Αρκετά γνωστά πρόσωπα την Παρασκευή στην αίθουσα Χριστίνα Ωνάση, η οποία μπορεί να μην γέμισε, έπιασε όμως ποσόστωση συνήθη για Borderline, ενώ συσπείρωσε και τη μικρή αθηναϊκή κοινότητα που παρακολουθεί με αναφοράς συνέπεια τα πειραματικά δρώμενα. Στα θετικά, ότι ανάμεσα στους θεατές βρίσκονταν και ορισμένοι από τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες –δείγμα όχι μόνο ενός ήθους, μα και μιας νοοτροπίας από την οποία πολλά θα είχαν να διδαχθούν οι δικοί μας δημιουργοί (παντός είδους). Επιτυχής κρίνεται λοιπόν η έναρξη εργασιών για το τέταρτο Borderline, ένα εγχώριο φεστιβάλ που κατάφερε να καθιερωθεί παρά τις δυσχερείς ελληνικές συνθήκες, γενόμενο σημείο στον ανοιξιάτικο συναυλιακό χάρτη.
Φεύγοντας από τη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, σκεφτόμουν ότι τελικά οι τρεις εμφανίσεις της 1ης μέρας του φεστιβάλ είχαν να κάνουν –κάθε μία με τον δικό της τρόπο– με το πώς αντιλαμβάνεται κανείς την έννοια της «οικονομίας». Ο Χρίστος Χονδρόπουλος, ας πούμε, παρέδωσε ένα εξαιρετικά συμπαγές σετ, που ξόδεψε/δεν ξόδεψε 30 λεπτά από την πρώτη ώρα: θα μπορούσε να παίξει και περισσότερο· η Βελγίδα Julia Eckhardt με τον Γάλλο Manu Holterbach κυμάνθηκαν γύρω στο 45λεπτο, παίζοντας τόσο ακριβώς όσο· και ο André Vida με τον Rashad Becker ξεπέρασαν κατά κάμποσο τη μία ώρα, ενώ σίγουρα μπορούσαν να παίξουν λιγότερο.
Βρήκα τον Χρίστο Χονδρόπουλο καταπληκτικό. Παρατάχθηκε με μια μεγάλη ποικιλία κρουστών εκεί στο κέντρο της σκηνής, κάνοντας το δελτίο τύπου της εμφάνισής του να δείχνει εξαιρετικά ακριβολόγο μιλώντας για «ασιατικά κρουστά, αφρικάνικα μέταλλα, vintage massage machines και αντικείμενα που συλλέγει από παλιατζίδικα της πόλης». Και κατάφερε να πάρει από το καθένα ό,τι ακριβώς θέλησε, παίζοντας τόσο με τον ήχο τους, όσο και με την ηχώ τους. Ακόμα έτσι κι αν υπήρχε κάτι το ελλειπτικό και ακανόνιστο στον τρόπο με τον οποίο δομούσε ένα περιβάλλον εντροπίας, εντυπωνόταν τελικά στις αισθήσεις σου μια πολύ ζωντανή αφήγηση. Θα μπορούσα να τον ακούω για πολύ ώρα ακόμα, αν και νομίζω ότι ορθώς διάλεξε να είναι τόσο φειδωλός, ζητώντας –και επιτυγχάνοντας– ένα σφριγηλό σετ, που δεν θα άφηνε ρωγμές πιθανού ξεχειλώματος.
Η JuliaEckhardt με τον ManuHolterbach τα είχαν όλα εξίσου υπολογισμένα, αλλά στην περίπτωσή τους έδειξαν μάλλον υπερβολική πίστη στον προγραμματισμό. Το σετ τους μοιράστηκε σε δύο μέρη: πρώτα ακούσαμε την Βελγίδα μουσικό σ' ένα σόλο και ύστερα είδαμε τη βιόλα της να συμπράττει με το (κατά βάση) sound design του Γάλλου συνοδοιπόρου της. Το σόλο κομμάτι διέθετε ένα καλά καθορισμένο concept, πραγματοποιώντας μια πλήρη περιστροφή από την απόλυτη σιωπή στην «κανονική» εκτέλεση και τούμπαλιν, υπήρξε όμως κατά τη γνώμη μου μακρόσυρτο και βαρετό. Μια κατασκευή που παραήταν εγκεφαλική ακόμα και για τα πλαίσια ενός Borderline Festival, όπου χωράνε (και) τέτοιου είδους ανησυχίες.
