“Το punk δεν θα πεθάνει ποτέ γιατί είναι τρόπος ζωής και το punk ως τρόπος ζωής δεν μπορεί να πεθάνει”, κάπως έτσι το είχε πει, κάποτε, ο Billy Idol και κάπως έτσι το ζήσαμε και στην Πλατεία Νερού το βράδυ του πρώτου Σαββάτου του Ιουλίου, σε εκείνη τη μέρα του Release Athens με τη μεγαλύτερη ομοιογένεια μέχρι στιγμής (με εξαίρεση φυσικά τα “μεταλλικά” και συσπειρωμένα line – ups) αφού η συναυλιακή αλληλουχία οδήγησε νομοτελειακά στην επιβεβαίωση αυτής της punk αθανασίας.
H όγδοη ημέρα του Release Athens Festival ξεκίνησε με τους The Noise Figures και τη γνωστή εγγύηση της ποιότητάς τους στα εγχώρια χρονικά του τριπτύχου «κιθάρα-φωνή-ντραμς». Το δίδυμο των Γιώργου Νίκα και Στάμου Μπάρμπαρη με τη γνωστή ακρίβεια και ήρεμη δύναμη που τους χαρακτηρίζει βρέθηκε ξανά στην ίδια θέση με εκείνη του 2019, όταν το Σάββατο 8 Ιουνίου 2019 είχαν και πάλι ανοίξει τη μέρα που θα έκλεινε με την σαρωτική εμφάνιση του Iggy Pop. Ώριμο, λιτό κι απέριττο κιθαριστικό fuzz, γειωμένες γκρούβες και άλλη μια υποδειγματική εναρκτήρια εμφάνιση από τους Noise Figures που έχουν καταφέρει να ανάγουν τον συχνά άχαρο ρόλο του εγχώριου support act των σχετικών φεστιβάλ σε τέχνη. Και όπως λένε και οι ίδιοι στο “We Look Better In The Sun” για κάποιο περίεργο ρόλο ο καυτός ήλιος της Πλατείας Νερού τους πάει πολύ.
Η συνέχεια γράφτηκε από τους The K’s, των ανερχόμενους Βρετανούς indie rockers από το Earlestown που κάθε μήνα προσθέτουν στο ενεργητικό τους και από μία κιθαριστική επιτυχία και δυο τρεις άκρως επιτυχημένες εμφανίσεις σε παγκόσμια ροκ φεστιβάλ, δίπλα και πριν από ονόματα όπως οι The Who, οι The Killers αλλά και ο ίδιος ο Liam Gallagher, σχηματίζοντας έτσι μια σταυρωτή ομοιοκαταληξία των opening acts με τους headliners της βραδιάς. Οι Jamie Boyle (φωνητικά, κιθάρα), Ryan Breslin (κιθάρα), Dexter Baker (μπάσο) και Jordan Holden (ντραμς) υπερασπίστηκαν με πολύ όμορφο τρόπο την επιτυχία και τον ήχο τους, αυτό το πιασάρικο, με την καλή έννοια “σχολικό”, ανάλαφρο garage rock που έχουν διαμορφώσει ως τα νέα indie kids της γενιάς τους και έχοντας ακούσει, απ’ ό, τι φαίνεται, με την οκά μπάντες όπως οι The Strokes και οι The Libertines.
Λίγο μετά τις επτάμιση και με τον ήλιο ανυποχώρητο είχε έρθει η ώρα για το πρώτο μεγάλο live act της βραδιάς. Μπορεί στα χαρτιά οι Sleaford Mods να ήταν τρίτο όνομα ωστόσο στην πραγματικότητα για πολλούς λειτούργησαν ως ιδανικό “δόλωμα” για να ξαναδούν ενδεχομένως τον Iggy Pop και να δοκιμάσουν τα κέφια του Liam Gallagher – ασχέτως και αν οι δύο «μεγάλοι παίχτες» αποζημίωσαν με τον δικό τους τρόπο ο καθένας άπαντες τους φεστιβαλιστές. Έχει ειπωθεί ότι το ντουτέτο των Jason Williamson και Andrew Fearn είναι μια “love or hate” περίπτωση, ωστόσο στην Πλατεία Νερού το απόγευμα του Σαββάτου νίκησε κατά κράτος το πρώτο, αφού και οι μη fans και οι σκεπτικιστές των κλασσικών σχολών της ροκ και της punk είδαν με πολύ μεγάλη χαρά τους προβληματισμούς τους να καταρρέουν μέσα στο απολαυστικό κύμα punk attitude και φλεγματικού coolness με το οποίο έλουσαν τελείως ακομπλεξάριστα οι Sleaford Mods το κοινό του Release Athens Festival.
