«Ready?
One, two»
Η αλήθεια είναι πως δεν γνωρίζω τι γνώμη φέρω για την εμφάνιση των Ulver στο Gagarin. 'Η μάλλον, η αβεβαιότητα αφορά περισσότερο τη φύση του προσήμου στην τελική του αναγραφή. Το γενόμενο πως η προσέλευση ήταν ισχνή εν συγκρίσει με τις προηγούμενες επισκέψεις τους, φαντάζει μάλλον αναμενόμενο: το νέο άλμπουμ The Assassination Οf Julius Caesar μένει ακόμη πολύ νωπό στις αισθήσεις του κοινού, ιδιαιτέρως για όσα μυαλά τους απομυθοποίησαν έπειτα από την παρθενική επίσκεψή τους στην Ελλάδα (2009). Είναι επίσης κι αυτές οι νύχτες της Τρίτης, που δεν σ' αφήνουν να χαρείς τις εξόδους ως πρέπει, με αποτέλεσμα να είναι οι die-hard fans που τίμησαν (ως επί το πλείστον) τη βραδιά, συν όσους δεν είχαν απολαύσει προηγουμένως τους Νορβηγούς.
Στο Gagarin έφτασα πάντως με την ψυχή στο στόμα. Και είμαι καθόλα πεπεισμένος ότι δεν ήμουν ο μόνος, ελέω καθημερινής. Οι Ulver, όμως, έβγαιναν μισή ώρα μετέπειτα τελικά, τσάμπα δηλαδή η τρεχάλα σε στενά και σε πλακόστωτες πλατείες. Την ανάσα μιας ανακούφισης ακολούθησε λοιπόν σβέλτη καταδρομή στο πλησιέστερο μπαρ: 5ευρη μπύρα σε πλαστικό, τσιγάρο στραβά κολλημένο και το καθιερωμένο small talk για το live και την τελευταία full-length κυκλοφορία τους. Τα φιλτράκια σιγά-σιγά τελείωναν, ο αναπτήρας άδειαζε, η υπομονή εξαντλούταν και η ώρα δεν έμοιαζε να περνά. Η τράκα ήτο επιβεβλημένη στο σημείο αυτό, μερικές κοπέλες χαμογέλασαν όταν παρέδωσαν την ποθητή μπάρα, άλλες πάλι ψιλοπάγωσαν δίχως λόγο. Η τελευταία γουλιά κατεβαίνει, η κάφτρα καίει και τα φώτα ανάβουν μονομιάς. Οι Ulver βρίσκονται επί σκηνής.
«What's the meaning of this voyage?
To talk in a dream,
So many bends and these years we've been together passed»
Πάμε όμως σε πιο ανθρώπινη ανάλυση. Η αλήθεια είναι πως στο Gagarin εντρύφησαν σε μια ολοένα και πιο οργανική σκοπιά, αντί εκείνης της α-λα-Coil electronica βαράθρου, την οποία μεθοδικά διεύρυναν ως την περίοδο του Shadows Οf Τhe Sun (2007). Το Perdition City (2000) ήταν βέβαια το άλμπουμ που πρώτα άνοιξε ορίζοντες για μεταλλικά ακροατήρια, αλλά ακόμη και σε αυτό το ριξικέλευθο σημείο, η fanbase των Ulver εξακολουθούσε να προσομοιάζεται ως ένα αμιγώς metal υποστήλωμα. Δεν κατάφεραν λοιπόν ποτέ να πιάσουν το κοινό των Portishead, ουδέποτε άγγιξαν τη mainstream artsy pop σκηνή, δεν έπεσαν καν να φιλήσουν τα πόδια των Massive Attack ώστε να βγούνε σε περιοδεία μαζί τους. Λάθη που πολλές ακόμα μπάντες των '00s έκαναν κατά την ίδια περίοδο, μιας και επέλεγαν να ακολουθούν δίαυλους και μεθόδους που απευθύνονταν (ξανά) σε metal ακροατήρια.
