Η 2η μέρα του Hellfest 2017 είχε πρωτοφανή ηλιοφάνεια. Καιρικό φαινόμενο που παρατηρήθηκε μάλιστα καθόλη τη διάρκειά της, εν αντιθέσει με προγενέστερες διοργανώσεις. Κάθε χρονιά, βλέπετε, πέφτουν στην Clisson σύντομες ψιχάλες ή και μπόρες ακόμα, οι οποίες διακόπτουν το καλοκαιρινό κλίμα, μεταφέροντάς μας σε εποχές φθινοπωρινές. Αλλά προς κακή μας τύχη, φέτος επικρατούσε πλήρης λιακάδα –ηχεί ίσως παράδοξο, όμως οι σύντομες ψιχάλες διατηρούσαν το χώμα όσο νωπό χρειαζόταν, ώστε να μη ταλαιπωρούμαστε από άμμο και φλογερούς αγέρηδες.
Έπειτα από μακρά αναμονή έξω από τις ντουζιέρες, προλάβαμε τους Καναδούς Monarque με την ψυχή στο στόμα. Αλλά κάθε λαχτάρα μας άξιζε τον κόπο, μιας και ο "Monarque" (ως βασικό μέλος του σχήματος) πλαισιώνεται από άξιους συμπαραστάτες. Τα δε μελωδικά στοιχεία έμοιαζαν να επικρατούν των βλοσυρών, επιφέροντας μια λίαν διατρητική αύρα. Παρά μάλιστα το πρωινό της ώρας, η εμφάνισή τους κρίθηκε όχι μόνο επιτυχημένη, μα και πολυαναμενόμενη: η αρένα φάνταζε ήδη πολυπληθής κατά μήκος και πλάτος, γεμάτη από το παραδοσιακά αμαυρωμένο κοινό του Hellfest.
Οι Crypt Sermon ανήκουν στις μπάντες εκείνες που επιδόθηκαν σε παραδοσιακές doom φόρμες, επιχειρώντας από εκεί και πέρα την προσθήκη όσων συστατικών θα επέφεραν ενδιαφέρον στο τελικό μίγμα. Και αν η φωνή του Brooks Wilson απείχε από την εσάνς του Ronnie James Dio στο καταπληκτικό "Out Οf Τhe Garden", η σκηνική μετάλλαξή της δεν συμβαδίζει με υπεκφυγές, μιας και το σύνολο του set κρίθηκε ανέλπιστα δυναμικό (προσθέτοντας έτσι περίσσια πυγμή στις εκτελέσεις). Οι Crypt Sermon αποτελούν περίπτωση ξεκάθαρης live μπάντας, στις εκφάνσεις της οποίας το υλικό εμπνέει δυναμισμό και αναζωογονική ενέργεια, μακριά από επισφαλείς επιλογές μερίδας του συγγενικού χώρου.
Το σχήμα των Igorrr φέρει όψη περίεργη, μακριά από προσωπικές προτιμήσεις, μιας και αποφεύγω να ασπάζομαι metal αποφθέγματα τέτοιας λαϊκής κοπής. Ομολογώ πως η εμφάνισή τους έκρυβε ορισμένο ενδιαφέρον, με τα περίεργα ηλεκτρονικά στοιχεία, τις καθηλωτικές γυναικείες επενδύσεις, αλλά και τον ορμητικό Δενδογένη, ο οποίος –ωσάν μυθικό στοιχειό από καμμένες περγαμηνές του J.R.R. Tolkien– έδινε ρυθμό σε μια κυριολεκτικά κατάμεστη αρένα. Γενικά οι Igorrr αποτέλεσαν τέλειους διασκεδαστές, όπως και μπάντα ιδανική για να βιώσει οποιοσδήποτε επιθυμούσε να περάσει ευχάριστα τον χρόνο του. Απλά η σύνθεση της ίδιας της μουσικής δεν με αγγίζει προσωπικά, είτε λόγω των συστατικών, είτε του συνδυασμού τους.
