κοντραμπάσο, Βαγγέλης Παρασκευαΐδης/βιμπράφωνο, Δημήτρης Παπαδόπουλος/τρομπέτα & Μάκης Τσελέντης/hammond) είχαν τον αέρινο μελωδικό αέρα ενός “Πρωινού Ξημερώματος” και τις εθιστικές “C Jam Blues” ηχοχρωματικές ποικιλίες του Duke Ellington, με τα αναγκαία μουσικά σόλο. Η έντονη κινηματογραφική μουσικότητα του Henry Mancini δόθηκε με πλούσιους αυτοσχεδιαστικούς ιδιωματισμούς στο αγαπημένο “Charade”, για να φτάσουμε κατόπιν σε μια από τις πιο ιδιαίτερες στιγμές –εκείνη του “Beautiful Love”, όπου οι λεπταίσθητες αποχρώσεις του πιάνου και οι οργανικοί διάλογοι έκλεισαν συνωμοτικά (και σχεδόν ερωτικά) το μάτι στον κόσμο του Bill Evans.
H θέρμη του κλασικού και σχεδόν προβλέψιμου σε κάθε καλοκαιρινή συναυλία “Sunny” είχε αρμονικές μα και λίαν κουραστικές αναπνοές, ενώ η προσωπική jazzy-bossa σύνθεση “Χρώμα Μες Στο Σκοτάδι” του ντράμερ Χρήστου Ασωνίτη –έμπνευσή του για το πιάνο ο Γιώργος Ψυχογιός– οδήγησε σε πιο «ήσυχες» κι εσωτερικές διαδρομές. Για το τέλος, η Experimental Orchestra αφέθηκε σε ένα μακράς διάρκειας “Take Five”, το οποίο ξεχώρισε για τις «ευγενείς» παρεκκλίσεις του, μαζί με μια rhythm n’ blues αύρα τού “Ψυχογιός Κολιάτσου Blues”, όπου ο Ray Charles θα μπορούσε να φλερτάρει όλα τα κορίτσια του μπαρ. «Αγκαλιάστε την τζαζ, αυτή είναι η ελληνική τζαζ», ήταν το σχόλιο του Γιώργου Ψυχογιού που πλανήθηκε λίγο στον αέρα και ολοκλήρωσε το πρώτος μέρος του Rematia Jazz Festival 2012.
Η ώρα της γνώριμης από τα παλιά Trilogia –AKA Γιώργος Τρανταλίδης, Γιώργος Κοντραφούρης & Γιώτης Σαμαράς– θύμισε πολλά στους παλιούς και «ξύπνησε» ακόμη περισσότερα στους νεότερους. Αν υπάρχει μια λέξη που χαρακτηρίζει αυτό το τρίο είναι η ρυθμικότητα, είτε βουτάει στο περίπλοκο σύμπαν του John Coltrane (“26-2”), είτε ξεγυμνώνει τους Beatles (“Can’t Βuy Me Love”), είτε σαλεύει με τις τζαζ εξάρσεις του McCoy Tyner (“Man From Tanganyika”) και πειράζει τη “Blues March” ευφράδεια των Art Blakey & Jazz Messengers. Οι προσωπικές συνθέσεις του Γιώργου Τρανταλίδη “Μεσόγειος” –ανασκευή των συμβατικών και καθιερωμένων απόψεων περί world fusion σύνθεσης– και “Back” (αφιερωμένη σε έναν σκύλο) αποκάλυψαν πτυχές λιγότερο γνωστές για κάθε έναν από τους μουσικούς και ενεργοποίησαν ένα πιο «ομιλητικό» εργαστήριο ήχων. Όμως, αν και ήταν η τιμητική της τζαζ την Τετάρτη στη Ρεματιά, ο σπουδαίος ντράμερ της παρέας επέλεξε για το encore να αφιερώσει μια γενναία δόση από Jimi Hendrix στον παλιόφιλό του Αντώνη Τουρκογιώργη, με τον οποίον παίζανε μαζί όταν ήταν 17 χρόνων, αφήνοντάς μας άφωνους για ακόμα μία φορά.
Ποικίλα λόγια ακούγονται για τζαζ παλιοφρουρές κι ελπιδοφόρα ταλέντα, όμως αν συμφωνήσουμε στο ότι η μουσική μιλάει αυτό που δεν λέγεται και δείχνει αυτό που δεν φαίνεται, τα εγχώρια πράγματα ίσως αποκτήσουν μια διαφορετική ρότα και ξεφύγουν από τη στρυφνή τους δεινότητα...