Πατώντας στις pre recorded electro λούπες του Andrew Fearn-ο οποίος κατά τα άλλα ξεβιδώθηκε σε έναν χορό που στους παλιότερους θα θύμισε κάτι από τα ρέιβ πάρτι στα Οινόφυτα και στους νεότερους βραδιά ska στη Γεωπονική Σχολή- ο Jason Williamson “γάζωσε” κυριολεκτικά την Πλατεία Νερού με την απόλυτη στιχοποιία της Brexit και post-Brexit εποχής με μια αισθητική που “δίδαξε” τι θα πει relevant βρετανικό post – punk αυτή τη στιγμή – και ας μην υπήρχε στη σκηνή κιθάρα ούτε για δείγμα, κι ας θέλαμε να ζητήσουμε υπότιτλους σε κάποιες στιγμές γι’ αυτήν την καταιγίδα με προφορά του Nottingham.
Με βασικό άξονα του set το πρόσφατο album τους Spare Ribs, κορυφαίες στιγμές της παλαιότερης και σπουδαίας δισκογραφίας τους, όπως τα “Kebab Spider”, “Tied Up In Nottz”, “Discourse” και “Tweet, Tweet, Tweet” αλλά και μια φανταστική διασκευή στο “Don’t Go” των Yazoo οι Sleaford Mods έστησαν ένα υπέροχο, χαλαρό, απογεματινό πάρτι, όπου αντί για τσάι σέρβιραν άποψη, κερδίζοντας τις εντυπώσεις, διευρύνοντας το κοινό τους και σφραγίζοντας, έτσι, ένα εισιτήριο για τη συναυλιακή επιστροφή τους στην Ελλάδα – drink to that.
Λένε ότι ο Liam Gallagher δεν βγαίνει ποτέ στη σκηνή πριν βραδιάσει – έτσι και έγινε. Με το που γλίστρησε το τελευταίο λυκόφως πάνω από την πλατεία νερού τα video walls άστραψαν με την ομοβροντία ενός ποτ πουρί από το φωτογραφικό άλμπουμ και τα κολάζ του Liam Gallagher που φιλοτέχνησε την είσοδο του στη σκηνή, συνοδεία της εννιαμελούς (!) μπάντας του. Με το μιλιταίρ παρκά που έχει πλύνε – βάλε στις πρόσφατες εμφανίσεις του, τα κλασσικά α-λα 70s ντεγκραντέ γυαλιά και το ακόμα πιο κλασσικό α-λα mod κούρεμα, σχεδόν βιδωμένος στην -αυτή κι αν είναι κλασσική- στάση οξύμωρου σκυψίματος – τεντώματος προς το μικρόφωνο, με τα χέρια πλεγμένα πίσω, ο Liam Gallagher δικαίωσε τη φήμη της αλητείας του, δίνοντας μια εμφάνιση που -αν και όχι ενώπιον του κοινού που τυπολογικά θα έχει μάλλον συνηθίσει- δεν άφησε και πολλούς παραπονεμένους στην Πλατεία Νερού – εκτός ίσως από μερικούς σκληροπυρηνικούς Oasis fans που ίσως απογοητεύτηκαν από το μερικό κουτσούρεμα του ρεπερτορίου της θρυλικής brit pop μπάντας από το setlist.