Οι Bongripper ανήκουν στις πιο heavy μπάντες του πλανήτη, με riffs μαρμάρινα και ορμή εργολαβική. Όσο όμως σκοτεινοί, σατανικοί ή ασήκωτα σπηλαιακοί και αν ηχούν στους δίσκους τους, τίποτα δεν θα αναπληρώσει ποτέ την αντίστοιχη live εμπειρία. Το vibe τους είναι υπνωτικό και συνάμα βαρύ, πολύ βαρύ· φορτίο που σε τραβάει σε μια άβυσσο, από την οποία πασχίζεις ύστερα με νύχια και με δόντια να γλυτώσεις. Η διαφορά εδώ με προγενέστερες εμπειρίες είναι πως το φως της μέρας τρυπούσε τη σκεπαστή σκηνή της Valley, επιτρέποντας έτσι μια ηλιαχτίδα ελπίδας στις νεφελώδεις καταχρήσεις. Αλλά όχι και μέσα στη σκιά που άπλωναν οι κολοσσιαίες δομές τους, μιας και κάθε χτύπος φάνταζε φτυαριά αδύνατη για αποφυγή.
Οι Zeke δεν παρουσίασαν σημαντικές διαφορές από κολλητούς, ξεχασμένους παλαιοροκάδες σε μπαρότσαρκες στο τσοπεράδικο Alligator. Ζέχνοντας κυβικά άμμου και ακατέργαστου λαδιού, που πότιζε τα άπλυτα δερμάτινα γιλέκα τους, έδειξαν πώς παίζεται το σωστό, υπερηχητικό, μηχανόβιο punk, αποδίδοντας το υλικό τους (ενδεχομένως και) σε τριπλές ταχύτητες. Η δε διάρκεια της setlist επιμηκύνθηκε διακριτά, έπειτα από την ηχηρότατη ανταπόκριση του κοινού, αγγίζοντας τα 45 περίπου λεπτά –δηλαδή τα εκατό τραγούδια, ως αμιγές σχήμα λόγου. Όσο κι αν μας έλειψε το "Evil Woman" (η "Αφιλότιμη", ελληνιστί), το κλασικότερο hit τους "Mountain Man" προσεδαφίστηκε ως κερασάκι κουταλιού, το οποίο μόνο τυφώνες σήκωσε σε μια ήδη θερμή αρένα.
Οι Blood Ceremony ξέφυγαν από το τέλμα του occult rock, όντας σύμπραξη καταρτισμένων μουσικών, οι οποίοι αποδίδουν διαυγέστερα το στούντιο υλικό τους στη ζωντανή περίσταση. Το αμάλγαμά τους φέρει την ατόφια εκείνη στόφα που χαρακτήριζε τις παλαιές rock μπάντες, η οποία διδάσκει πως η μουσική ξεκίνησε να γράφεται για να αποδίδεται ζωντανά, οπότε αυτό οφείλει να παραμένει ο πρωταρχικός της σκοπός. Όπως σε κάθε προγενέστερη εμπειρία, φυσικά, την αμέριστη προσοχή κέρδισε και πάλι η εκθαμβωτική Alia O'Brien, μια λαμπρή πολυ-οργανίστρια, μα και αρκούντως σαγηνευτική ως παρουσία. Ο τρόπος με τον οποίον χειρίζεται αλληλένδετα το φλάουτο με τα φωνητικά της έμεινε παρομοιώδης, γενόμενος αντικείμενο θαυμασμού για την πλειονότητα του πιστού τους ακροατηρίου.
Οι Skepticism διακόρευσαν για πολλοστή φορά πλήθη από μπάντες που αυτοπροσδιορίζονται ως funeral doom, μα πασχίζουν να μεταδώσουν ένα κλίμα πένθιμο. Το ιδίωμα στο οποίο ανήκουν περικλύει εγχειρήματα εύκολα εκτελεστικά, μα δυσχερή στην πρόκληση της αντίστοιχης Θανατερής αισθητικής. Ουσιαστικά αποτελεί ένα υπο-είδος στο οποίο είτε είσαι καλός σε επίδοση, είτε απλά όχι. Σε σημείο που, όσο κι αν η ατμόσφαιρα φαντάζει επαρκής προς διεύρυνση βαραθρωδών ρηγμάτων, δεν είναι τυχαίο πως πολλάκις είναι οι αρχετυπικές μπάντες που ξεχωρίζουν.