Επειδή εδώ γράφουμε μόνο αλήθειες, το πρώτο ουσιαστικό breakthrough των Ulver ήταν το Shadows Οf Τhe Sun. Και δεν το λέμε εμείς, οι ίδιοι το παραδέχονται: αποτελεί δίσκο κολοσσιαίο, ο οποίος (για λόγους που αναπτύξαμε εδώ) δύσκολα θα ξεπεραστεί στο δισκογραφικό τους μέλλον. Παρόλα αυτά, η όλη ανταπόκριση επέφερε περισυλλογή, οι δίσκοι μετέβησαν σε πιο προσβάσιμα standards, τα live σύντομα ξεκίνησαν και οι Λύκοι (ως υπαρκτές πια ανθρώπινες οντότητες) άρχισαν δειλά-δειλά να ξεμυτίζουν. Η συναυλιακή δράση ασφαλώς επέφερε και μια Απομυθοποίηση, την απώλεια μιας πτυχής της πρωταρχικής τους Ταυτότητας, μιας και το όνομά τους ήταν ως τότε συνυφασμένο με το ονειρικό, όπως και με τη φαντασιακή avant-garde δράση των μελών τους.
«You fly, or rather float, drift,
Through an enormous dark room, a room of noises»
Γιατί επεξηγούμε τα άνωθεν; Διότι δεν είμαι βέβαιος πια αν το Shadows Οf Τhe Sun αποτέλεσε τη σωτηρία των Ulver ή την καταστροφή τους. Οι ίδιοι, ασφαλώς, επιδεικνύουν διάχυτη σοβαρότητα σε όσα εξακολουθούν να πράττουν, μιας και δεν αφήνουν ίχνη άστοχα ή τυχόν ανεύθυνα και βεβιασμένα. Αντιθέτως, τόσο οι στουντιακές, όσο και οι συναυλιακές τους εκφάνσεις, καταδεικνύουν μια πρόοδο σχεδόν γεωμετρική, με μια πολυγωνική εστίαση να ξεδιπλώνει σωρεία διαφορετικών layers. Φυσικά, δεν αποκλείεται οι Νορβηγοί να ξεκίνησαν τις συναυλίες για τα χρήματα, όπως και για να προωθήσουν πρόσφατες δισκογραφικές δουλειές –σε παλιότερες μάλιστα συνεντεύξεις είχαν υπαινιχθεί κάτι ανάλογο. Δεν αναιρείται ωστόσο πως αυτή η 1 ώρα επί σκηνής την οποία προσφέρουν χαρακτηρίζεται από ζωηρό κέφι και σοβαρότητα, όντας απόρροια απόλαυσης ενός αέναα ενδογενούς jamming.
Οι Λύκοι ανέκαθεν εξελίσσονταν, μόνο που η μετάλλαξή τους επηρρέασε πλέον μόρια του κυρίαρχου γενετικού υλικού. Ιδιαίτερα στις φάσεις που αισθάνονταν διάτρητα Χαρούμενοι στη σκηνή του Gagarin, ανασύρονταν εκφράσεις από το όχι πολύ μακρινό παρελθόν. «It is dark and tragic, as we are», ανέγραφαν άλλοτε (κατά την κυκλοφορία του Shadows Οf Τhe Sun), επισυνάπτοντας παράλληλα hints για την αρετή της low-key φύσης τους. Γιατί στα live των Ulver υπάρχει τώρα αειθαλές τζαμάρισμα, οργανική χημεία και ψυχεδελικά σταυροδρόμια, στα οποία τα μέλη συχνά-πυκνά συναντώνται, παρά τις παράλληλες ροπές τους. Και φυσικά, ο μύθος της Λυκανθρωπικής τους φύσης έχει καταρριφθεί, καθότι οι προσεγγίσεις τους ελλείπονται επαρκούς συγκινησιακής πρόκλησης.