Ο Liam Gallagher πάντως τους τίμησε με τον τρόπο του αναζητώντας τους συνέχεια μέσα στον κοινό όταν ετοιμαζόταν να χτυπήσει στο ψαχνό του συναισθήματος και της νοσταλγίας με κάποιο επικό τραγούδι των Oasis, μεταξύ άλλων τα “Morning Glory”, “Stand By Me”, “Slide Away” και φυσικά το αιώνιο rock n roll anthem “Cigarettes and Alcohol”- αν και στο “Wonderwall”, για κάποιον αδιευκρίνιστο λόγο, είπε να αναζητήσει στις τάξεις του κοινού και τους οπαδούς των Slipknot. Από εκεί και πέρα είδαμε καπνογόνο να ανάβει σε συναυλία Liam Gallagher -και μάλιστα από την αρχή κάπου εκεί στο “Rock ‘n’ Roll Star”-, θυμηθήκαμε τις τίμιες στιγμές της προσωπικής δισκογραφίας του – με το πολύ καλό “Wall of Glass”, ακούσαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα διασκευή στο “Soul Love” των “Beardy Eye”, αναγνωρίσαμε ότι ο τελευταίος του δίσκος, C’ mon You Know είναι κάτι παραπάνω από αξιόλογος, σκάσαμε χαμόγελο στο self-praise του “I know I’m a legend” quote και δικαιώσαμε τον προσωπικό του αμφιλεγόμενο μύθο, τον οποίο, αναντίρρητα, εν πολλοίς χρωστάει στην ιστορία που έγραψε μαζί με τον άσπονδο αδελφό του πάνω στην εφηβεία και στα νιάτα μιας ολόκληρης γενιάς, ως μια αυθεντική ροκ μπάντα και μια από τις πιο σημαντικές βρετανικές μπάντες όλων των εποχών. Φιλοδωρώντας το ελληνικό κοινό του με τη χορταστική κορύφωση του “Champagne Supe.rnova” -ένα από τα πιο όμορφα τραγούδια στον κατάλογο των Oasis- πέταξε μαράκες και αποχώρησε επιδεικτικά από τη σκηνή, κάνοντας μας πάλι πολλούς γνήσιους οπαδούς του (του Liam, όχι των Oasis) να σκάσουν χαμόγελο – σχεδόν τα πάντα, άλλωστε, είναι ζήτημα οπτικής γωνίας, γούστου και στιλ.
Ο Dave Grohl δήλωσε, πρόσφατα, ότι θεωρεί τον Liam Gallagher έναν από τους «τελευταίους εναπομείναντες rock stars» - άδικο δεν έχει αλλά τι να πει κανείς για το ροκ είδωλο που ακολούθησε λίγο μετά τις 11 και κατέλυσε κάθε κανόνα του χρόνου, παραδομένος ταυτόχρονα μοναδικά στη μοιραία και αδυσώπητη δύναμή του. Κοινώς αν ο Liam Gallagher είναι ένας rock 'n' roll star, τότε ο Iggy Pop είναι το ίδιο το rock 'n' roll. Με το που πάτησε ο Iggy Pop στη σκηνή και την πρώτη ριπή του “T.V. Eye” ήταν κάτι παραπάνω από προφανείς οι διαφορές και τα σημάδια του χρόνου σε σχέση με τη μόλις προ τριετίας εμφάνισή του στην ίδια σκηνή το 2019 – όταν είχε κάνει χιλιάδες κόσμου να παραμιλάει για την σαρωτική, άκρως σωματική, ενέργειά του πάνω στη σκηνή στην εντυπωσιακή ηλικία των 72 ετών. Ο Iggy Pop των 75 ετών, ωστόσο, με όλα του τα προβλήματα ήρθε για να επαναλάβει τον θρίαμβό του, μετουσιώνοντας ή, για την ακρίβεια, ενσωματώνοντας τις φθορές του σε ένα ακαταμάχητο υπερόπλο: το αθάνατο rock ‘n’ roll πνεύμα του.