Οι Skepticism, βέβαια, έχουν εξυψώσει τον πήχη σε άλλα επίπεδα. Γιατί, όπως και στην αντίστοιχη συμμετοχή τους στο Roadburn 2016 της Ολλανδίας, δεν εμφανίζονται στη σκηνή δίχως την παρουσία πιάνου. Η ίδια η ένδυση των μελών ακολουθεί την ίδια πένθιμη μορφή: με κοστούμια σχεδόν αποστειρωμένα, στα οποία ξεπροβάλλει ένα κίτρινο άνθος, ωσάν ίχνος τραγικής ειρωνίας. Και όλα αυτά, φυσικά, υπό την επένδυση ενός άριστου μα τραγανιστού ήχου, στον οποίον κάθε χτύπος αντηχούσε ωσάν μαρμάρινος τύμβος στα όρια της συντριβής. Δεν υφίσταται αλήθεια τίποτα αρνητικό να περιγράψει κανείς για την απόδοση μιας μπάντας εφιαλτικής μα συνάμα φωτεινής, με έναν τρόπο αλλοπρόσαλλο. Η μοναδική αιτία, δηλαδή, για την οποία θα επέλεγα την εμφάνιση στο Hellfest 2017 ως προτιμητέα, δεν εντοπίζεται παρά στην εκτέλεση του αγαπημένου μου "The Arrival".
Η «στονεροειδής» ψυχεδελική διαδραστικότητα των Mars Red Sky συνθέτει ένα είδος φάσματος προσιτό στο κοινό, εξομαλύνοντας τυχόν δυσχέρειες σε live αποδόσεις. Κάτι που οφείλεται τόσο στην προσγειωμένη στάση τους, όσο και στη διατήρηση ενός δεσμού με το συμμετέχον κοινό. Το διάχυτο αίσθημα ευφορίας στην αρένα μαρτυρούσε την κάλλιστη συνέπεια μιας μπάντας που έχει κυνηγήσει τη ζωντανή παρουσία, αλλά και έχει επενδύσει αντίστοιχα στις σκηνικές δομές της. Παρότι, κατά τη γνώμη μου, πολλές stoner-infused μπάντες δεν συγκρίνονται με τους προπάτορες που τοποθέτησαν τα θεμέλια, ομολογώ πως είναι πάντα απόλαυση να βιώνεις το έργο τους ζωντανά.
Οι Soilwork απέδειξαν ότι αποτελούν το πιο καλοδιατηρημένο γκρουπ του new wave of swedish death metal, με μια εμφάνιση που υπερέβη κατά πολύ τις προσωπικές μου προσδοκίες. Η πρώτη κρίση στις τάξεις τους επήλθε με την αποχώρηση του Peter Wichers, κομβικό σημείο, το οποίο απομάκρυνε αρκετούς παλαιότερους fans –δίχως λόγο κατά τα φαινόμενα, μιας και οι σκηνικές τους εκφάνσεις παρέμειναν αλώβητες σε υπερθετικό βαθμό. Ουσιώδης αιτία και πόλος αμέριστης προσοχής στάθηκε ο Björn "Speed" Strid, ένας frontman με ικανότητες τραχύτατες μα άκαμπτα μελωδικές, παροτρύνοντας τον κόσμο με κάθε ευκαιρία στη διόγκωση μιας πραγματικής arena rock ατμόσφαιρας. Ενδεχομένως να επέλεξε το πιο ταιριαστό όνομα, μιας και τα επίπεδα αδρεναλίνης του μοιάζουν αμείωτα, σε σημείο να προξενούν ένα περίεργο μείγμα δέους και θαυμασμού, ακόμη και στους πιο παλαιούς οπαδούς.
Έπειτα από την πρόσφατη, καθηλωτική εμφάνισή τους στην Αθήνα, οι Γάλλοι Alcest επικύρωσαν την αναβαθμισμένη ποιότητα των ζωντανών τους εκφάνσεων, μακριά από ένα άνευρο παρελθόν, δίχως ουσιαστική χημεία. Όντας ένας από τους εργατικότερους μουσικούς του ευρύτερου post-black πεδίου, η πολυπράγμων μορφή του Stéphane "Neige" Paut όχι μόνο εξαΰλωσε όσα παραπτώματα σημειώνονταν σε παλαιότερες σκηνικές εκφάνσεις, αλλά επένδυσε σε vibe, δυναμισμό και σε απαραίτητες κορυφώσεις, όπως και σε χαρακτηριστική αλληλεπίδραση με το κοινό, στο οποίο (προφανώς) απευθυνόταν στη μητρική του γλώσσα. Αν δεν τους είχα παρακολουθήσει ξανά στο πολύ φρέσκο παρελθόν, οπωσδήποτε θα παρέμενα έως τη λήξη της συμμετοχής τους.