«But you do not listen, your mind is somewhere else,
I speak with a frozen tongue, in a dead language»
Με όλα αυτά, βέβαια, θα θεωρεί κανείς πως δεν απήλαυσα την εμφάνιση των Ulver στην Αθήνα. Συμβαίνει όμως το αντίθετο: θεωρώ πως ήταν η ενδεχομένως αρτιότερη από τις 4 μέχρι τώρα φορές που τους έχω βιώσει live. Το δε νέο υλικό φαντάζει καταλληλότερο για ζωντανές αποδόσεις, μιας και (όπως συμβαίνει με όλες τις πρόσφατες δουλειές τους), η σκηνική του απόδοση χαρακτηρίζεται από ευκρίνεια, διαύγεια και εύρος σχεδόν στερεοφωνικό. Διαθέτει δηλαδή εκείνη την αίσθηση του all-around-the-place, η οποία τμηματικά απουσιάζει από τις γνώριμες καταγραφές τους.
Κατά δεύτερον, η μπάντα φαντάζει (και ηχεί) πιο άρτια προβαρισμένη, ιδιαίτερα όταν όλα τα percussion μέρη αποβαίνουν χωρισμένα και συντονισμένα μεταξύ 3 μονάδων, καθόσο ΟΛΑ τα μέλη προσδίδουν ρυθμό επί σκηνής. Τρίτον, τόσο το light show, όσο και τα visuals με τα φτερά των Αγγέλων, τα φανταχτερά πολύγωνα και τις παλλόμενες κυματομορφές, έρχονται σε άμεση συνάφεια με τη σπινθιρίζουσα αίσθηση της μουσικής. Μια οπτική πιο εύστροφα εστιασμένη, τόσο προς την artsy κατεύθυνση που επέλεξαν, όσο και προς την απαρχή της συναυλιακής τους δράσης. Το επηρεαασμένο από Coil υλικό τους, άλλωστε, είναι και πιο απαιτητικό για σκηνική απόδοση, τόσο λόγω της πιο απογυμνωμένης φύσης του, όσο και του απαιτητικού live setting το οποίο προαπαιτεί.
«Tragedies repeat themselves,
In perfect circle...»
Το μαγικό με την περίπτωση των Ulver είναι πως κάθε γνώμη που θα συλλέξετε θα τείνει να διαφέρει προς τις υπόλοιπες –έστω σε ορισμένα μικρά σημεία. Παραμένει πάντως γεγονός ότι, αποχωρώντας από το Gagarin, αρκετός κόσμος έδειχνε ψυχαγωγημένος, δίχως όμως τη συντριβή την οποία ανέμενε. Άλλος είχε παράπονα για τη διάρκεια, άλλος για την απουσία επιλογών, άλλος για το ότι δεν βγήκαν να παίξουν encore (κάποιο κομμάτι για 2η φορά έστω), παρά τις ηχηρές κραυγές του κοινού. Παρόλα αυτά, δεν μπορούμε απαραίτητα να προσάψουμε κάτι στο γκρουπ και στις αποφάσεις του. Ίσα-ίσα, ο ίδιος ο Kristoffer Rygg μας προειδοποίησε, τιμώντας παράλληλα τη μνήμη του Νίκου Τριανταφυλλίδη, ελέω της επετείου μιας τραγικής απώλειας.
Αν με ρωτούσατε λοιπόν τι έμεινε έπειτα από την εμφάνιση των Ulver, θα το συμπύκνωνα στην απλή λέξη «τέρψη». Με την ελπίδα πως ίσως συναντήσουν ακόμη βαθύτερες οδούς ωριμότητας και συνειδητοποίησης στο προσεχές καλλιτεχνικό μέλλον. Για οτιδήποτε χάνεις, σίγουρα κάτι κερδίζεις αντίστοιχα –και θα κρατήσω στο πίσω μέρος του νου μου πόσο όμορφα έδεναν στιγμιότυπα τύπου "The Future Sound Οf Music" με το νεότερο υλικό τους. Τις νύχτες της Κυριακής, άλλωστε, από παιδί τις σιχαινόμουν... Για τις ανάλογες των καθημερινών, όμως, μάλλον δεν έχω ακόμη άποψη.
{youtube}-9vADltSzV8{/youtube}