Ναι ο Iggy Pop του 2022 δεν ήταν όπως παλιά, η φωνή του δεν έβγαινε, τα πόδια του δεν τον υπάκουαν το ίδιο, δεν μπορούσε να κάνει stage diving , ούτε να αλώσει με τον ίδιο τρόπο τη σκηνή. Αλλά και πάλι ακόμα και αυτός ο “πιο καταβεβλημένος” Iggy Pop είχε την ενέργεια που έβαζε κάτω μερικές ντουζίνες τριαντάρηδες, επέμεινε στον μοναδικό rock ‘n’ roll χορό του, έβγαλε το δερμάτινο τζάκετ για να δώσει ό, τι είχε και δεν είχε, από την πρώτη στιγμή, με το βαρύ πυροβολικό των “I Wanna Be Your Dog”, “Lust for Life” και “The Passenger” και μετά συνέχισε να δίνει και να δίνει, και ας έλεγαν τα προγνωστικά ότι δεν είχε άλλο, εκείνος, ασταμάτητος έκανε το αγαπημένο του κωλοδάχτυλο στον χρόνο. Η εξαιρετική μπάντα του -ένα από τα καλύτερα μουσικά σύνολα που έχουμε δει ποτέ στην εγχώρια ροκ φεστιβαλική ιστορία- λειτουργούσε προστατευτικά γύρω του, με τα πνευστά του τρομπετίστα Leron Thomas και τις κιθαριστικές δοξαριές της Noveller (κατά κόσμον Sarah Lipstate) να ανοίγουν στα τραγούδια διαστάσεις που δύσκολα θα φανταζόταν και πιο διορατικός fan των Stooges.
«Κάποτε ήμουν νέος, φτωχός και βρώμικος – ακόμα βρώμικος είμαι- και έπαιζα σε μια νέα, φτωχή και βρώμικη μπάντα των Stooges. Αυτό είναι το αγαπημένο μου τραγούδι τους» είπε ο Iggy Pop κάπου εκεί μετά το “Free” και “Run Like A Villain” και με την πρώτη νότα του “Sick of You” -το οποίο παίχτηκε όπως δεν ξανακουστεί ποτέ- ξεκίνησε ένα συγκινησιακό roller coaster με το τριπάρισμα των “Death Trip” και “Nightclubbing”, το μανιφέστο του “Search and Destroy” και τον encore τερματικό σταθμό με “Gimme Danger”, “Down On The Street”, “Fun House” και “Sister of Midnight” και έναν Iggy Pop -για μερικά δευτερόλεπτα ανθρώπινο- να ζητάει συγγνώμη για τη φωνή του και να μας ευχαριστεί για τη χαρά που δώσαμε στη "fucking" ζωή του.
Δεν είναι μόνο το μέγεθος του θρύλου του Iggy Pop που διαμορφώνει τη σημασία αυτής της εμφάνισης ούτε το ότι, ίσως, είναι από τις τελευταίες συναυλίες του, και -ακόμα πιο μεγάλο ίσως- η τελευταία του συναυλία στην Ελλάδα. Είναι η τέχνη του να κάνεις τέχνη και δύναμη την αδυναμία, να βγάζεις τα πάντα από το τίποτα και ροκ από κάθε πόρο της καλλιτεχνικής σου ύπαρξης. Αυτό έκανε ο Iggy Pop το βράδυ του Σαββάτου, σε μια ακόμη ιστορική μουσική και συναυλιακή στιγμή, μένοντας ημίγυμνος -κυριολεκτικά και μεταφορικά- μπροστά μας, με μόνο του ρούχο το punk και το rock ‘n’ roll που υπηρέτησε όλη του τη ζωή. Και να πέθαινε πάνω σε εκείνη τη σκηνή (κι εδώ ας επιστρατεύσουμε όλοι όποιο προληπτικό τικ προτιμάει ο καθένας) πάλι θα πίστευες ότι ήταν ένα συνειδητό, εκούσιο έργο ροκ τέχνης. Και αυτό είναι ο ορισμός τoυ "Live to Die Rock ‘n’ Roll".