Τους γερόλυκους του βρετανικού heavy metal Saxon δεν επιτρέπεται να μην τους παρακολουθήσεις έστω για μία φορά στη ζωή σου. Ανήκουν δηλαδή στα σπάνια εκείνα διαμάντια, τα οποία κερδίζουν την εκτίμηση του συνόλου του rock/metal χώρου, χάριν της ατέρμονης επιμονής τους, αλλά και της ποιότητας της λεόντιας μερίδας της δισκογραφίας τους. Ο δε Biff Byford παραμένει –όπως διαπιστώσαμε– επιβλητικός όσο ποτέ, αγέρωχος εκπρόσωπος μιας γενιάς που αρνείται πεισματικά να αποχωρήσει. Ως ηγετικός μπροστάρης, λοιπόν, οδήγησε τους συμπαραστάτες του σαν καλοκουρδισμένη μηχανή, απορρέοντας αρετές όπως ζωτικότητα, αγνή διασκέδαση, αρχέγονη εμπειρία, αλλά και όρεξη για τον χρόνο τον οποίον δαπανούσαν στο σανίδι. Διότι οι Saxon απέδειξαν για ακόμα μία φορά γιατί αποτελούν μία από τις απόλυτες live εμπειρίες: με λιτές κινήσεις, ισοσκελίζοντας τη heavy metal αισθητική με το hard rock κέφι, συνιστώντας έτσι εγγύηση ψυχαγωγικού χρόνου.
Οι Σουηδοί Pain Οf Salvation όχι μόνο κυκλοφόρησαν πρόσφατα το καλύτερο έργο τους από την εποχή του BΕ (2004), μα έδωσαν και την αρτιότερη παράστασή τους τα τελευταία 10 έτη. Εμφανώς απαλλαγμένοι από τα άγχη της prog metal ταμπέλας, όπως και ανανεωμένοι δομικά, καλωσόρισαν πίσω στις τάξεις τους τον Johan Hallgren, ύστερα από εξαετή αποχή. Ενδεχομένως η επιστροφή του να έπαιξε ζωτικό ρόλο, μιας και δεν δύναμαι να φανταστώ μια πιθανή ενσάρκωση του γκρουπ με άλλον κιθαρίστα. Όμως η άρτια προβαρισμένη συνέπεια, η άριστη ισοστάθμιση του νέου με το παλιό υλικό, όπως και η κλιμακούμενη σύσφιξη των μελών επί σκηνής (καθότι η αρχική μου εντύπωση ήταν πως μπήκαν λίγο μουδιασμένοι), αποδείχθηκαν στοιχεία εξίσου καθοριστικά. Για την ιστορία, η setlist ήταν: "Full Throttle Tribe", "Reasons", "Meaningless", "Linoleum", "Trace Οf Blood", "Rope Ends", "Ashes", "On A Tuesday" –με την αλληλουχία να σημειώνεται το λιγότερο ως άριστη.
Η ατμόσφαιρα των Wardruna εκκολάπτει εκούσια μαγεία στη σκηνική της αποτύπωση. Το έναυσμά της υποδέχθηκε σιγή ιχθύος, σε συγκερασμό με ρυθμικά παλαμάκια, τα οποία κορυφώθηκαν την πιο καίρια εισαγωγική στιγμή. Παρότι η φολκλόρ αισθητική τους ανήκει στα αποφθεύγματα που ξεφεύγουν μερικώς από τη σφαίρα των προσωπικών μου προτιμήσεων, η όλη μυστηριακή αύρα δύναται να μαγνητίσει με ευκολία κάθε ακόλουθο των σκοτεινών τεχνών. Το δέος που προκαλούν οι αποκρυσταλλωμένες εκφάνσεις τους συγκρίνεται μόνο με ερημικές εξερευνήσεις σε αρχέγονες παγωμένες τοποθεσίες των πιο απόμερων μερών της νορβηγικής φύσης. Σε σημείο ώστε, αν χαθείς στις διακλαδώσεις τους, αδυνατείς επικίνδυνα να βρεις τον δρόμο να επιστρέψεις.