Η σύμπραξη με τον Holterbach παρουσίασε μεγαλύτερο ενδιαφέρον, κινούμενη στους άξονες που οριοθέτησε το προ τετραετίας κοινό τους άλμπουμ Do-Undo (InGMaze): ήτοι, μινιμαλισμός όπως τον δίδαξαν οι Tony Conrad & Ellen Fullman, εκπροσωπούμενος από τους δρόνους που εξαπέλυε η βιόλα της Eckhardt και στρατηγικός εμπλουτισμός αυτού από τους διάφορους ήχους του Holterbach, οι οποίοι άρθρωναν ένα (ας το πούμε) μετα-ιμπρεσιονιστικό φόντο. Ήταν μια άριστα εκτελεσμένη πιρουέτα, μα πολύ ακαδημαϊκή. Σε αντίθεση δηλαδή με το σετ του Χονδρόπουλου, εδώ ψόφαγες για μια κάποια ρωγμή στο οικοδόμημα.
Και κλείσαμε με André Vida & RashadBecker, τους καλλιτέχνες δηλαδή που ανέμεναν την Παρασκευή οι περισσότεροι από τους συγκεντρωμένους στην αίθουσα Χριστίνα Ωνάση. Έναν Αμερικανό σαξοφωνίστα κι έναν Γερμανό στουντιοπόντικα ειδικό στο mastering δουλειών ηλεκτρονικής μουσικής, οι οποίοι επί μία ώρα (με) κατέπληξαν με την ευρηματικότητα της επί σκηνής συνύπαρξής τους. Πότε συμπεριφερόμενοι ως ελεύθερα ηλεκτρόνια ασκούμενα σε παράλληλους ηχητικούς βίους, πότε σε ζωηρό διάλογο καθείς κι από το δικό του μετερίζι και πότε ως δισυπόστατη μουσική οντότητα, οι δυο τους βρήκαν χλιδανούς τρόπους να δέσουν την αμερικάνικη free jazz με την τευτονική πειραματική παράδοση στα ηλεκτρονικά, φέρνοντας λίγο πιο κοντά τον John Zorn στο ευρωπαϊκό ηλεκτρακουστικό corpus. Το δε παίξιμο του Vida υπήρξε υποδειγματικό.
Δεν είναι εύκολες τέτοιες διαδρομές και, ως εκ τούτου, δεν θα μπορούσαν να χρονομετρηθούν με την ακρίβεια των δύο προηγούμενων σετ –γι' αυτό μάλλον και οι Vida & Becker ξέφυγαν αρκετά της μίας ώρας. Γράφοντας ωστόσο πιο πάνω πως με κατέπληξαν «επί μία ώρα» δεν τελώ σε σύγχυση ως προς τους χρόνους της συναυλίας, μα κυριολεκτώ: παρά το εξαιρετικό φινάλε, αφού συμπληρώσαμε την ώρα διέκρινα μια κάποια επανάληψη στις ιδέες, σαν να ασκούμασταν σε παραλλαγές πάνω σε πράγματα που ήδη είχαμε ακούσει· και δεδομένων των λεπτών ισορροπιών ενός τέτοιου σετ, αυτό ισοδυναμεί με «φλυαρία». Παρακάμπτοντας ωστόσο τη μόνη τούτη ένσταση, το ντουέτο στάθηκε νομίζω περίφημα, αρθρώνοντας ένα κοινό πρίσμα έκφρασης που τίμησε όποια καλλιτεχνική διάσταση μπορεί να εμπεριέχεται όταν μιλάμε για μουσικό πειραματισμό.
{youtube}vqCV8XZEnGY{/youtube}