Οι Aerosmith καθυστέρησαν να εισέλθουν επί σκηνής, σημάδι ανησυχητικό, δεδομένης της επικείμενης αποχώρησής τους από την ενεργό δράση. Κάθε ίχνος ανησυχίας όμως διαλύθηκε αστραπιαία, χάρη στην αξιοπρεπέστατη κατάσταση τόσο του Steven Tyler, όσο κι ενός line-up αιωνόβιου, δεδομένου πως διατηρούν τα ίδια μέλη με τα οποία έλαβε κάποτε χώρα το επίσημο ντεμπούτο τους. Οι Aerosmith απλά έμοιαζαν να τιμούν και να σέβονται την ιστορία που κουβαλούν στο έπακρο, παραδίδοντας μια αστραφτερή παράσταση αδαμάντινου hard rock, ως τελικό αποχαιρετιστήριο δώρο στους οπαδούς τους. Είναι αλήθεια ότι λυπήθηκα που εξαναγκάστηκα να παρακολουθήσω μέρος μόνο της setlist, καθώς διαφορετικού ήχου προτεραιότητες με καλούσαν στην απόμερη σκηνή της Valley.
Για τους Slo Burn και την επιβλητικότητα του αειθαλούς John Garcia, δεν χρειάζεται να αναφέρουμε πολλά: μπορούμε να μείνουμε σε όσα σχεδόν περιγράψαμε περί της συμμετοχής των Hermano στο line-up του Hellfest 2016 (εδώ). Δράττοντας τους καρπούς μιας 1990s αναγνώρισης, ο συνειδητοποιημένος Garcia φαίνεται να έχει επιστρέψει στις πρωταρχικές του ρίζες, ξεκινώντας από τους Kuyss Lives (που μετονομάστηκαν σε Vista Chino) και τους Unida, για να περάσει στους Hermano και στους Slo Burn. Tο vibe της υπνωτικής αμμοθύελλας των έργων του είχε αλήθεια θαφτεί από τη λήθη του χρόνου, αλλά τόσο η αψεγάδιαστη απόδοση των Hermano, όσο και των Slo Burn, στάθηκαν ικανές να ανασύρουν το "Blues For The Red Sun" με μια μορφή πρωτόλεια, μα συγκινησιακή συνάμα. Μοναδικό παράπονο ότι, όπως και στο Hellfest 2016 οι Hermano απέκλεισαν το "Exam Room", αντίστοιχα οι Slo Burn προσπέρασαν το "Positiva", το ενδεχομένως καλύτερο κομμάτι τους.
Τους Deafheaven τους παρακολούθησα αποσπασματικά, μιας και σπάνια έχω δει κάτι τόσο αποκρουστικό. Πέρα από το ανεκδιήτητο look, τη φωνή που θύμιζε κόρακα ωσάν τον σφάζουν, αλλά και το ότι η ίδια η μουσική –πέραν της περίσσειας ορμής της– δεν με ενθουσιάζει ιδιαίτερα, δεν έχω να αναφέρω κάτι ιδιαίτερα θετικό. Αναρωτήθηκα μάλιστα πώς μια μπάντα που με γέμιζε ελπίδα στο demo, εξελίχθηκε σε ένα πράγμα που δεν με εκφράζει σε ουδεμία περίπτωση.
Η βραδιά μας έκλεισε με τους Kreator και έναν Mille Petrozza σε μεγάλα κέφια, εκπληρώνοντας το απωθημένο μου να τους δω να κλείνουν μια μέρα ένα ευρωπαϊκό φεστιβάλ. Καλοστεκούμενος, σε μια κατάσταση σαφώς ανώτερη των περασμένων επισκέψεων στη χώρα μας, αλλά και γεμάτος όρεξη λίαν μεταδοτική για τα ανύποπτα πυροδοτούμενα moshpits, ο Petrozza προσέθεσε το δικό του λιθαράκι στην πλέον αρμόζουσα παραδοσιακή αυλαία του φεστιβαλ. Το μόνο αρνητικό; Η ώρα ήταν ήδη περασμένη, σε σημείο ώστε οι εκτελέσεις των Kreator αδυνατούσαν να μας κρατήσουν ζωτικούς, παρά την απειλητική τους κόψη. Δεν ήταν τυχαίο που η συντριπτική μερίδα του κόσμου της 2ης ημέρας αποχώρησε από νωρίς, μιας και ο νοθευμένος από άμμο άερας προσέδωσε μια κόπωση βαρύτερη του αναμενόμενου...
{youtube}iIvQxKneM6g{/youtube}
